Από το Σαν Φρανσίσκο μέχρι την Κωνσταντινούπολη, οι ιδρυτές των online-delivery εταιρειών που είδαν τη δραστηριότητά τους να γιγαντώνεται κατά την διάρκεια της πανδημίας, τώρα βλέπουν τις περιουσίες τους να εξαφανίζονται.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η εκκωφαντική πτώση αφορά έξι γνωστούς επιχειρηματίες, τέσσερις από τους οποίους έχουν ήδη χάσει το status του «δισεκατομμυριούχου». Το γκρουπ αποτελούν οι ιδρυτές της Τουρκικής Getir, της Just Eat Takeaway.com NV από το Άμστερνταμ, της Instacart και της DoorDash Inc. από την Silicon Valley, οι οποίοι έχουν χάσει περισσότερα από 15 δισ. δολάρια συνολικά.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν όλοι οι καταναλωτές ήταν κλεισμένοι στα σπίτια τους, οι επενδυτές «φόρτωσαν» χρήματα σε εταιρείες διανομής τροφίμων. Τώρα που τα lockdown είναι παρελθόν και η ζήτηση έχει μειωθεί, οι κάποτε γενναιόδωρες αποτιμήσεις για τις λαίμαργες για ρευστό επιχειρήσεις, έχουν αναθεωρηθεί δραματικά καθώς έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές προκλήσεις στο μέλλον.
«Το γεγονός πως οι εξαιρετικά υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης ήταν έκτακτο φαινόμενο και δεν γινόταν να διατηρηθούν για χρόνια, θα έπρεπε να είναι ξεκάθαρο στον κοινό νου» δηλώνει ο Matthias Schu, λέκτορας στο School of Business της Λουκέρνης.
Ο Nazim Salur της Getir, που έχτισε μία περιουσία 5 δισ. δολαρίων στη διάρκεια της πανδημίας, είναι ο πιο πρόσφατος που έχασε το status του «δισεκατομμυριούχου», σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg, ενώ ένα ρεπορτάζ των Financial Times αναφέρει πως ο πιο πρόσφατος γύρος χρηματοδότησης του Getir, έχει «πετσοκόψει» την αξία της εταιρείας κατά 80%.
Κι όμως παρά το γεγονός πως τα lockdown μειώθηκαν και η ζήτηση έπεσε, η Getir προσπαθεί να επεκταθεί. Αφού ανακοίνωσε ζημιά 529 εκατομμύριων δολαρίων το 2021, η εταιρεία, η οποία υποστηρίζει πως μπορεί να φτάσει στους καταναλωτές μέχρι σε 10 λεπτά, επένδυσε 1,2 δισ. δολάρια το 2022 για εξαγοράσει τον γερμανό ανταγωνιστή Gorillas Technologies. Επεκτάθηκε επίσης και στην Αμερική και την Δυτική Ευρώπη, ωστόσο αποχώρησε στην αρχή της χρονιάς από πολλές χώρες στην Ευρώπη. Τον Αύγουστο η εταιρεία ανέφερε πως θα προχωρήσει σε περικοπές πάνω από 10% του παγκόσμιου δυναμικού της, που αντιστοιχεί σε περίπου 2.500 υπαλλήλους.
Η Instacart, η οποία είχε αποτιμηθεί από επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων στα 39 δισ. δολάρια τον Μάρτιο του 2021, ξεκίνησε να διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο στις 19 Σεπτεμβρίου, σχεδόν στο ένα τέταρτο αυτής της αποτίμησης. Οι μετοχές αυξήθηκαν την πρώτη ημέρα των συναλλαγών, χαρίζοντας στον συνιδρυτή Apoorva Mehta μερίδιο ύψους 1,1 δισ. δολαρίων -χαμηλότερο σε σύγκριση με τα 3,5 δισ. δολάρια που είχε φτάσει στο peak του.
Παρά τη γρήγορη επιβράδυνση στην ανάπτυξη, η Instacart κατέγραψε έσοδα ύψους 242 εκατ. δολαρίων το εξάμηνο που τελείωσε στις 30 Ιουνίου. Η μετοχή έκλεισε στα 26,54 δολάρια την Τρίτη, καταγράφοντας πτώση 11,5% από τα 30 δολάρια της τιμής προσφοράς.
Την ίδια ώρα, ο Andy Fang της DoorDash χάνει τον τίτλο του «δισεκατομμυριούχου» κάθε φορά που οι μετοχές της εταιρείας σημειώνουν μία μικρή βουτιά, ενώ οι έτεροι ιδιοκτήτες Xu και Stanley Tang, μόλις που μπορούν να υποστηρίξουν πως βρίσκονται σε αυτή την κατηγορία. Οι μετοχές της εταιρείας έχουν κάνει βουτιά άνω του 60% από το peak τους τον Νοέμβριο του 2021.
Όσο για τον ιδρυτή της Just Eat Takeaway, τον ολλανδό Jitse Groen, η περιουσία του έφτανε τα 2 δισ. δολάρια τον Οκτώβριο του 2020, όμως το 86% από αυτή εξατμίστηκε καθώς η μετοχή της εταιρείας έχει καταποντιστεί.
