Φρένο στην αναπτυξιακή στρατηγική των ελληνικών επιχειρήσεων βάζει η άνοδος του πληθωρισμού, εντείνοντας την ανάγκη των επιχειρήσεων για εξειδικευμένη διαχείριση των επιπτώσεών του.
Μαζί με τον πληθωρισμό, η αναμενόμενη άνοδος των επιτοκίων και οι εκπρόθεσμες πληρωμές από πελάτες αποτελούν τα ζητήματα που απασχολούν στην παρούσα φάση τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, αν και αυτές εμφανίζονται πολύ πιο αισιόδοξες (ποσοστό 44%) σε σχέση με τις ευρωπαϊκές (26%) για το ότι η πανδημία θα σταματήσει να έχει επίπτωση στη δραστηριότητά τους μέσα στους επόμενους έξι μήνες.
Τα παραπάνω διαπιστώνει ως βασικά συμπεράσματα για την ελληνική αγορά, η 3η έκδοση του European Payment Report – Έκθεση για την Ελλάδα για το 2022 της Intrum μετά από έρευνα στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι από 240 επιχειρήσεις από 15 κλάδους.
Σε ποσοστό 55% –κατ’ αναλογία με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 51%– οι ερωτώμενοι από την Ελλάδα δηλώνουν ότι η επιχείρησή τους είναι πιο ισχυρή ή το ίδιο ισχυρή τον Απρίλιο 2022 συγκριτικά με πριν από την έναρξη της πανδημίας, τον Μάρτιο 2020. Ωστόσο, παρά την πεποίθηση ότι η πανδημία έχει σχεδόν λήξει, οι ελληνικές επιχειρήσεις αναγνωρίζουν την ανάγκη να βελτιωθούν ως προς τη διαχείριση των επιπτώσεων που δέχονται από την άνοδο του πληθωρισμού.
Επτά στις 10 (68%) αναγνωρίζουν ότι –παρά το γεγονός ότι η πανδημία τις ώθησε να βελτιωθούν στην οικονομική διαχείριση– δεν διαθέτουν την απαραίτητη γνώση και εσωτερική υποδομή ώστε να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις που προκύπτουν από τον αυξανόμενο πληθωρισμό. Το αντίστοιχο ποσοστό για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι χαμηλότερο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες (58%).
Όσον αφορά την άνοδο του πληθωρισμού, περίπου οι μισές επιχειρήσεις (46%) θεωρούν ότι αυτή παρεμποδίζει την αναπτυξιακή στρατηγική τους.
Παράλληλα, περίπου οι μισές (52%) επιχειρήσεις εκφράζουν ανησυχία για τις συνέπειες από την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού, παρότι περίπου τρεις στις 10 (33%) δηλώνουν ότι θα εξασφαλίσουν ή έχουν ήδη εξασφαλίσει πρόσθετη χρηματοδότηση.
Οι πληρωμές
Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα ευρήματα της έρευνας όσον αφορά τις πληρωμές των επιχειρήσεων, καθώς διαπιστώνεται ότι η επιμήκυνση του χρόνου πληρωμής επιφέρει σημαντική πίεση στις επιχειρήσεις.
Έξι στις 10 επιχειρήσεις (59%) δηλώνουν ότι εξαιτίας του πληθωρισμού είναι ολοένα και πιο δύσκολο να πληρώνουν έγκαιρα τους προμηθευτές τους. Παράλληλα, περίπου οι μισές δυσκολεύονται να βελτιωθούν στη διαχείριση των εκπρόθεσμων πληρωμών λόγω έλλειψης δεξιοτήτων και εσωτερικών πόρων (59%), αλλά και έλλειψης ευελιξίας λόγω παρωχημένων συστημάτων (50%).
Το 85% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι κατά τους τελευταίους 12 μήνες υποχρεώθηκαν να αποδεχτούν μεγαλύτερους χρονικά όρους πληρωμής που επέφεραν πίεση στις ίδιες και 72% αποδέχτηκαν την επιμήκυνση των όρων πληρωμής που ζήτησαν οι πελάτες. Περίπου οι μισές (48%) από το 85% που των επιχειρήσεων υποχρεώθηκαν να αποδεχτούν μεγαλύτερους χρονικά όρους πληρωμής, δηλώνουν ότι το έκαναν για να αποφύγουν τον κίνδυνο χρεοκοπίας. Το ποσοστό αυτό ήταν 38% το 2021.
