Με σχετικά αργούς ρυθμούς, παρά την προώθηση, σε κάποιες περιπτώσεις, διεργασιών και διαγωνιστικών διαδικασιών, προχωρά το «πακέτο» των φοιτητικών εστιών που προβλέπονταν να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ, συνολικής αξίας σχεδόν 550 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει τη δημιουργία 5 νέων φοιτητικών εστιών ανά την χώρα (Κρήτη, Θεσσαλία, Θράκη, Δυτική Μακεδονία κ.α.) και την ολική ανακαίνιση της παλιάς φοιτητικής εστίας στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου με τη διαδικασία ΣΔΙΤ.
Ο προβληματισμός
Τούτο, σε μια περίοδο που θεωρείται απολύτως αναγκαία η προώθηση έργων που σχετίζονται με την υλοποίηση φοιτητικών εστιών, έστω μέσω ΣΔΙΤ, καθώς η εξασφάλιση κατοικίας για τους φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη από αυτή της καταγωγής τους αποτελεί μια «δύσκολη εξίσωση», ένα δύσκολο όσο και ακριβό (οικονομικά) εγχείρημα. Ωστόσο, παρά την αναγκαιότητα, δεν υπάρχει ασφαλής πρόβλεψη για το πότε θα τεθούν σε τροχιά υλοποίησης και στη συνέχεια λειτουργίας. Κατά πόσο αυτό σχετίζεται με τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους διαγωνισμών (π.χ. ανέβηκαν τα κόστη υλικών κ.α.), αν άλλαξαν οι προτεραιότητες αρχών και επενδυτών, αν έχουν μαζευτεί πολλοί διαγωνισμοί και κάποιοι κτηριακοί έχουν μείνει πίσω ή αν οι σχετικές διαδικασίες καθυστερούν λόγω και της αδυναμίας των πανεπιστημίων να τις υποστηρίξουν, μη διαθέτοντας τεχνικές υπηρεσίες, είναι θέματα που απασχολούν την αγορά, καθώς δεν υπάρχει σαφής εκτίμηση για το πότε τα projects θα εισέλθουν σε υλοποίηση και κυρίως σε λειτουργία.
Πώς προχωρούν οι «φοιτητικές» ΣΔΙΤ
Πάντως, προ ημερών έγινε ένα βήμα αναφορικά με τη δημιουργία φοιτητικών εστιών μέσω ΣΔΙΤ, καθώς ανοίχθηκε η προσφορά της Intrakat (η μοναδική κατασκευαστική που προσήλθε στο τελικό στάδιο του σχετικού διαγωνισμού) για τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση φοιτητικής εστίας για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, έργο προϋπολογισμού 94 εκατ. ευρώ, όπως ανέφερε και χτες η στήλη BackStory. Η εν λόγω φοιτητική εστία θα «μοιραστεί» σε δύο πόλεις, τον Βόλο και την Λαμία. Στον διαγωνισμό για το ΣΔΙΤ κατασκευής φοιτητικών εστιών και άλλων πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων σε Βόλο και Λαμία του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο ανάδοχος θα αναλάβει όχι μόνο την κατασκευή φοιτητικών εστιών στη Λαμία καθώς και άλλες εκπαιδευτικές / ερευνητικές υποδομές. Θα αναλάβει και τα έργα αστικής ανάπλασης και αξιοποίησης τού βιομηχανικού ακινήτου της βαμβακουργίας στη Νέα Ιωνία Βόλου, για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών, εκπαιδευτικών και ερευνητικών εγκαταστάσεων, και κοινωνικών υποδομών. Προβλέπεται, επίσης, η κατασκευή φοιτητικών εστιών, και εκπαιδευτικών και ερευνητικών υποδομών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στη Λαμία.
