Η επιθυμία πολλών Ελλήνων αλλά και ξένων, να απολαμβάνουν τις διακοπές τους στα ηλιόλουστα νησιά του Νοτίου Αιγαίου (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα), έδωσε ώθηση στον ελληνικό τουρισμό και παράλληλα αύξησε τη ζήτηση κατοικιών στις περιοχές αυτές. Η απόκτηση μιας κατοικίας στα ελληνικά νησιά αποτελεί μία πρώτης τάξεως επενδυτική ευκαιρία για αγοραστές που επιθυμούν να συνδυάσουν, αφενός την απόλαυση των διακοπών τους στην τοποθεσία που έχουν επιλέξει και αφετέρου την μίσθωση του ακινήτου με ικανοποιητικές αποδόσεις, όταν αυτό δε χρησιμοποιείται για ιδία χρήση, σημειώνεται σε σχετικό report για την αγορά ακινήτων της μεσιτικής εταιρείας Engel & Völkers Ελλάδας.
Επιπλέον, η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης από την Ελλάδα, τη διετία 2020 – 2021, αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα για την περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού καθώς η περίοδος αφίξεων έχει επιμηκυνθεί πέραν της θερινής περιόδου, (άνοιξη - φθινόπωρο), και έχει επηρεάσει θετικά την αγορά της δεύτερης κατοικίας σε δημοφιλείς προορισμούς όπως τη Μύκονο, τη Ρόδο, την Πάρο, την Κρήτη, την Κέρκυρα, κ.ο.κ. Η αναβάθμιση και η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου οφείλεται επίσης στην σταθερή αεροπορική σύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα αλλά και με πολυάριθμες πόλεις του εξωτερικού χάρη στις απευθείας πτήσεις.
Τα σύγχρονα περιφερειακά αεροδρόμια και λιμάνια όπως και οι επενδύσεις σε υποδομές και πολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες έρχονται να συμπληρώσουν την φυσική ομορφιά των ελληνικών νησιών. Αυξανόμενη βαίνει επίσης η αναζήτηση μιας κατοικίας από Ευρωπαίους seniors και ψηφιακούς νομάδες, σε έναν προορισμό που συνδυάζει ήπιο κλίμα και καλές υποδομές παρέχοντας παράλληλα μια νέα προοπτική διαμονής και επένδυσης. Η τάση αυτή βρίσκει σύμμαχο την ελληνική οικονομία, αφού από τα μέσα του 2021, τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα, παραχωρούν δάνεια, που καλύπτουν υψηλά ποσοστά (70%-85%) της αξίας του ακινήτου και διευκολύνουν την ολοκλήρωση ενός επενδυτικού project.
Οι τάσεις στην δεύτερη κατοικία
Στην πρώτη γραμμή των εξοχικών κατοικιών βρίσκονται η Μύκονος, η Ρόδος, η Πάρος, η Σύρος, η Σύμη, η Νάξος και η Πάτμος. Το κάθε νησί, μέσα από τα ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά του προσελκύει υψηλά ποσοστά προτιμήσεων από τους επενδυτές, οι οποίοι μπορούν να επιλέξουν είτε την κοσμοπολίτικη είτε την πιο οικογενειακή και χαλαρωτική αύρα τους. Οι κατοικίες από τη μεριά τους, καλύπτουν μια ευρεία γκάμα αρχιτεκτονικών στοιχείων που συνδυάζουν την παραδοσιακή, την νεοκλασική και την σύγχρονη προσέγγιση.
Η ζήτηση ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό και τον τουρισμό δεδομένου ότι παραδοσιακά, αλλά και μέσα στην υγειονομική κρίση, με βάση τα στοιχεία του 2021, ένας στους τέσσερις επισκέπτες της Ελλάδας επέλεξε το Νότιο Αιγαίο και ειδικά τα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, σημειώνοντας διαφορά εκατοντάδων χιλιάδων επισκεπτών από την αμέσως επόμενη Περιφέρεια.