Η διαφορά ανάμεσα στην αρχικώς συμφωνηθείσα ημερομηνία πληρωμής και την πραγματική ημερομηνία πληρωμής είναι υψηλή (αλλά περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2021) τόσο για τις υπηρεσίες προς καταναλωτές (9 ημέρες διαφορά), όσο και για τις υπηρεσίες προς επιχειρήσεις (13 ημέρες διαφορά).
Ειδικότερα, ενώ ο μέσος όρος συμφωνημένου χρόνου πληρωμής για τους καταναλωτές (B2C) ήταν 24 ημέρες, ο μέσος όρος πραγματικής πληρωμής ήταν στις 33 (διαφορά 9 ημερών από 8 το 2021).
Για τις επιχειρήσεις (Β2Β) ο μέσος όρος συμφωνημένου χρόνου πληρωμής ήταν στις 37 ημέρες που στην πραγματικότητα έγιναν 50 ημέρες, όπως παρατηρήθηκε και το 2021.
Στον Δημόσιο τομέα ο μέσος όρος συμφωνημένου χρόνου πληρωμής ήταν στις 49 ημέρες και ο μέσος όρος πραγματικής πληρωμής στις 62, με διαφορά 13 ημερών από 12 ημέρες το 2021.
Στην ερώτηση ποιος είναι ο μέσος χρόνος που χρειάζονται οι πελάτες σας, ανάλογα με τον κλάδο στον οποίο ανήκουν, για να πληρώσουν, οι επιχειρήσεις φέρνουν την Κυβέρνηση και τον Δημόσιο Τομέα στην πρώτη θέση, με 60 ημέρες μέχρι την πληρωμή. Ακολουθούν οι κλάδοι Ακινήτων (57 ημέρες), Υπηρεσιών για Επιχειρήσεις (56), Ενέργεια και Επιχειρήσεις Κοινής Ωφέλειας (55), Μεταφορές και Εφοδιαστική Αλυσίδα όπως επίσης Τεχνολογία και ΜΜΕ (54) που συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα με τις μεγαλύτερες ανάγκες χρόνου για την πληρωμή. Ακολουθούν άλλοι κλάδοι με χρόνους πληρωμής από 52 ημέρες έως 37, με την καλύτερη επίδοση να καταγράφει η Λιανική.
Προστασία της ρευστότητας – Διαχείριση των εκπρόθεσμων πληρωμών
Οι ελληνικές επιχειρήσεις αναλαμβάνουν δράσεις για να προστατεύσουν τη ρευστότητά τους και να υλοποιήσουν τα αναπτυξιακά τους σχέδια. Όπως διαπιστώνεται στην έρευνα της Intrum:
- Με στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης των εκπρόθεσμων πληρωμών, το 73% των ερωτώμενων –ποσοστό αντίστοιχο με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο– δήλωσε ότι εστιάζει στις πρώιμες ληξιπρόθεσμες οφειλές, ενώ το 32% στην ψηφιοποίηση και τις επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες. Ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι χαμηλότερος κατά 10%, αποτυπώνοντας τη σημαντική ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού στις ελληνικές επιχειρήσεις.
- Στρατηγικές πρωτοβουλίες των επιχειρήσεων για το 2022, τόσο για εισερχόμενες όσο και για εξερχόμενες πληρωμές, αποτελούν η βελτίωση της διαχείρισης του πιστωτικού κινδύνου (33%) και η επαναξιολόγηση συμβάσεων με βασικούς προμηθευτές και συνεργάτες (32%). Ακόμη, το 82% στοχεύει να βελτιωθεί στη διαχείριση οφειλών.
- Για την πρόληψη τυχόν καθυστερήσεων, το 45% ζητά προκαταβολή (έναντι 40% το 2021), ενώ το 35% πραγματοποιεί πιστωτικό έλεγχο των πελατών (credit check).
- Σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνουν οι επιχειρήσεις όταν οι πελάτες ζητούν επιμήκυνση του χρόνου πληρωμής, το 31% προσφέρει βελτιωμένους όρους, ενώ ίδιο ποσοστό (31%) δεν διαπραγματεύεται καθόλου και το 26% προσφέρει, εναλλακτικά, έκπτωση.
- Έξι στους 10 συμμετέχοντες στην έρευνα στην Ελλάδα –ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό– δήλωσαν ότι προβαίνουν σε νομικές ενέργειες για να αντιμετωπίσουν μία πληρωμή σε καθυστέρηση ή την αθέτηση πληρωμής από έναν πελάτη. Η αμέσως επόμενη σε προτίμηση αντιμετώπιση είναι η χρήση εσωτερικών διαδικασιών ανάκτησης (39%).
