Ροή
Νέο πονοκέφαλο προκαλούν στις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών τα λεγόμενα βραχυπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους που προωθεί ο ESM.
H «λύση» της αντικατάστασης των ομολόγων ύψους περίπου 30 δισ. ευρώ του EFSF που κατέχουν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με ισοδύναμα ομόλογα σταθερού επιτοκίου διάρκειας έως 30 έτη, οδηγεί σε σημαντική απώλεια ρευστότητας η οποία μπορεί να φτάσει τα 10 δισ. ευρώ καθώς και σε αυξημένο κόστος λειτουργίας.
Προς το παρόν το κόστος, όσο και η «τρύπα» που θα προκληθεί στο μέτωπο της ρευστότητας, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν με ακρίβεια καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από τις «παραμέτρους» που θα συνοδεύουν τη συμφωνία ανταλλαγής των ομολόγων.
Ήδη όμως στα επιτελεία των τραπεζών έχουν βγάλει μολύβι και χαρτί και υπολογίζουν έντρομοι το κόστος που συνεπάγεται κάθε μία από τις εναλλακτικές παραμέτρους που θα μπορούσε να προκριθεί από τον ESM.
Τα πάντα ξεκινούν από το μεγαλύτερο κούρεμα που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στα ομόλογα κυμαινομένου επιτοκίου σε σύγκριση με αυτά του σταθερού κατά τις πράξεις αναχρηματοδότησης των τραπεζών. Η εικόνα όπως είναι σήμερα με τα ομολόγα του EFSF τα οποία κατέχει η καθεμία τράπεζα έχει ως εξής:
Η Εθνική διαθέτει στο χαρτοφυλάκιο της περίπου 8 δισ. ευρώ, η Πειραιώς 11,8 δισ. ευρώ, η Eurobank 7,5 δισ. ευρώ, ενώ η Alpha Bank έχει τα λιγότερα περίπου 3,5 δισ. ευρώ. Όλες μαζί πριν ξεκινήσει να αγοράσει τα ομόλογα αυτά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης είχαν στα χαρτοφυλάκια τους περίπου 37 δισ. ευρώ. Σήμερα έχοντας ρευστοποιήσει περίπου 6 δισ. ευρώ από το χαρτοφυλάκιο τους, χρησιμοποιούν τα ομόλογα αυτά ως ενέχυρο στην ΕΚΤ από την οποία έχουν αντλήσει ρευστότητα περίπου 25,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη φθηνότερη ρευστότητα που είναι σε θέση να προμηθευτούν οι ελληνικές τράπεζες, καθώς τα υπόλοιπα 46 δισ. ευρώ που χρειάζονται για να καλύψουν το έλλειμμα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν, τα έχουν δανειστεί από τον μηχανισμό ELA (έκτακτης ρευστότητας).
Στην περίπτωση λοιπόν που τα ομόλογα του EFSF ανταλλαγούν με σταθερού επιτοκίου τότε η ΕΚΤ εφαρμόζοντας τους δικούς της κανόνες θα επιβάλλει μεγαλύτερο κούρεμα. Τούτο σημαίνει ότι οι τράπεζες για να διατηρήσουν αμετάβλητο το επίπεδο ρευστότητας που αντλούν σήμερα απευθείας από την ΕΚΤ θα πρέπει είτε να προσκομίσουν νέες εγγυήσεις, είτε αναγκαστικά θα καταφύγουν στον ELA. Για να γίνει το πρώτο χρειάζεται με κάποιο τρόπο το Δημόσιο να «αναπληρώσει» το κενό που θα δημιουργηθεί προσφέροντας στις τράπεζες για παράδειγμα κρατικές εγγυήσεις (όπως είχε γίνει με το Νόμο Αλογοσκούφη).
Όμως και η λύση αυτή, όπως και η αναγκαστική προσφυγή στον ELA, συνεπάγεται επιπλέον κόστος για τις τράπεζες καθώς οι εγγυήσεις προσφέρονται από το Δημόσιο με κάποια προμήθεια.