Στις δημοφιλείς Κυκλάδες, είναι πολύ μεγάλο το ενδιαφέρον, όπως είναι φυσικό, στην Μύκονο αλλά και τη Σαντορίνη, όπου υπάρχει μεγάλη προσφορά εξοχικών κατοικιών και αποκλειστικών βιλών προς πώληση. Τα στελέχη της Engel & Völkers Ελλάδος παρατηρούν ότι το τελευταίο διάστημα μία νέα τάση έχει ενισχυθεί η οποία αφορά τη ζήτηση για ακίνητα με ιδιαίτερα μοντέρνα και «πράσινα» στοιχεία αρχιτεκτονικά καθώς και στροφή στο σύγχρονο design, διατηρώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του.
Μεγάλο είναι το ενδιαφέρον και για την Πάρο, από τους πλέον ανερχόμενους προορισμούς, λόγω των νέων επενδύσεων που προβλέπονται στο αεροδρόμιο για την περαιτέρω αναβάθμισή του. Μία εναλλακτική επιλογή για όσους προτιμούν έναν «ήρεμο προορισμό» και ταυτόχρονα καλές υποδομές, είναι η Σύρος που προσφέρει μία ενδιαφέρουσα μίξη από ακίνητα που χαρακτηρίζονται από τη νεοκλασική αρχιτεκτονική τους, τα οποία και εντοπίζονται ιδιαίτερα στην ιστορική Ερμούπολη, και από ακίνητα που είναι πιο σύγχρονα και ξεχωρίζουν για τον μοντέρνο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τους.
Η Ρόδος, το μεγαλύτερο από τα νησιά της περιφέρειας του Νοτίου Αιγαίου, έχει να επιδείξει ποικιλομορφία στο ανάγλυφο της. Ορεινοί όγκοι και πληθώρα παραλιών συμβάλλουν στο φυσικό της κάλλος. Ακόμη, τα μνημεία παγκόσμιου πολιτισμικού ενδιαφέροντος, οι πολυτελείς ξενοδοχειακές υποδομές και οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις που μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης, όπως το γκολφ στην περιοχή Αφάντου, αποτελούν λόγους που καθιστούν το νησί έναν αναγνωρισμένο διεθνή προορισμό. Ιδιαίτερα μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο παραδοσιακός οικισμός της Λίνδου και η ευρύτερη περιοχή της, όπου ακόμη και την περίοδο της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης οι τιμές παρέμειναν σε σταθερά υψηλά επίπεδα. Η ευρύτερη περιοχή της Λίνδου, ειδικότερα οι Πεύκοι, τα Βλυχά και η Ψάλτος κατατάσσονται στις πιο ακριβές περιοχές της Ρόδου με την μεγαλύτερη ζήτηση σε εξοχικές και επενδυτικές κατοικίες. Η Σύμη, σε μικρή απόσταση από τη Ρόδο, αποτελεί έναν ανερχόμενο προορισμό στα Δωδεκάνησα τα τελευταία χρόνια. Το πολύχρωμο οικιστικό της περιβάλλον σε νεοκλασικό ρυθμό εντυπωσιάζει και προσκαλεί τους επενδυτές να αποκτήσουν μια εξοχική κατοικία. Η αίγλη του παρελθόντος συναντά τον κοσμοπολίτικο ρυθμό της αφού τους καλοκαιρινούς μήνες το λιμάνι της σφύζει από superyacht και θαλαμηγούς Ελλήνων και ξένων επισκεπτών.
