«Μάχη» φαίνεται πως έχει ξεσπάσει εντός των ευρωπαϊκών «τειχών» του τραπεζικού κλάδου και των ρυθμιστικών εποπτικών αρχών, με φόντο την περαιτέρω ενίσχυση της ανταμοιβής των μετόχων.
Το ζήτημα αυτό φυσικά δεν προκύπτει όλως τυχαίως καθώς συνδυάζεται και με το τέλος του κύκλου του Andrea Enria από τη θέση του επικεφαλής του εποπτικού φορέα της ΕΚΤ, SSM, που φέρνει τη γερμανίδα Claudia Buch στην πρώτη γραμμή των αποφάσεων και της συνολικής κατεύθυνσης που θα θέσει στις τράπεζες της Ευρωζώνης.
Το Bloomberg υποστήριξε πρόσφατα τη θέση πως οι αξιωματούχοι που συμμετέχουν στο εποπτικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας διαφωνούν εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα με τη γραμμή Enria και επιθυμούν τη μείωση του «capital bar» που πρέπει να διέπει μεμονωμένα τραπεζικά ιδρύματα για τα ποσοστά διανομής επί των κερδών και την κατάργηση μάλιστα μιας χρονοβόρας διαδικασίας έγκρισης ως προς τα προγράμματα επαναγοράς ιδίων μετοχών.
Μάλιστα το άρθρο προχωρά και ένα βήμα παρακάτω, κάνοντας λόγο πως αρκετές ρυθμιστικές αρχές είναι δυσαρεστημένες με τη σκληρή στάση της ΕΚΤ για τα επίπεδα των payouts, υποστηρίζοντας ότι εν μέρει, ευθύνεται για τα χαμηλά επίπεδα αποτιμήσεων των τραπεζών της περιοχής.
Βεβαίως, τα πράγματα δεν είναι έτσι, καθώς στη θητεία του A. Enria ενεργοποιήθηκαν προγράμματα αγοράς ιδίων και διανεμήθηκαν μέχρι και επιπλέον μερίσματα από τις τράπεζες της Ευρωζώνης, όπως δεν έχουν υλοποιηθεί στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ και τα αιτήματα από τις τράπεζες εγκρίνονταν μερικές φορές μόλις στις 30 ημέρες, από τις 90 που είναι το υφιστάμενο πλαίσιο. Την ίδια στιγμή, και σύμφωνα με αναλυτές, οι τράπεζες της ΕΕ «τρέχουν» με μια μερισματική απόδοση της τάξεως του 8% επί του παρόντος - πάνω από δύο φορές δηλαδή το επίπεδο της αγοράς - συν τα buybacks που φέρνουν τη συνολική απόδοση σε ένα αξιόλογο διψήφιο ποσοστό.
Επιπλέον, ενώ οι αγορές γνωρίζουν ελάχιστα για τη Buch, με βάση της μοναδική της συνέντευξη στο Κοινοβούλιο υπήρξαν περισσότερες αναφορές προς τη κατεύθυνση των περιορισμών στις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Όπως λοιπόν αναφέρουν διαχειριστές και παράγοντες με γνώση του χρηματοοικονομικού κλάδου, με τους οποίους επικοινώνησε το insider.gr, «αν και όλα μένουν να αποδειχθούν στο πεδίο της μάχης, μέχρι στιγμής θα κατατάσαμε τη Buch στα «γεράκια» παρά στα «περιστέρια» ως προς τις χρηματικές διανομές».
Ως προς τα χαμηλά επίπεδα αποτιμήσεων, οι ίδιοι επισημαίνουν πως τιμωρητικό ρόλο έχουν οι αναφορές περί έκτακτης επιβολής φόρων (βλέπε Ιταλία) που σαφώς δυσχεραίνουν τη θέση των ευρωπαϊκών τραπεζικών τίτλων έναντι των αντίστοιχων στις ΗΠΑ, όπως και ο συνεχιζόμενος κίνδυνος ρυθμιστικής αστάθειας. Επομένως, εάν οι ρυθμιστικές αρχές θέλουν να δουν ένα αξιόλογο re - rating στις τράπεζες, θα πρέπει να αποφύγουν να τροφοδοτούν διάφορα δημοσιεύματα (όπως του Bloomberg) και να συνεχίσουν να παρακολουθούν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, η οποία λειτούργησε πολύ καλά το τελευταίο διάστημα.
