Νομοσχέδια με τεράστια οικονομική και πολιτική σημασία, που θωρακίζουν περαιτέρω τις ελληνικές τράπεζες έναντι κρίσεων, διασφαλίζοντας, παράλληλα, ότι αυτές θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούν την πραγματική Οικονομία, χαρακτήρισε ο Υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, κ. Γιώργος Ζαββός, μιλώντας χθες στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, τα νομοσχέδια για την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της 5ης Οδηγίας για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (Capital Requirements Directive – CRD V) και την ενσωμάτωση της 2ης Οδηγίας για την Ανάκαμψη και την Εξυγίανση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων (Bank Recovery and Resolution Directive – BRRD II).
Η 5η Οδηγία για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις CRD V
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο για την ενσωμάτωση της 5ης Οδηγίας για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, ο κ. Ζαββός είπε ότι προσθέτει σημαντικές διατάξεις σε ένα νομοσχέδιο - ακρογωνιαίο λίθο της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης, ενισχύοντας περαιτέρω την ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος, ώστε να μπορεί να διαχειρίζεται καλύτερα οικονομικούς κλυδωνισμούς, χωρίς να ανακόπτεται η χρηματοδότηση προς την Οικονομία.
Η ενσωμάτωση της CRD - V φέρνει τροποποιήσεις στον ν. 4261/2014 «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων, κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις», ο οποίος αποτέλεσε την ενσωμάτωση της αντίστοιχης 4ης Οδηγίας.
Οι τροποποιήσεις και συμπληρώσεις στις ρυθμίσεις της 4ης Οδηγίας για την κεφαλαιακή επάρκεια, ορίζουν τη διαδικασία με την οποία η κάθε τράπεζα οφείλει να διαθέτει επαρκή εποπτικά κεφάλαια για να αντιμετωπίζει κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από δικές της επενδυτικές επιλογές, αλλά και να ανταπεξέρχεται σε περιόδους σημαντικών συστημικών κρίσεων.
Μεταξύ των διατάξεων του νομοσχεδίου, ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών ανέφερε:
- Διατάξεις για τη διαδικασία έγκρισης και τις άμεσες εποπτικές εξουσίες σε ορισμένες εταιρείες συμμετοχών, που πρέπει να γίνονται βάσει ενοποιημένης εποπτείας.
- Την υποχρέωση χρηματοπιστωτικών Ομίλων τρίτων χωρών να εγκαταστήσουν ενδιάμεση μητρική εταιρεία στην ευρωπαϊκή επικράτεια, ώστε να παρακολουθούνται καλύτερα οι δραστηριότητές τους από τις κατά τόπον επιφορτισμένες για την εποπτεία εποπτικές αρχές.
- Την υποχρέωση των υποκαταστημάτων πιστωτικών ιδρυμάτων τρίτων χωρών να δίνουν περισσότερα στοιχεία και εκθέσεις.
Τα δύο παραπάνω θέματα είναι σημαντικά διότι επιβάλλουν, σε περίπτωση εγκατάστασης στην Ε.Ε. τραπεζικού υποκαταστήματος τρίτης χώρας, προϋποθέσεις και διαδικασίες διαφάνειας, για την προστασία του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Όπως εξήγησε ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών, στη μεν Ευρωπαϊκή Ένωση οι τράπεζες οι οποίες είναι εγκατεστημένες, είναι δηλαδή θυγατρικές μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν τη δυνατότητα της ενιαίας άδειας. Όταν όμως μία τράπεζα τρίτης χώρας θέλει να εγκατασταθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν δεν εγκατασταθεί ως θυγατρική, αλλά εγκατασταθεί ως υποκατάστημα, τότε δεν υπάρχει ενιαίο καθεστώς, αλλά το κάθε κράτος - μέλος μπορεί να αποδεχθεί ή όχι την εγκατάσταση.
- Ρυθμίσεις που αφορούν την πολιτική αποδοχών, την εισαγωγή δυνατοτήτων επιβολής νέων κεφαλαιακών απαιτήσεων, καθώς και ρυθμίσεις που αφορούν κεφαλαιακά αποθέματα ασφάλειας.
- Διατηρείται ο προβλεπόμενος στον ν. 4261/2014 διαχωρισμός αρμοδιοτήτων μεταξύ της Τράπεζας της Ελλάδος και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η ΤτΕ ορίζεται αρμόδια για την έγκριση και την εποπτεία σε περίπτωση τραπεζικών ομίλων, ενώ η ΕΚ ορίζεται αρμόδια για την έγκριση και την εποπτεία σε περίπτωση Ομίλων χωρίς πιστωτικό ίδρυμα.
H 2η Οδηγία για την Ανάκαμψη και την Εξυγίανση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων (BRRD II)
Αναφερόμενος στην ενσωμάτωση της 2ης Οδηγίας για την Ανάκαμψη και την Εξυγίανση των Πιστωτικών Ιδρυμάτων (Bank Recovery and Resolution Directive – BRRD II), ο Υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα είπε ότι με τις διατάξεις που εισάγονται, ενισχύεται ακόμα περισσότερο η ανάγκη των τραπεζών να ενισχύσουν τα κεφάλαιά τους σε περίπτωση που υπάρξει κρίση ή ανάγκη απορρόφησης ζημιών και ανακεφαλαιοποίησης, ώστε να μην υπάρξει λόγος προσφυγής σε κεφάλαια του Δημοσίου.
