Τα στοιχεία που παρακολουθεί η Eurostat για την πορεία των τιμών στα τρόφιμα δείχνουν πως το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς» είναι πιο εκτεθειμένο από ότι γίνεται φανερό από την πορεία του συνολικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Οι τιμές αυξάνονται με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο του μέσου όρου της ΕΕ στα τρόφιμα τα οποία, λόγω χαμηλού εισοδήματος αποτελούν στην Ελλάδα πιο μεγάλο «κομμάτι» της δαπάνης για το ελληνικό νοικοκυριό.
Ανάλογα με το πόσο ψηλό είναι το εισόδημα κάθε κράτους βασικές δαπάνες όπως για παράδειγμα για τρόφιμα ή για στέγαση καταλαμβάνουν υψηλότερο ποσοστό του εισοδήματος. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών για τρόφιμα και χυμούς φτάνει στο 19,4% του συνόλου (σ.σ. στοιχεία 2020), έναντι 12.5% μέσου όρου στην Ευρωζώνη. Οι ανατιμήσεις λοιπόν στα είδη της διατροφής έχουν αντίστοιχα πιο μεγάλη σημασία για το λεγόμενο «καλάθι της νοικοκυράς».
Τι γίνεται από πλευράς τιμών; Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή που μετρά η Eurostat αυξήθηκε κατά 2,8% στην Ελλάδα με στοιχεία Οκτωβρίου, έναντι ανόδου κατά 4,1% στην Ευρωζώνη. Στην Ελλάδα καταγράφεται η τρίτη χαμηλότερη πανευρωπαϊκά άνοδος (μετά την Μάλτα και την Πορτογαλία). Η κυβέρνηση εκτιμά πως ο γενικός δείκτης τιμών θα επιταχυνθεί έως το τέλος του έτους φτάνοντας σε ποσοστό ανόδου στο 4% (σ.σ. η άνοδος των τιμών ήταν 3,4% τον Οκτώβριο με βάση τον δείκτη που μετρά η ΕΛΣΤΑΤ και διαφοροποιείται στη στάθμιση της εκπαίδευσης και άλλων παραμέτρων).
Ειδικά στα τρόφιμα όμως η κατάσταση είναι διαφορετική. Τα στοιχεία της Eurostat για το παρατηρητήριο τιμών τροφίμων που αντλούνται από όλα τα κράτη-μέλη δείχνουν πως κατά μέσο όρο στην Ελλάδα οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται με διπλάσια σχεδόν ταχύτητα από ότι στην Ευρώπη: η άνοδος του δείκτη τροφίμων στην Ελλάδα φτάνει το 3% τον Οκτώβριο (και στο 3,6% τον Σεπτέμβριο), και στην ευρωζώνη το 1,8% (άνοδος κατά 2,3% στην Ευρωπαϊκή Ένωση που περιλαμβάνει και τα κράτη εκτός ευρώ).
Οι ανομοιομορφίες της αύξησης των επιμέρους δεικτών δείχνουν και τις διαφοροποιήσεις στην ελληνική αγορά ή διάφορους άλλους παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση στην Ελλάδα καταγράφεται μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στο ελαιόλαδο και σε άλλα έλαια και λίπη, στα λαχανικά και στις πατάτες, στα φρούτα αλλά και σε κάποια είδη κρέατος και στα ψάρια.
Επιπλέον, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία των τιμών έδειξαν τις πιο μεγάλες ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο (132,33% άνοδος), στο πετρέλαιο θέρμανσης (45,92%), στις πτήσεις εξωτερικού (38,62%) και στο ρεύμα (18,87%) με το συνολικό κόστος στέγασης που έχει και αυτό επίπτωση στα νοικοκυριά να έχει άνοδο 11,72% τον Οκτώβριο.
