«Φωτιές» άναψαν στη φαρμακοβιομηχανία τα σημειώματα που κοινοποιήθηκαν χθες, Τρίτη (8/10), στις εταιρείες και αφορούν στις επιστροφές που τους καταλογίζονται λόγω υπέρβασης του προκαθορισμένου προϋπολογισμού για νοσοκομειακά φάρμακα (νοσοκομειακό clawback) για το 1ο εξάμηνο του 2023.
Όπως φαίνεται από τα πρώτα σημειώματα που έχουν αποσταλεί, οι εταιρείες καλούνται να καλύψουν έως και το 83% της αξίας για το μεγαλύτερο όγκο νοσοκομειακών σκευασμάτων, έναντι του 69% το 2022, με το συνολικό ποσό να εκτιμάται περί τα 245 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πληροφορίες, βάσει των στοιχείων που έλαβαν οι επιχειρήσεις, προκύπτει ότι η υπέρβαση μεσοσταθμικά για όλα τα φαρμακευτικά προϊόντα εκτός κλειστών προϋπολογισμών (σε ανοιχτή συμφωνία ή χωρίς συμφωνία) είναι 72% επί της τιμής προμήθειας (νοσοκομειακή -5%), έναντι 61% το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Η κατανομή στις εταιρείες γίνεται βάσει αλγορίθμου και μεριδίου αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, για τα φάρμακα με τιμή άνω των 30 ευρώ, η υπέρβαση υπολογίζεται σε 83% σε τιμή προμήθειας, από 69% την αντίστοιχη περίοδο του 2022.
Κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι η εξέλιξη αυτή αναμένεται να έχει επίπτωση και στους ασθενείς, καθώς θα παρατείνει τις καθυστερήσεις στην έλευση των νέων καινοτόμων θεραπειών, ενώ έντονη είναι η συζήτηση για άμεσες αποσύρσεις φαρμάκων από την Ελλάδα, αφού πλέον οι εταιρείες αδυνατούν να επωμιστούν το δυσθεώρητο ύψος των επιβαρύνσεων.
Σημειώνεται ότι ζητούμενο για τον κλάδο δεν είναι μόνο το clawback, αλλά το σύνολο των επιστροφών, συμπεριλαμβανομένων δηλαδή της νομοθετημένης έκπτωσης (rebate) αλλά και των προαιρετικών εκπτώσεων, που εκτιμάται ότι θα εκτοξεύσουν τη συμμετοχή της φαρμακοβιομηχανίας στη φαρμακευτική δαπάνη.
Έρχονται αντιδράσεις από την αγορά
Η αντίδραση της αγοράς, κυρίως των πολυεθνικών εταιρειών, αναμένεται να είναι άμεση και δεν αποκλείεται να φτάσει στα ανώτατα κυβερνητικά επίπεδα. Το PhARMA Innovation Forum (PIF) συγκάλεσε ήδη έκτακτη συνεδρίαση του ΔΣ, ενώ σε σημερινή τακτική σύσκεψη του ΔΣ του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), θα τεθεί το «φλέγον» ζήτημα στο τραπέζι. Μάλιστα, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, άμεσα θα αποσταλεί και σχετική επιστολή στους εμπλεκόμενους φορείς της Κυβέρνησης.
Η κοινοποίηση των σημειωμάτων στις εταιρείες δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά θα συνεχιστεί και σήμερα, οπότε και αναμένεται να διαμορφωθεί σαφέστερη εικόνα. Εντούτοις, το τοπίο θα ξεκαθαρίσει αργότερα, καθώς αφενός με διάταξη που περιλαμβάνεται στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας προβλέπονται αλλαγές στο κλιμακωτό clawback για τα φθηνά φάρμακα, αφετέρου ενδέχεται να αξιοποιηθούν χρήματα που έχουν δεσμευτεί σε κλειστούς προϋπολογισμούς αλλά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί.
Υπενθυμίζεται ότι με εφαρμογή από το 2023, για τα φάρμακα με τιμή έως 5 ευρώ δεν καταβάλλεται clawback, ενώ για όσα κοστίζουν από 5,01 ευρώ μέχρι και 30 ευρώ το clawback είναι κλιμακωτό, απαλλάσσοντας τις εταιρείες που τα διακινούν από σημαντικές επιβαρύνσεις, οι οποίες μετακυλίονται στις εταιρείες με ακριβότερα φάρμακα.
Όπως έχει γράψει το Insider, με διάταξη στο νέο σχέδιο νόμου, το όριο μειώνεται από τα 30 στα 15 ευρώ, με αναδρομική ισχύ από τις αρχές του 2023. Τα σημειώματα για το 1ο εξάμηνο εκδόθηκαν με βάση τα ισχύοντα, ενώ οι σχετικές διορθώσεις θα γίνουν στα σημειώματα του 2ου εξαμήνου, τα οποία αναμένονται σε περίπου έναν μήνα. Ωστόσο, πηγές από το χώρο της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας επισημαίνουν ότι η ελάφρυνση που θα επιφέρουν θα είναι «σταγόνα στον ωκεανό», καθώς με βάση τα στοιχεία του 2022, περίπου το 95% της δαπάνης που μετακυλίεται στα φάρμακα άνω των 30 ευρώ προέρχεται από αυτά με τιμή έως 15 ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, παράγοντες της αγοράς βλέπουν ως μόνη λύση στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί την ενίσχυση του ελλιπούς προϋπολογισμού, η οποία αναδεικνύεται και ως αιτία του προβλήματος, ειδικά όταν πρόκειται για το πλέον ελεγχόμενο περιβάλλον, όπως είναι αυτό του νοσοκομείου.