Θυμίζουμε ότι έχει προηγηθεί η ανακήρυξη της Intrakat ως αναδόχου για το αντίστοιχο ΣΔΙΤ του Πανεπιστημίου Κρήτης, προϋπολογισμού 195,6 εκατ. ευρώ. Η σχετική σύμβαση είναι προς υπογραφή και το διάστημα αυτό γίνεται η οριστικοποίηση των αναγκαίων εγγράφων. Να θυμίσουμε ότι η Intrakat ήταν ο μόνος όμιλος που έδωσε οικονομική προσφορά στα δύο αυτά έργα, αν και σε αρχικά στάδια έδιναν το παρών γκρουπ όπως οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, Mytilineos – ΑΤΕΣΕ κ.α.. Πάντως, δεν έχει γίνει σαφές πότε θα ξεκινήσει η κατασκευή των εστιών, μέσω ΣΔΙΤ, του Πανεπιστημίου Κρήτης (σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο), παρά το γεγονός ότι η διαγωνιστική διαδικασία «τρέχει σχεδόν 3-4 έτη. Η Intrakat θα αναλάβει, μεταξύ άλλων, τη μελέτη, κατασκευή και 30ετή εκμετάλλευση συγκροτημάτων 3.000 κλινών για φοιτητές (2.000 στην Πανεπιστημιούπολη Γάλλου στο Ρέθυμνο και 1.000 στο Ηράκλειο) του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Την ίδια στιγμή στη δεύτερη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας (ανταγωνιστικός διάλογος) είναι κολλημένο το ΣΔΙΤ για την φοιτητική εστία του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, προϋπολογισμού 105,4 εκατ. ευρώ, το οποίο έχει εγκριθεί από τον Απρίλιο του 2020 (πρόκειται για ένα έργο το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα στο Πανεπιστήμιο να δημιουργήσει ένα σύνθετο οικοδομικό συγκρότημα που θα αναμορφώσει σημαντικά τις τρεις Πανεπιστημιουπόλεις (Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη).
Σε αρχικό στάδιο (δεν έχουν ξεκινήσει οι διαγωνισμοί) βρίσκονται τα αντίστοιχα ΣΔΙΤ για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (με έγκριση από τη διυπουργική τον Οκτώβριο του 2022, παλιές πληροφορίες έκαναν λόγο για έργα μάλλον στις πόλεις Κοζάνη, Πτολεμαΐδα και Φλώρινα,) με προϋπολογισμό 87,7 εκατ. και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, συνολικού κόστους επένδυσης 64,2 εκατ. ευρώ (με έγκριση τον Δεκέμβριο του 2022). Τον Φεβρουάριο του 2023 αποφασίστηκε να προχωρήσει με ΣΔΙΤ και η ολική ανακαίνιση της παλιάς φοιτητικής εστίας στην Πολυτεχνειούπολη Ζωγράφου, χωρίς να υφίσταται χρονοδιάγραμμα για την εξέλιξη του έργου.
Η νέα πραγματικότητα
Τα έργα ΣΔΙΤ για την κατασκευή φοιτητικών εστιών, έχουν βρεθεί στο επίκεντρο ως λύση για το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα στη φοιτητική στέγη, ενώ εκτιμάται ότι θα προσφέρουν εκατοντάδες θέσεις απασχόλησης κατά την τριετή περίοδο κατασκευής τους και θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν καταγραφεί επενδύσεις ή και σχέδια στον τομέα της φοιτητικής κατοικίας και από ιδιώτες, όπως για παράδειγμα ΑΕΕΑΠ, με την Premia Properties να έχει ήδη ανακοινώσει deals στον τομέα αυτό, την Prodea να προωθεί αναπτύξεις. Ωστόσο, για την ώρα κινούνται οι διαδικασίες με αργούς ρυθμούς. Οι συνθήκες από τη στιγμή που προκηρύχθηκαν τα περισσότερα ΣΔΙΤ (κτιριακά και υποδομές) έχουν διαφοροποιηθεί. Κυβέρνηση και αγορά είναι αντιμέτωποι με τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί από την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού και του κατασκευαστικού κόστους.
