Η νέα έκρηξη τιμών στο φυσικό αέριο σε υψηλά 4μήνου την Τετάρτη τρομάζει πλέον τις κυβερνήσεις και τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανατρέποντας τους σχεδιασμούς. Αν δεν υπάρξει κάποια (θετική) ανατροπή στο διεθνές σκηνικό και αν επαληθευθούν οι φόβοι (που πλέον εκφράζονται και με τον πλέον επίσημο τρόπο ακόμη και από την ίδια την Κομισιόν) η άνοδος αυτή οδηγεί νομοτελειακά σε αυξημένες ανάγκες στήριξης έστω και για τα... βασικά: Δηλαδή για την κάλυψη του πακέτου σε ρεύμα και σε καύσιμα.
Το ζήτημα ήταν στο επίκεντρο των επαφών που είχαν τα στελέχη της ΕΕ, που βρέθηκαν στην Αθήνα για το Συνέδριο του Economist, με το οικονομικό επιτελείο. Λαμβάνοντας διασφαλίσεις πως τα μέτρα που θα ληφθούν θα είναι στοχευμένα και χωρίς διατάραξη των στόχων, συγκρατημένο έλλειμμα φέτος και επιστροφή σε πλεόνασμα το 2023, αλλά και με δεσμεύσεις για αδιατάρακτη εφαρμογή του... αντισταθμίσματος: Του πολύ απαιτητικού πακέτου μεταρρυθμίσεων που έχει μπροστά της η Ελλάδα και συνδέεται κυρίως πλέον με το Σχέδιο Ανάκαμψης αλλά και με τις «ουρές» της Ενισχυμένης Εποπτείας που οδηγούν στον Νοέμβριο και στην τελευταία «δόση».
Οι κινήσεις της ΕΕ
Αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως σε κοινοτικό επίπεδο τα επόμενα ορόσημα είναι το Eurogroup της Δευτέρας, στο οποίο μένει να διευκρινισθεί τι σημαίνει η φράση πως «είναι σημαντικό τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν ανάλογα τις δημοσιονομικές τους πολιτικές και να είναι σε θέση να ανταποκριθούν σε οποιεσδήποτε μεταβαλλόμενες συνθήκες» που αναφέρεται ήδη ως μέρος της συζήτησης για τις συστάσεις για το 2023 που είναι βασικό θέμα της ατζέντας. Και τούτο ώστε να φανούν τα περιθώρια κινήσεων των επόμενων εβδομάδων/μηνών, τη στιγμή που μία τέτοια τιμή φυσικού αερίου απαιτεί να μπει πιο βαθιά το χέρι στην «τσέπη» για τα πακέτα ρεύματος των επόμενων μηνών. Επόμενα ορόσημα για την ΕΕ είναι οι προβλέψεις της Επιτροπής που σχεδιάζεται να ανακοινωθούν επίσης την άλλη εβδομάδα, αλλά και το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που θα κοινοποιηθεί στα μέσα του μήνα από την Κομισιόν.
Οι εκλογές και οι δεσμεύσεις
Για την Αθήνα, το βασικό «μήνυμα» που φέρεται να ήθελε να περάσει προς τους θεσμούς ήταν η διασφάλιση του μεταρρυθμιστικού έργου όποτε και αν γίνουν εκλογές. Αλλά και της συνετής δημοσιονομικής πολιτικής που θα βασίζεται σε ένα μείγμα υγιούς μείωσης των φόρων και των εισφορών με παράλληλη ισχυρή ανάπτυξη και μείωση του χρέους.
Οι θεσμοί από την πλευρά τους μετέφεραν το μήνυμα της προόδου της χώρας προς τα «έξω», αλλά και τη σύσταση για συνετές δημοσιονομικές πολιτικές, καθώς και για μεταρρυθμίσεις. Ουσιαστικά έγινε σαφές πως όποτε και να γίνουν οι εκλογές, πιο νωρίς ή σε έναν περίπου χρόνο από τώρα η Ελλάδα θα πρέπει να επιταχύνει για να διασφαλίσει πως θα έρθουν 4 πακέτα δόσεων από την βοήθεια της ΕΕ αξίας συνολικά 4% του ΑΕΠ που δεν θα τονώσουν μόνο τα ταμεία, αλλά θα δώσουν και προς τις αγορές το «σήμα» της προόδου.
Το μαστίγιο και το καρότο
Αυτά τα 8 δισ. ευρώ περίπου των δόσεων δανείων και επιδοτήσεων της ΕΕ, είναι ουσιαστικά το «μαστίγιο» για να διασφαλισθεί η εικόνα της χώρας, η ανάπτυξη αλλά και το περιθώριο για μέτρα στήριξης, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Θυμίζουν πως το έργο είναι μεγάλο.
Τον Σεπτέμβριο πρέπει να κατατεθεί το επόμενο αίτημα για δόση από το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο σχετίζεται με δεκάδες ορόσημα και στόχους. Περιλαμβάνουν εκκρεμότητες όπως το σύστημα της πρωτοβάθμιας υγείας ή το περιβάλλον. Και ακολουθούν άλλα πακέτα για το επόμενο αίτημα του Δεκεμβρίου (που περιέχει και δάνειο Κομισιόν: Τα 8 μεγάλα ορόσημα στο Σχέδιο Ανάκαμψης έως το τέλος του 2023), με την Επιτροπή να δίδει σε κάποια εξ αυτών ειδική σημασία.
Στο μεσοδιάστημα, έως τον Οκτώβριο θα πρέπει να ολοκληρωθούν τα 22 προαπαιτούμενα της Ενισχυμένης Εποπτείας που σχετίζονται με το τελευταίο πακέτο δόσεων και περιλαμβάνουν από τον νέο προϋπολογισμό έως την πρωτοβάθμια υγεία, το κτηματολόγιο και τους δασικούς χάρτες αλλά και τους στόχους για το Ν. Κατσέλη. Και ανάλογα ακολουθεί το 2023 το επόμενο παρκέτο μεταρρυθμίσεων για τη «δόση» του Ταμείου Ανάκαμψης με τις απαιτήσεις να αυξάνονται καθώς θα περνά ο καιρός αφού τα ορόσημα θα εκτείνονται και στην ολοκλήρωση των έργων/επενδύσεων που ρώτα αρχίζουν να δείχνουν τα πρώτα στοιχεία απορρόφησης (σ.σ. συνολικά είναι περίπου 331 τα ορόσημα και οι στόχοι έως τη λήξη του σχεδίου το 2026).