Από την πλευρά του, ο Andrea Filtri, Co - Head για τις ευρωπαϊκές μετοχές, με κατεύθυνση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο για τη Mediobanca, αναφέρει στο insider.gr πως «η ΕΚΤ επιδιώκει μια σαφή διάκριση μεταξύ των επαναλαμβανόμενων και των ειδικών payouts, θέση που πιθανότατα θα διατηρηθεί. Παράλληλα, ορισμένες τράπεζες μπορούν να αντέξουν το βάρος να αυξήσουν περαιτέρω το συνολικό επίπεδο διανομών επί των κερδών τους κατά το επόμενο έτος (για παράδειγμα η UniCredit έχει ήδη κάνει λόγο για επίπεδα άνω του 100%, αλλά όπου η επαναλαμβανόμενη είναι μόνο 35% προς το παρόν)». Ο ίδιος διαφωνεί με τους επικριτές της ΕΚΤ για τις επιστροφές κεφαλαίου, σημειώνοντας πως οι τράπεζες ανταμείβουν σε πολύ ελκυστικό επίπεδο τους μετόχους.
Ο Filtri επισημαίνει στο insider.gr, πως «οι χαμηλές αποτιμήσεις αντανακλούν περισσότερο τις αμφιβολίες που έχουν οι επενδυτές σχετικά με τη βιωσιμότητα του τρέχοντος δείκτη αποδοτικότητας ενσώματων κεφαλαίων, ROTE, στο 15% περίπου και τις συνακόλουθες υψηλές ανταμοιβές των μετόχων. Η δοκιμασία επί του μακροοικονομικού περιβάλλοντος αποτελεί την «απόδειξη της πουτίγκας». Εάν οι τράπεζες καταφέρουν να διατηρήσουν την υψηλή κερδοφορία τους και τη θετική ανταποδοτική κίνηση προς τους μετόχους, θα περάσουν το «τεστ ωρίμανσης», επιβάλλοντας υψηλότερα επίπεδα αποτιμήσεων».
Έτσι, το νέο υπό διαμόρφωση σκηνικό φαίνεται πως θα επηρεάσει και τις επιλογές των διοικήσεων των ελληνικών τραπεζών, που βγαίνουν από το «τούνελ» των δυσκολιών του πρόσφατου παρελθόντος. Τόσο, η απαγκίστρωση του ΤΧΣ από τη Eurobank και την Alpha Bank και η επερχόμενη πλήρης ολοκλήρωση αποεπένδυση από την Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα Πειραιώς, όσο και η ισχυρή πλεονάζουσα ρευστότητα των τεσσάρων, διαμορφώνουν το πλαίσιο ανταμοιβής των μετόχων μετά από σχεδόν 15 έτη, με άγνωστο «Χ», το που θα τοποθετηθεί ο πήχης των προσδοκιών.
Η Εθνική Τράπεζα διαθέτει τον υψηλότερο δείκτη CET1 στο 17,9% σύμφωνα με τα τελευταία αποτελέσματα (οι επιδόσεις της σε αυτό το μέτωπο την κατατάσουν στις πρώτες θέσεις σε πανευρωπαϊκό τραπεζικό επίπεδο), με τη Eurobank στο 16,3%, την Alpha Bank στο 14% και την Πειραιώς στο 12,3%. Οι διοικήσεις και των τεσσάρων έχουν θέσει στο επίκεντρο τόσο τη διανομή μερίσματος στο 25% - 30% περίπου από τα κέρδη της χρήσης του 2023, όσο και τα προγράμματα επαναγοράς, αναμένοντας το «πράσινο φως» από τον SSM, τη στιγμή βέβαια που η εμπλοκή του Δημοσίου ως προς τις αποπληρωμές προς τις τράπεζες για τα ληξιπρόθεσμα στεγαστικά δάνεια ύψους σχεδόν 1 δισ. ευρώ που δόθηκαν με εγγύηση του ίδιου, περιπλέκει τα πράγματα.