«Κλειδί» για τη βιωσιμότητα η βελτίωση του χρόνου πληρωμής
Όπως διαπιστώνει η έρευνα της Intrum, η βελτίωση του χρόνου πληρωμής των πελατών προς μια επιχείρηση αποτελεί «κλειδί» για τη βιωσιμότητα τόσο της ίδιας της επιχείρησης, όσο και των προμηθευτών της.
- Παρότι το 46% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνει ότι οι πιστωτικές τους απώλειες μειώθηκαν κατά το 2022 (βελτίωση 10 ποσοστιαίων μονάδων έναντι του 2021), οι εκπρόθεσμες πληρωμές εξακολουθούν να έχουν σημαντικές συνέπειες.
- Η βελτίωση του χρόνου πληρωμής των πελατών προς τις επιχειρήσεις θα επέτρεπε στις επιχειρήσεις να αποπληρώσουν με τη σειρά τους ταχύτερα τους προμηθευτές τους (75%), να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους όσον αφορά τη βιωσιμότητα (70%), να αναπτύξουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους (68%) και να επιδιώξουν την ψηφιακή καινοτομία (43%).
- Το ποσοστό των ερωτώμενων που δηλώνουν ότι είναι περισσότερο ευαισθητοποιημένοι από ποτέ σχετικά με την έγκαιρη αποπληρωμή έχει αυξηθεί σε 65% για το 2022 από 61% το 2021.
- Οι απώλειες λόγω επισφαλών χρεών και οι επιπλοκές από την καθυστέρηση πληρωμών πελατών παραμένουν τροχοπέδη στις αναπτυξιακές επενδύσεις των επιχειρήσεων, αλλά όχι τόσο όσο στο παρελθόν. Συγκεκριμένα μόνο το 35% των ερωτηθέντων δηλώνει πως κατά τους τελευταίους 12 μήνες οι επιπλοκές από καθυστερημένες πληρωμές στάθηκαν εμπόδιο στις επενδύσεις, έναντι 45% το 2021 και 55% το 2020.
- Παρόλα αυτά, οι συμμετέχοντες στην έρευνα εκτιμούν ότι η τάση για εκπρόθεσμη ή αθετημένη πληρωμή από τους πελάτες τους θα βαίνει βελτιούμενη, καθώς το 40% εκτιμά σταθερό ή μειωμένο τον σχετικό κίνδυνο κατά τους επόμενους 12 μήνες, έναντι 34% στην έρευνα του 2021.
- Παρά τις ανησυχίες για την αυξητική τάση και τον αντίκτυπο των εκπρόθεσμων πληρωμών, το ποσοστό των επιχειρήσεων που δεν έχουν θεσπίσει σχετικό κώδικα δεοντολογίας στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σε 73%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό για το 2021 και το 2020 ήταν 68%.
- Επίσης και παρά τη θέσπιση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Καταπολέμηση των Καθυστερήσεων Πληρωμών στις Εμπορικές Συναλλαγές, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αξιοποιούν τις δυνατότητες που δίνει η οδηγία διαμορφώνεται σε 59% και παραμένει σταθερό σε σχέση με το 2021 (58%).
Ανάγκη για περιβαλλοντική βιωσιμότητα
Η έρευνα διαπιστώνει επίσης ότι οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα αναγνωρίζουν πλέον πως η περιβαλλοντική βιωσιμότητα αποτελεί κρίσιμη παράμετρο που επηρεάζει την επιχειρηματική βιωσιμότητα, στο πλαίσιο του αυξανόμενου ενδιαφέροντος των καταναλωτών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
- Έξι στις 10 επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα θεωρούν ότι εάν δεν αποδείξουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις περιβαλλοντικές ευθύνες τους σύντομα θα απωλέσουν πελάτες.
- Τέσσερις στους 10 ερωτώμενους (42%) διατηρούν την πεποίθηση ότι θα τεθούν εκτός αγοράς μέσα στην επόμενη δεκαετία, εάν η επιχείρησή τους δεν βελτιωθεί σε θέματα βιωσιμότητας.
- Επιπλέον έξι στους 10 (60%) επιταχύνουν ήδη την προσπάθεια ώστε να εξελιχθούν σε μια βιώσιμη επιχείρηση. Ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 63%.
