Σε ρυθμούς Black Friday ζει την τρέχουσα εβδομάδα η ελληνική αγορά, με μεγάλο μέρος των εμπόρων να λανσάρουν προσφορές, στο πλαίσιο των προ Black Friday προωθητικών ενεργειών, προετοιμάζοντας με τον τρόπο αυτό το έδαφος για την τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου. Παρότι βέβαια και η φετινή Black Friday αναμένεται να έχει μεγάλη συμμετοχή από πλευράς εμπόρων, αμφιβολίες εκφράζονται για την εξίσου ενεργή συμμετοχή των καταναλωτών, εξαιτίας των πληθωριστικών πιέσεων που συνεχίζουν να αδειάζουν το πορτοφόλι τους.
Τι σχεδιάζουν οι έμποροι
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το ρυθμό δίνουν οι μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου, οι οποίες έχουν ξεκινήσει με προσφορές ήδη από τις αρχές του μήνα και αναμένεται να κορυφώσουν τις εκπτωτικές τους ενέργειες καθώς πλησιάζουμε στην επίσημη Μαύρη Παρασκευή του 2023. Ηλεκτρικές κι ηλεκτρονικές συσκευές, είδη ένδυσης κι υπόδησης, έπιπλα, στρώματα, διακοσμητικά, μέχρι και εκπτωτικά κουπόνια από αλυσίδες καφέ πρόκειται να βγουν σε προσφορά, αν δεν έχουν ήδη βγει, για να αναθερμάνουν την ασθενική ζήτηση των τελευταίων μηνών.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, από την κατηγορία των ηλεκτρικών κι ηλεκτρονικών ειδών οι λιανέμποροι σχεδιάζουν να δώσουν έμφαση στην κατηγορία των ηλεκτρονικών υπολογιστών, οι οποίοι μετά την πανδημία παρουσιάζουν αισθητή κάμψη στις πωλήσεις. Όπως επεσήμανε μάλιστα παράγοντας του κλάδου που μίλησε στο insider, ειδικά την τελευταία εβδομάδα θα κυκλοφορήσουν «στην αγορά πολύ καλά σε χαρακτηριστικά μηχανήματα, σε πολύ καλές τιμές». Προσφορές θα υπάρξουν και σε όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες ηλεκτρονικών συσκευών, smartphones, tablets, παιχνιδομηχανές, και στην κατηγορία των λευκών συσκευών και μικροσυσκευών ενώ ικανοποιητικές εκπτώσεις αναμένονται και σε ένδυση και υπόδηση. Το παράδειγμα των μεγάλων θα ακολουθήσουν φυσικά και τα μικρότερα καταστήματα και οι τοπικές αγορές στα επιτρεπτά όμως, περιθώρια κέρδους τους.
Σημειωτέον ότι η Black Friday η οποία διατηρεί και φέτος πολλά από τα ελληνικά της χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα το ότι διαρκεί από ένα δεκαπενθήμερο έως κι έναν μήνα αντί για μια ημέρα όπως ισχύει στην Αμερική, πέφτει στις 24/11. Το Σαββατοκύριακο που θα την ακολουθήσει τα καταστήματα θα είναι ανοιχτά ενώ, αμέσως μετά, τη Δευτέρα 27/11, θα ακολουθήσει η Cyber Monday μεταφέροντας την αγοραστική κίνηση στα ψηφιακά κανάλια των καταστημάτων.
Τις μεγάλες προσφορές περιμένουν οι καταναλωτές
Σε κάθε περίπτωση βέβαια τα μέχρι τώρα στοιχεία, δείχνουν μια κάποια συγκράτηση, η οποία αποδίδεται στο ότι οι καταναλωτές αναμένουν τις καλύτερες δυνατές εκπτώσεις για να ενεργοποιηθούν. Το φαινόμενο μάλιστα δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό αφού σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Salesforce, οι καταναλωτές παγκοσμίως δεν βιάζονται να διαγράψουν είδη από τις λίστες αγορών τους.
