Γιατί είναι σημαντικό το επιτόκιο;
Το κουπόνι του πενταετούς ομολόγου είναι ένας «καθρέφτης» για την αξιοπιστία της χώρας στα μάτια των επενδυτών και για το πώς αντιμετωπίζουν την Ελλάδα οι αγορές μετά τη λήξη της εποχής των μνημονίων. Συνεπώς, όσο χαμηλότερο, τόσο καλύτερο. Αντίστοιχα, με δεδομένο ότι με το ομόλογο αυτό θα αναχρηματοδοτηθούν παλαιότερα ομόλογο, αν το κουπόνι είναι χαμηλότερο, αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πληρώνει λιγότερα στους δανειστές της για την κάλυψη των χρεών της. Έτσι, το γεγονός ότι το επιτόκιο του ελληνικού ομολόγου διαμορφώθηκε στο 3,6% θεωρείται επιτυχημένο, αν και υπήρχαν εκτιμήσεις ότι θα μπορούσε να διαμορφωθεί χαμηλότερα, στο επίπεδο του 3,5%. Σε τεχνικό επίπεδο, με δεδομένο ότι η Ελλάδα επιδιώκει να δημιουργήσει μια καμπύλη επιτοκίων, όσο πιο ανταγωνιστική είναι η έκδοση, τόσο καλύτερα θα είναι τα μηνύματα και για μελλοντικές εκδόσεις, ενδεχομένως 10ετών ή και 25ετών ομολόγων. Τέλος, στον πολιτικό στίβο, η κυβέρνηση επιδιώκει μέσω του χαμηλού κουπονιού να περάσει το μήνυμα ότι τα πράγματα είναι καλύτερα σε σχέση με το παρελθόν και κυρίως σε σύγκριση με τις εκδόσεις που έγιναν κατά την περίοδο Σαμαρά.
Πόσο σημαντική είναι η υπερκάλυψη;
Μεγάλη υπερκάλυψη σε μια έκδοση ομολόγου σημαίνει αντίστοιχα μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον. Έτσι, η υπερκάλυψη κατά πέντε φορές της προσφοράς θεωρείται ότι ξεπέρασε τους αρχικούς στόχους της κυβέρνησης. Γεγονός που, με τη σειρά του, δημιουργεί δύο θετικές συνέπειες: αφενός μειώνεται το κουπόνι, καθώς ο εκδότης μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στις πιο συμφέρουσες προσφορές και αφετέρου δημιουργεί μια ομάδα επενδυτών που, επειδή δεν πήραν τα ποσά που ήθελαν, πιθανότατα θα ενδιαφερθούν και για κάποια μελλοντική έκδοση. Και βέβαια, υπάρχει το ψυχολογικό στοιχείο, καθώς , όσο μεγαλύτερη η υπερκάλυψη τόσο πιο επιτυχημένη θεωρείται μια έκδοση, γεγονός που διασκεδάζει τις υποψίες για «στημένο» ομόλογο στο οποίο συμμετείχαν μόνο περιορισμένου βεληνεκούς επενδυτές. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι σε αυτές τις περιπτώσεις κομβικό ρόλο παίζει και το προφίλ των αγοραστών, δηλαδή αν είναι Hedge funds ή μακροπρόθεσμοι θεσμικοί επενδυτές. Το μείγμα των επενδυτών λέει πολλά για την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό και στην περίπτωση του ελληνικού πενταετούς ομολόγου αυτό θα ξεκαθαριστεί μετά από κάποιες ημέρες.