Ο αργόσυρτος ρυθμός αποπληρωμής από το Δημόσιο, δοκιμάζει τα όρια του SSM που έχει ενημερώσει για την πιθανή κίνησή του, να αφαιρεί αυτόματα από τα τέλη του 2024 τις προβλέψεις για τη ζημιά που προκύπτει από τη μη καταβολή της εγγύησης του Δημοσίου, για δάνεια με καθυστέρηση άνω των 90 ημερών - «κόκκινα» - από το μέγεθος των εποπτικών κεφαλαίων των τραπεζών. Συνεπώς η αλληλουχία των δύο θα κρίνει και το συνολικό μέγεθος του payout των ελληνικών τραπεζών.
Τα παραπάνω ζητήματα τέθηκαν στον Alberto Nigro, αναλυτή της Mediobanca και υπεύθυνο κάλυψης των ελληνικών τραπεζών, με τον ίδιο να απαντά στο insider.gr, πως η Εθνική βρίσκεται σε μια πολύ καλή θέση, παρουσιάζοντας μια άκρως βελτιωμένη κερδοφορία και ένα ισχυρό «capital build - up». «Εκτιμώ ωστόσο, πως η ρυθμιστική αρχή, όταν χρειάζεται να εγκρίνει το μέγεθος της ανταμοιβής των μετόχων της τράπεζας, κοιτάζει τόσο την τρέχουσα κατάσταση όσο και τις μελλοντικές πιθανές αντίξοες συνθήκες. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν μόλις εξέλθει από τη φάση της εξυγίανσης των ισολογισμών τους, ενισχύοντας τις κεφαλαιακές τους θέσεις μετά από αρκετά χρόνια. Επομένως ένας δείκτης payout στο 20% - 30% για το 2023 είναι ήδη ένα θετικό σημείο που δίνει η ρυθμιστική αρχή»
Ο Nigro εκτιμά, πως παρά το τρέχον ισχυρό σετ αποτελεσμάτων της Εθνικής, ο δείκτης διανομής επί των κερδών θα αυξηθεί σταδιακά και δυνητικά θα φτάσει στο επίπεδο του 50% σε δύο χρόνια. «Πιστεύω ότι η Εθνική θέλει να προσφέρει στους μετόχους της, σταθερά αυξανόμενες αποδόσεις, κάτι που θα μπορούσε να έρθει σε αντίθεση με ένα μεγάλο «άλμα» στο payout αυτή τη στιγμή - για παράδειγμα στο 50% - 60% - καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση του μερίσματος τα επόμενα χρόνια εξαιτίας μιας πιθανής ομαλοποίησης της κερδοφορίας (χαμηλότερα επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ή υψηλότερο beta καταθέσεων), κίνηση λοιπόν που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με μια σταδιακή αύξηση του payout. Όσον αφορά το «capital build - up», είναι αλήθεια ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν μια πολύ καλή απόδοση, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι πρέπει να εκδώσουν ένα AT1 και όταν επιχειρείται μια σύγκριση με τις ευρωπαϊκές τράπεζες θα πρέπει να λαμβάνεται και αυτό υπόψη», αναφέρει ο Nigro.
Ένας ακόμη έμπειρος αναλυτής στο πεδίο των τραπεζών, ο Νώντας Νικολαΐδης Vice President - Senior Credit Officer Financial Institutions της Moody's, αναφέρει στο insider.gr πως «δεδομένων των σχετικά ισχυρών επιδόσεων των ελληνικών τραπεζών το 2023, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η ΕΚΤ και οι ρυθμιστικές αρχές θα τους επιτρέψουν να διανείμουν μερίσματα μετά από περισσότερο από μια δεκαετία. Αναμένουμε ότι οι δείκτες διανομής θα κυμαίνονται από 10% έως 30%, αναλόγως των επιδόσεων που θα καταγράψει η εκάστοτε τράπεζα και τον δείκτη CET1 με τον οποίο θα ολοκληρώσουν την φετινή χρήση».
Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι προφανές ότι όσο υψηλότερο είναι το buffer, πάνω από την κανονιστική απαίτηση CET1 για μια τράπεζα, τόσο πιο πιθανό είναι η ρυθμιστική αρχή να επιτρέψει υψηλότερη διανομή μερίσματος. «Εναλλακτικά, θα μπορούσαμε να δούμε έναν συνδυασμό διανομή μερίσματος και επαναγοράς ιδίων, ειδικά για την Εθνική και την Τράπεζα Πειραιώς όπου το ΤΧΣ εξακολουθεί να έχει σημαντική θέση», συμπληρώνει ο κ. Νικολαΐδης.
