Αρνητικά δεδομένα για την έκβαση του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ για την παραχώρηση του εξαντλημένου κοιτάσματος στη Νότια Καβάλα, με σκοπό τη μετατροπή του σε υπόγεια αποθήκη αερίου, δημιουργεί η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) για τον Κανονισμό Τιμολόγησης της υποδομής.
Πιο συγκεκριμένα, ο Κανονισμός δεν έχει καμία αλλαγή σε σχέση με το κείμενο που είχε θέσει σε δημόσια διαβούλευση η ΡΑΕ, και για το οποίο είχαν εκφράσει σημαντικές αντιρρήσεις τόσο το ΤΑΙΠΕΔ, όσο και οι δύο υποψήφιοι επενδυτές που λαμβάνουν μέρος στον διαγωνισμό, δηλαδή η κοινοπραξία ΔΕΣΦΑ-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Energean. Έτσι, οι δύο «μνηστήρες» θα καθορίσουν την περαιτέρω στάση τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δεδομένα εκμετάλλευσης της υποδομής που οριστικοποιήθηκαν απέχουν πολύ από το να καταστήσουν βιώσιμη την υλοποίηση του έργου, όπως ανέφεραν στη διαβούλευση.
Μία από τις βασικές ενστάσεις ήταν το ποσοστό κοινωνικοποίησης για την υποδομή, το οποίο καθορίζεται από τη ΡΑΕ έως 50%, χωρίς αλλαγή από την πρόταση που είχε τεθεί σε διαβούλευση. Το ποσοστό κοινωνικοποίησης αφορά το εγγυημένο έσοδο της υποδομής, το οποίο πρόκειται να αντληθεί είτε από τους καταναλωτές αερίου, είτε από τους προμηθευτές και τους ηλεκτροπαραγωγούς, μέσω της υποχρέωσής τους για τήρηση συγκεκριμένων αποθεμάτων στην αποθήκη.
Μεγαλύτερο ποσοστό κοινωνικοποίησης ζητούσε το ΤΑΙΠΕΔ
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της Αρχής, «το μέρος του Απαιτούμενου Εσόδου που είναι εγγυημένο ως συνολικό ποσό προς ανάκτηση για όλα τα έτη λειτουργίας της ΥΑΦΑ, είναι ίσο με το εκτιμηθέν όφελος για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού (αξίες 2020), ήτοι 160 εκατ. ευρώ».
Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο μισό του κόστους της αποθήκης, το οποίο ανέρχεται σε 321 εκατ. ευρώ, συνυπολογίζοντας και την τιμή του μη αντλήσιμου αερίου (cushion gas), που είναι απαραίτητο για την απόληψη αερίου από την εγκατάσταση και η αξία του οποίου έχει εκτιμηθεί στα 47-60 εκατ. ευρώ, με τα δεδομένα του 2020.
Στο μεταξύ ωστόσο, η αξία του cushion gas έχει εκτιναχθεί στα ύψη, αν ληφθεί υπόψη ότι έχει τουλάχιστον 3πλασιαστεί η τιμή του φυσικού αερίου. Επομένως, το «ταβάνι» των 160 εκατ. ευρώ αντιστοιχεί πλέον σε πολύ μικρότερο ποσοστό, από το ήμισυ των κεφαλαίων που απαιτούνται για την ανάπτυξη της υποδομής.
Στη δημόσια διαβούλευση, το ΤΑΙΠΕΔ είχε εκφράσει τη διαφωνία του για το κατά πόσο ένα ποσοστό κοινωνικοποίησης 50% για την υποδομή θα μπορούσε να διαμορφώσουν βιώσιμους οικονομικούς όρους για την ανάπτυξη και λειτουργία της.
«Κρίνεται σκόπιμο να εξεταστεί μια ευελιξία αναφορικά με τη διαμόρφωση του άνω ορίου του ποσοστού κοινωνικοποίησης (50%) σε υψηλότερα επίπεδα και κατ’ επέκταση του ανώτατου ορίου ανάκτησης επί του εγκεκριμένου από τη ΡΑΕ κόστους κατασκευής της ΥΑΦΑ. Σημειώνεται ότι σε μεταγενέστερα έτη, οπότε και σημαντικό μέρος της επένδυσης της ΥΑΦΑ θα έχει αποσβεστεί, το Απαιτούμενο έσοδο θα είναι αρκετά χαμηλό ώστε ποσοστό κοινωνικοποίησης άνω του 50% να δύναται να ανακτάται από τους χρήστες χωρίς να προκύπτουν υπέρογκες επιβαρύνσεις. Αντιθέτως κρίνεται εύλογο όπως κατά τα πρώτα έτη να δύναται να ανακτηθεί μέσω κοινωνικοποίησης ποσοστό άνω του 50%, όπως και στην περίπτωση της υποδομής της Ρεβυθούσας», σημείωνε χαρακτηριστικά το Ταμείο.
«Αγκάθι» και η επαύξηση του συστήματος αερίου
Την ίδια στιγμή, η ΡΑΕ εμμένει στην άποψή της ότι είναι απαραίτητα τα έργα ενίσχυσης του εθνικού συστήματος μεταφοράς αερίου, που είχε προτείνει ο ΔΕΣΦΑ για τη λειτουργία της υποδομής.
Επομένως, σύμφωνα με την Αρχή, αν η ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ΕΣΦΑ θεωρηθεί αναγκαία από τον φορέα εκμετάλλευσης της ΥΑΦΑ, για τη μέγιστη δυνατή εμπορική αξιοποίηση της αποθήκης, τότε το κόστος της εν λόγω επένδυσης πρέπει να μπει στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης ως «έργο τρίτου», με την ανάληψη της εν λόγω δαπάνης καταρχάς από τον φορέα εκμετάλλευσης της ΥΑΦΑ και τη μετακύλισή του εν συνεχεία στα Τιμολόγια Χρήσης της αποθήκης.
Παράλληλα, στην περίπτωση που τα έργα ενίσχυσης θεωρηθούν χρήσιμα λόγω αιτημάτων σύνδεσης νέων υποδομών και καταναλωτών στο σύστημα μεταφοράς, τότε θα πρέπει να γίνει Market Test, όπου οι ενδιαφερόμενοι θα δεσμευθούν για τη χρήση και αποπληρωμή –ως ένα ποσοστό – των έργων ενίσχυσης. Τα εν λόγω κόστη δεν μπορούν να κοινωνικοποιηθούν.
Όσον αφορά τα έργα επαύξησης του εθνικού συστήματος μεταφοράς, η εκτίμηση του ΔΕΣΦΑ είναι πως αν δεν υλοποιηθούν, δεν θα είναι εγγυημένη σε σταθερή βάση δυναμικότητα παράδοσης και παραλαβής φυσικού αερίου του αποθηκευτικού χώρου. Κάτι που σημαίνει πως δεν θα διασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία της υποδομής.