Η διαμόρφωση των τιμών
Συνολικά, για το Νότιο Αιγαίο, η μέση αύξηση των τιμών για τις κατοικίες ανέρχεται σε ποσοστό 10% εντός του 2021. Στις Κυκλάδες οι τιμές διαμορφώνονται ανοδικά. Στην Μύκονο, η ζήτηση ακολουθεί την τουριστική ανάπτυξη και τις επενδύσεις, όπως για παράδειγμα στο Καλό Λιβάδι ή τον Καλαφάτη όπου το ενδιαφέρον για δεύτερη κατοικία είναι διαρκώς αυξανόμενο. Οι τιμές σε αυτές τις ανερχόμενες περιοχές κυμαίνονται μεταξύ 6.500 - 11.000 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στην Ψαρού, στον Ορνό και στην Χώρα τα αντίστοιχα νούμερα κυμαίνονται από 8.000 - 17.500 ευρώ ανά τ.μ. Για τις περιοχές μεσαίας ζήτησης σε Αγράφι, Φανάρι, Φτελιά και Καλαφάτη οι τιμές είναι μεταξύ 5.000 - 11.000 ευρώ ανά τ.μ. και στις πιο απομακρυσμένες, σε Άνω Μερά, Μερχιά κ.α. κυμαίνονται από 3.500 - 6.500 ευρώ ανά τ.μ. Τα στελέχη της Engel & Völkers παρατηρούν το τελευταίο διάστημα ότι στο νησί, η ζήτηση είναι περισσότερο στοχευμένη σε κατοικίες σύγχρονης αισθητικής και οικολογικής αρχιτεκτονικής.
Αντίστοιχα και στο νησί της Πάρου, τα στοιχεία καταδεικνύουν αυξανόμενο αγοραστικό ενδιαφέρον. Πιο συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στις νεόδμητες κατασκευές με παραδοσιακά χαρακτηριστικά για τις οποίες το εύρος τιμών ποικίλλει 4.000 - 8.000 ευρώ ανά τ.μ., ενώ για τις παλαιότερες κατασκευές διαμορφώνονται στο εύρος 3.500 - 5.000 ευρώ ανά τ.μ. Η Πάρος ξεχωρίζει όσον αφορά την άνοδο σε επίπεδο τιμών και ζήτησης.
Στην περίπτωση της Ρόδου, οι τιμές διαμορφώνονται επίσης ανοδικά. Στην περιοχή της Λίνδου όπου είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος των αγοραστών, οι τιμές για κατοικίες σε προνομιακές τοποθεσίες κυμαίνονται από 4.500 - 7.000 ευρώ ανά τ.μ., ενώ νοτιότερα, πλησίον των οικισμών Κιοτάρι, Γεννάδι, Λαχανιά οι τιμές για βίλες ποικίλλουν μεταξύ 3.000 - 6.500 ευρώ ανά τ.μ. Στις ζώνες μεσαίας ζήτησης, Κολύμπια, Αφάντου, Φαληράκι ανατολικά όπως και Ιξιά, Ιαλυσός δυτικά του νησιού, οι τιμές κατοικιών διαμορφώνονται μεταξύ 2.500 - 5.500 ευρώ ανά τ.μ. Σε σταθερή ζήτηση, βρίσκεται φυσικά η πόλη της Ρόδου, η οποία προσφέρει μια ανταποδοτική επένδυση στους αγοραστές καθόλη τη διάρκεια του έτους, με τιμές για κατοικίες απο 3.500 - 6.000 ευρώ ανά τ.μ., ενώ τα διαμερίσματα κυμαίνονται μεταξύ 2.500 - 4.000 ευρώ ανά τ.μ.
Στο νησί της Σύμης, οι τιμές για τις πολυτελείς κατοικίες ποικίλλουν μεταξύ 3.300 - 4.500 ευρώ ανά τ.μ., ενώ για τα ακίνητα έως 150 τ.μ., διαμορφώνονται μεταξύ 1.800 - 3.500 ευρώ ανά τ.μ. Οι τιμές για τα ακριβά ακίνητα π.χ. άνω του 1 εκατ. ευρώ στην περιοχή του Νοτίου Αιγαίου, αυξάνονται σε ποσοστό μεταξυ 10%-15% εντός του 2021, ενώ για σπίτια άνω των 2,5 εκατ. ευρώ η αντίστοιχη άνοδος είναι μεταξύ 5%-8%.