Στο πλαίσιο αυτό, ορίζεται το κατάλληλο ύψος της ελάχιστης απαίτησης ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (MREL) που θα πρέπει να έχουν τα πιστωτικά ιδρύματα. Όπως είπε ο κ. Ζαββός, πρόκειται για το λεγόμενο κεφαλαιακό «μαξιλάρι», το οποίο πρέπει να χτίσουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες μέσα στα επόμενα χρόνια.
Το τραπεζικό σύστημα θωρακίζεται για να είναι ικανό να διοχετεύει την αναγκαία ρευστότητα στην πραγματική Οικονομία
Απαντώντας σε τοποθετήσεις/ερωτήσεις βουλευτών, ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών τόνισε ότι η Κυβέρνηση υλοποιεί με ταχύτητα τις μεταρρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα, διότι χρειαζόμαστε, επειγόντως, ένα τραπεζικό σύστημα, ικανό σε αυτή την συγκυρία, να μπορέσει να μεταφέρει έγκαιρα και αποτελεσματικά, τους τεράστιους πόρους που θα έρθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, στην ελληνική οικονομία.
«Αυτή είναι μία δουλειά, που κατά κύριο λόγο, πρέπει να κάνουν οι τράπεζες. Είναι οι μόνες αυτή τη στιγμή, που έχουν την τεχνογνωσία και θα πρέπει να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να χρηματοδοτηθούν, όχι μόνο οι καλοί, οι εμφανώς βιώσιμοι πελάτες, αλλά να μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν και πολλές περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν ανάγκη», τόνισε ο κ. Ζαββός.
Όπως πρόσθεσε, η Ελληνική Κυβέρνηση έχει υποβάλει ένα από τα καλύτερα σχέδια, αυτή τη στιγμή, για την απόκτηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με το οποίο μπορεί να επιτευχθεί το μεγάλο ζητούμενο: ο ουσιαστικός μετασχηματισμός της παραγωγικής βάσης της ελληνικής οικονομίας και η χώρα να πετύχει πραγματική και διαρκή ανάπτυξη.
Ο αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα Υφυπουργός Οικονομικών επανέλαβε ότι το θέμα της ρευστότητας προς την πραγματική οικονομία, είναι κορυφαίας σημασίας για την Κυβέρνηση. Για αυτό, όπως είπε, έχουν δοθεί ήδη τεράστιοι πόροι μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙ και του Ταμείου Εγγυοδοσίας. Συγκεκριμένα, έχουν εκταμιευθεί δάνεια ύψους 7,5 δις. ευρώ σε περίπου 32.000 επιχειρήσεις. Έχουν υλοποιηθεί στους πρώτους 6 κύκλους της Επιστρεπτέας Προκαταβολής και έχουν διοχετευθεί 7,3 δις. ευρώ στην πραγματική οικονομία.
Στο διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2020 δόθηκαν αναστολές σε περίπου 400.000 επιχειρήσεις και ιδιώτες, συνολικού ύψους 30 δις. ευρώ. Με ρυθμίσεις και αναστολές το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει διευκολύνει δανειολήπτες με ποσά που ανέρχονται σε περίπου 45 δις. ευρώ.
Η ρευστότητα αυτή θα ενισχυθεί ακόμα περισσότερο από τα σημαντικά κονδύλια που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ερωτώμενος για τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από την πανδημική κρίση, ο κ. Ζαββός είπε ότι, σύμφωνα με τις τράπεζες, δεν αναμένεται να ξεπεράσουν τα 4 - 5 δις. ευρώ.
«Αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία πλήρως διαχειρίσιμη κατάσταση. Διότι με τον “Ηρακλή” έχουμε ήδη μειώσει στην πρώτη φάση 18 μηνών τα κόκκινα δάνεια κατά 32 δις. ευρώ. Με την παράταση, η οποία εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στους επόμενους 18 μήνες και ήδη από αυτή τη χρονιά, ορισμένες από τις ελληνικές συστημικές τράπεζες θα έχουν φτάσει σε μονοψήφιο ποσοστό τα κόκκινα δάνειά τους. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική επιτυχία της Ελληνικής Κυβέρνησης, η οποία ανοίγει στις τράπεζες τον δρόμο, για να χρηματοδοτήσουν ακόμα περισσότερο την πραγματική οικονομία, δηλαδή, τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες το έχουν ανάγκη», είπε ο κ. Ζαββός.
Καταλήγοντας, ο αρμόδιος Υφυπουργός Οικονομικών είπε ότι η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών θωρακίζουν θεσμούς και δίνουν τις δυνατότητες στις τράπεζες και στην οικονομία να μπορέσουν να αναπτυχθούν, να προχωρήσουν και να εμπεδώσουν τα αναπτυξιακά τους προγράμματα.
