To πράσινο φως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναμένει για να μπορέσει να εφαρμοστεί προσωρινά τη εμπορική συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Καναδά (CETA).
Ωστόσο αρνητικό για την Ελλάδα φαίνεται πως θα είναι το αποτέλεσμα της υπόθεσης της φέτας και των ελιών Καλαμών, με τα δύο ελληνικά προϊόντα, να βρίσκονται οριστικά εκτός πλαισίου προστασίας από την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τον Καναδά.
Από την πρώτη κιόλας ημέρα, η CETA θα καταργήσει σχεδόν όλους τους δασμούς, κάτι που θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις της ΕΕ να εξοικονομήσουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε πληρωμές δασμών, με αποτέλεσμα να επωφεληθούν και οι ευρωπαίοι καταναλωτές άμεσα, αφού θα μειωθούν οι τιμές και θα διευρυνθούν οι επιλογές όσον αφορά τα προϊόντα που εισάγονται από τον Καναδά.
Η CETA εκτιμάτε ότι θα τονώσει το εμπόριο στον τομέα των υπηρεσιών, θα δημιουργήσει νέες δυνατότητες πρόσβασης στην αγορά και θα βελτιώσει την πρόσβαση που ήδη έχουν οι ευρωπαίοι πάροχοι υπηρεσιών σε τομείς όπου οι ευρωπαϊκές εταιρείες είναι πρωτοπόροι παγκοσμίως, όπως οι θαλάσσιες υπηρεσίες, οι τηλεπικοινωνίες, η μηχανοτεχνία, οι περιβαλλοντικές υπηρεσίες και η λογιστική. Επιπλέον αναμένεται ότι θα διευκολύνει τους παρόχους υπηρεσιών στα ταξίδια που κάνουν μεταξύ ΕΕ και Καναδά για να επικοινωνήσουν με τους πελάτες τους. Θα διευκολύνει επίσης την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων όσον αφορά τα νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα (όπως τους αρχιτέκτονες, τους λογιστές και τους μηχανικούς), δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για τους επαγγελματίες των συγκεκριμένων τομέων.
Η CETA θα δίνει επίσης το δικαίωμα στις επιχειρήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υποβάλλουν προσφορές για καναδικές δημόσιες συμβάσεις σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης –ομοσπονδιακό, επαρχιακό και τοπικό– σε τομείς όπως τα συστήματα ΤΠ, το οδικό δίκτυο και οι σιδηροδρομικές μεταφορές.
Πέραν της μείωσης των τελωνειακών δασμών, θα συμβάλει και στη μείωση του κόστους για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρότερες. Αυτό θα επιτευχθεί χάρη στη λεγόμενη «αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών αξιολόγησης της συμμόρφωσης» για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων ,από τις ηλεκτρικές συσκευές μέχρι τα παιχνίδια. Για παράδειγμα, εάν μια ευρωπαϊκή επιχείρηση επιθυμεί να εξαγάγει παιχνίδια, θα χρειάζεται απλώς να υποβάλει το προϊόν της σε δοκιμή μόνο μία φορά, στην Ευρώπη, για να αποκτήσει πιστοποιητικό που να ισχύει στον Καναδά, εξοικονομώντας έτσι χρόνο και χρήμα.
Ο Καναδάς έχει επίσης αναλάβει δεσμεύσεις να ακολουθήσει την προσέγγιση της ΕΕ και να δημοσιεύει όλες τις προκηρύξεις δημόσιων συμβάσεων σε έναν ενιαίο δικτυακό τόπο. Έτσι χάρη στη CETA, οι καναδικές και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα συναγωνίζονται πλέον με πράγματι ισότιμους όρους ανταγωνισμού.
Αυστηρούς κανόνες όμως εισάγει η συμφωνία και αναφορικά με την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος. Και οι δύο πλευρές έχουν δεσμευθεί ότι δεν θα υπονομεύσουν ποτέ τα υψηλά πρότυπα της ΕΕ για λόγους εμπορικών συμφερόντων.
Περισσότερες από 140 ευρωπαϊκές γεωγραφικές ενδείξεις τροφίμων και ποτών (από το αυστριακό Tiroler Speck μέχρι τα τυριά Gouda και Roquefort από τις Κάτω Χώρες και τη Γαλλία αντίστοιχα) θα απολαμβάνουν υψηλό επίπεδο προστασίας στην καναδική αγορά, προστασία η οποία δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη συμφωνία. Η CETA θα εξασφαλίζει ότι μόνο γνήσια προϊόντα θα μπορούν να πωλούνται στον Καναδά υπό τις ονομασίες αυτές. Ωστόσο σύμφωνα με τους έλληνες παραγωγούς φέτας η συμφωνία αυτή δεν είναι το ίδιο επωφελείς. Με την συμφωνία, που αναμένεται να επικυρωθεί σύντομα όσες καναδικές εταιρίες παράγουν και εμπορεύονται ήδη λευκά τυριά με την ονομασία «φέτα» θα μπορούν να διατηρήσουν τον χαρακτηρισμό υπό τον όρο ότι θα απαλείψουν από τις συσκευασίες των προϊόντων τους τα σύμβολα που παραπέμπουν στην Ελλάδα και θα αναγράφουν τη χώρα παραγωγής. Εκείνο βέβαια που προκαλεί ιδιαίτερο προβληματισμό είναι ότι με την απόφαση αυτή ανοίγει παράθυρο και για τις συμφωνίες της ΕΕ με Ν. Αφρική και ΗΠΑ. .
Τέλος η εμπορική Συμφωνία ΕΕ-Καναδά εισάγει ένα νέο Σύστημα Επενδυτικών Δικαστηρίων και ενισχυμένους κανόνες σχετικά με την προστασία των επενδύσεων. Αυτό διασφαλίζει το δικαίωμα των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ να νομοθετούν προς το συμφέρον των πολιτών τους, ενθαρρύνοντας τους ξένους επενδυτές μέσω της προστασίας των επενδύσεών τους.
Έπειτα από απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα είναι δυνατόν η CETA να εφαρμόζεται προσωρινά. Η πλήρης θέση της σε ισχύ θα εξαρτάται από τη σύναψη από την ΕΕ, μέσω απόφασης του Συμβουλίου με την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, και από όλα τα κράτη μέλη, μέσω των σχετικών εθνικών διαδικασιών κύρωσης