Ενισχυτικό παράγοντα για την κινητικότητα στην αγορά εξοχικής κατοικίας, αποτελεί το γεγονός ότι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι έχουν αυξήσει το προσφερόμενο κεφάλαιο για να εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή επένδυση.
Οι προσδοκίες των αγοραστών
Το προφίλ των κατοικιών που ενδιαφέρει τους υποψήφιους αγοραστές ακινήτων στα ελληνικά νησιά είναι κατά κύριο λόγο η επαφή με το υδάτινο στοιχείο. Είτε ως παραθαλάσσιες κατοικίες είτε με θέα τη θάλασσα. Μεγάλη σημασία δίνεται επίσης στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, στο σύγχρονο design αλλά και στην ιδιωτικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ανάγκης για ιδιωτικότητα αποτελεί και η προτίμηση ακινήτων με πισίνα που δεν βρίσκονται στην ακτογραμμή, ιδιαίτερα στις περιοχές με αυξημένη τουριστική κίνηση. Οι αγοραστές συνυπολογίζουν την προσβασιμότητα και την σύνδεση των νησιών όλο τον χρόνο με την ηπειρωτική χώρα και τα μεγάλα αστικά κέντρα καθώς και τις δημόσιες υποδομές.
Αυτό που καταγράφεται στην αγορά ακινήτων, είναι το γεγονός ότι έχει αυξηθεί περαιτέρω η ζήτηση ειδικά για επενδυτικούς σκοπούς μέσα στο 2021, πολύ περισσότερο από την στιγμή που οι ελληνικοί προορισμοί προσφέρουν υψηλές αποδόσεις για τους επενδυτές, όσον αφορά την ενοικίαση ακινήτων. Ενδεικτικά ως προς το τελευταίο, τα νούμερα των αποδόσεων στη Μύκονο κινούνται μεταξύ 5% - 10%, στην Πάρο από 4% - 7,5% και στη Ρόδο από 5% - 8%.
Οι ξένοι
Το πελατολόγιο της Engel & Völkers, αποτελείται από ξένους αγοραστές οι οποίοι δείχνουν πολύ υψηλό ενδιαφέρον για τα νησιά σε ποσοστό μάλιστα που μπορεί να ξεπερνά το 80%. Προηγούνται οι Γερμανοί, οι Αυστριακοί, οι Ελβετοί, οι Βέλγοι, οι Γάλλοι, και ακολουθεί το Ηνωμένο Βασίλειο. Η αγορά στα ελληνικά νησιά αναμένεται να κινηθεί περαιτέρω ανοδικά, ωθούμενη και από τον τουρισμό, δεδομένου ότι η Ελλάδα, βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της λίστας με τους δημοφιλέστερους προορισμούς για τους Ευρωπαίους για τη θερινή σεζόν του 2022. Από το ερχόμενο καλοκαίρι, αναμένουμε μία σημαντική εισροή τουριστών και ως εκ τούτου πιθανούς αγοραστές. Το αίσθημα αυτό ενισχύεται καθώς, από το ξέσπασμα της πανδημίας, πολλοί παραθεριστές που συνηθίζουν να μένουν σε ξενοδοχεία επιδιώκουν όλο και περισσότερο να αποκτήσουν την δική τους παραθεριστική κατοικία. Η υψηλή ζήτηση και η αυξημένη απήχηση της περιοχής, μελλοντικά θα οδηγήσουν σε περαιτέρω αυξήσεις των τιμών. Σε ορισμένες περιοχές, η ζήτηση υπερβαίνει της προσφοράς. Επομένως, αυτή η περίοδος αποδεικνύεται πρόσφορη για επενδύσεις σε ακίνητη περιουσία στο Νότιο Αιγαίο.