Συγκεκριμένα, τα στοιχεία του Δείκτη Αγορών (Shopping Index) της Salesforce, του παγκόσμιου ηγέτη στο ΑΙ CRM, δείχνουν ότι οι έμποροι λιανικής σε όλο τον κόσμο παρέμειναν σταθεροί στις εκπτώσεις το τρίτο τρίμηνο αλλά οι αγοραστές ανταποκρίθηκαν διστακτικά -όπως έκαναν και το προηγούμενο τρίμηνο- περιμένοντας υπομονετικά την πτώση των τιμών. Σε ετήσια βάση, οι διαδικτυακές πωλήσεις του τελευταίου τριμήνου παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες (+1%) σε παγκόσμιο επίπεδο, ακόμη και στις ΗΠΑ οι οποίες συνήθως ενισχύουν την παγκόσμια ανάπτυξη.
Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές ωστόσο αύξησαν κατά 9% τις αγορές τους- αγοράζοντας περισσότερο ανά συναλλαγή (+2% μονάδες ανά συναλλαγή), ψωνίζοντας όμως λιγότερο συχνά (-3% όγκος παραγγελιών). Γεγονός που μένει να φανεί αν και κατά πόσο θα επηρεάσει την φετινή εκπτωτική και εορταστική περίοδο.
Το μικρό απόθεμα και τα ρίσκα
Στα διαφοροποιητικά στοιχεία της ελληνικής Black Friday, συμπεριλαμβάνεται και το μικρότερο, αναλογικά με άλλες χρονιές, στοκ των προϊόντων. «Ο φόβος της αγοράς είναι έντονος, και μετά την ώθηση που έδωσε η αυξημένη τουριστική κίνηση το καλοκαίρι, οι έμποροι φάνηκαν απρόθυμοι να στοκάρουν μεγάλο απόθεμα», σημείωσε στέλεχος της αγοράς. Άλλωστε οι ανατιμήσεις σε βασικά είδη διατροφής και σε άλλα προϊόντα σούπερ μάρκετ, συνεχίζουν να απομυζούν μεγάλο μέρος του μηνιαίου εισοδήματος των καταναλωτών. Να υπενθυμίσουμε ότι το 50% του μέσου εισοδήματος του Έλληνα καταναλωτή διατίθεται στα σούπερ μάρκετ, όταν ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι γύρω στο 25% ενώ στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης κυμαίνεται στο 20%.
Η επιφυλακτικότητα ενισχύεται δεδομένου ότι οι ανατιμήσεις δεν δείχνουν να «φρενάρουν». Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Circana (πρώην IRI) στο εννεάμηνο η αξία των πωλήσεων της αγοράς των καταναλωτικών προϊόντων ανήλθε στα 6,779 δισ. ευρώ έναντι 6,170 δισ. ευρώ της αντίστοιχης περυσινής περιόδου, αυξημένη κατά 9,9%, εκ των οποίων 5,163 δισ. ευρώ αφορούν την κατηγορία των τροφίμων. Κατά συνέπεια οι καταναλωτές δαπάνησαν σχεδόν 10% επιπλέον χρήματα για να αγοράσουν περίπου τα ίδια τεμάχια προϊόντων που έπαιρναν το 9μηνο του 2022.
Οι αμφιβολίες βέβαια δεν περιορίζονται εδώ. Ρίσκο ελλοχεύει ακόμα και στο σενάριο τα καταστήματα να δουν «άσπρη μέρα» τη φετινή «Μαύρη Παρασκευή», όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς. Παραδοσιακά η Black Friday ενέχει το ρίσκο να αποσπάσει μέρος του τζίρου της εορταστικής περιόδου, οι έμποροι όμως επενδύουν σε αυτή μιας και τονώνει το εορταστικό κλίμα. Η συγκράτηση που είδαμε φέτος, όλο το προηγούμενο διάστημα, από τον Σεπτέμβριο και μετά, ενισχύει τις προσδοκίες η φετινή Black Friday να πάει καλά, αφού πολλοί καταναλωτές φαίνεται να συγκρατήθηκαν αναμένοντας τις εκπτώσεις. Την ίδια στιγμή όμως σε συνδυασμό με την γενικότερη ακρίβεια, μπορεί να επηρέασει την κίνηση την εορταστική περίοδο, η οποία θεωρείται κρίσιμη για το ταμείο των λιανεμπόρων, εισφέροντας περί το 30% το τζίρου της χρονιάς.