Γιατί έγινε τώρα η έκδοση;
Μετά την έξοδο από τα μνημόνια, η κυβέρνηση επιθυμούσε διακαώς να βγει στις αγορές, ώστε να αποδείξει στους επικριτές της ότι υπάρχει όντως «καθαρή έξοδος» και ότι η εικόνα της Ελλάδος στις αγορές έχει όντως βελτιωθεί. Εντούτοις, τόσο τα προβλήματα που συνεχίζει να αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία όσο και η διεθνής αρνητική συγκυρία (Ιταλία, εμπορικός πόλεμος κλπ) καθιστούσαν το σχέδιο αυτό ανέφικτο ή υπερβολικά ακριβό. Έτσι, με δεδομένο ότι τη κατάσταση στις διεθνείς αγορές έχει –έστω και προσωρινά- ηρεμήσει, βρέθηκε το λεγόμενο «παράθυρο ευκαιρίας» που επιτρέπει η Ελλάδα να βγει στις αγορές, έστω και δοκιμαστικά με σχετικά μικρό ποσό. Παράλληλα, θέλει να δείξει ότι μπορεί να καλύψει τις δανειακές ανάγκες της χώρας, χωρίς να «βάλει χέρι» στο ταμειακό μαξιλάρι των 30 δις. που υπάρχει για το σκοπό αυτό. Και τέλος, υπάρχει η πολιτική αιτιολογία, καθώς μετά την ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών, ήταν πολύ μεγάλη η ανάγκη να αλλάξει η ατζέντα.
Τι θέλει να αποκομίσει η κυβέρνηση;
Μέσω της έκδοσης του ομολόγου, η κυβέρνηση επιδιώκει να πετύχει μια σειρά από στόχους, τόσο στο οικονομικό όσο και στο πολιτικό πεδίο. Ο πρώτος από αυτούς είναι να ολοκληρώσει το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» από τα μνημόνια, αποδεικνύοντας ότι αργά αλλά σταθερά μπορεί και μόνη της να αντλήσει χρήματα από τις αγορές. Προφανώς, τα 2 ή τα 2,5 δις. του ομολόγου δεν αρκούν, αλλά επικοινωνιακά θα αξιοποιηθεί ως ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ο δεύτερος, κυρίως πολιτικός στόχος, είναι να δείξει ότι η οικονομία είναι σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με το παρελθόν και κυρίως σε σχέση με την περίοδο Σαμαρά. Έτσι, το χαμηλότερο κουπόνι θα χρησιμοποιηθεί ως μέτρο σύγκρισης με το ομόλογο που είχε εκδοθεί το 2014, ακόμα και αν οι συνθήκες δεν είναι ίδιες και χρειάστηκε να περάσουν πέντε ολόκληρα χρόνια. Και ο τρίτος είναι η αλλαγή της ατζέντας, με το πέρασμα στην οικονομία. Σε συνδυασμό με την αύξηση του κατώτατου μισθού, κυβερνητική επιδίωξη είναι η επικαιρότητα να μεταφερθεί σε αυτό το γήπεδο, ούτως ώστε να ξεχαστεί το συντομότερο δυνατό η ψήφιση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Τι θα γίνει μετά την έκδοση;
Η έκδοση ενός 5ετούς ομολόγου είναι σίγουρα ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, όμως δεν αρκεί για να επιστρέψει η Ελλάδα στις αγορές ή να μπορεί να διατείνεται πως καλύπτει από μόνη της τις χρηματοδοτικές της ανάγκες. Με δεδομένο ότι αυτή έχει στεφθεί με επιτυχία, απαιτείται –και μάλιστα σχετικά σύντομα- να συνεχιστεί η διαδικασία με εκδόσεις ομολόγων μεγαλύτερου ύψους και μεγαλύτερης διάρκεια. Και εκεί θα είναι το πραγματικό crash test, που θα αποδείξει αν και σε ποιο βαθμό μπορούμε να μιλάμε πραγματικά για «καθαρή έξοδο». Εντούτοις, με δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε προεκλογική χρονιά, είναι αρκετά πιθανό το σχέδιο αυτό να «θυσιαστεί» στο βωμό άλλων σκοπιμοτήτων, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την επιτυχία του εγχειρήματος.