Θέμα χρόνου είναι να «κλειδώσουν» μια σειρά από εξελίξεις, διεργασίες και θεσμικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν περαιτέρω τον ρόλο και τον αναπτυξιακό «βηματισμό» του τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η ολοκλήρωση των διαδικασιών για το «Θριάσιο 1», ο νέος διαγωνισμός για την έκταση γνωστή και ως «Θριάσιο ΙΙ», το νέο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τα logistics αλλά και οι παρεμβάσεις σε επίπεδο Αναπτυξιακού Νόμου - Στρατηγικών Επενδύσεων που θα ωφελήσουν τον κλάδο, αποτελούν «κομμάτια του παζλ».
Ειδικότερα, στο 2ο Forum Καινοτομίας, που πρόσφατα συνδιοργάνωσε το Ελληνογερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και η Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα, ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κ. Ιωάννης Ξιφαράς, επισήμανε ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για το «Θριάσιο Ι» και το «Θριάσιο ΙΙ» όπως και για την πλήρη αναβάθμιση και επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου, προχωρούν ταχύτατα.
Ο κ. Ξιφαράς, αποκάλυψε, αναφερόμενος στο «Θριάσιο Ι», ότι ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για την τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης, ήδη δόθηκε η σχετική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού και τις επόμενες μέρες το σχέδιο της σύμβασης θα υποβληθεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο και ακολούθως θα πάρει τον δρόμο για τη Βουλή. Το 2022 το «Θριάσιο Ι» θα αποτελέσει ένα project σε λειτουργία, ανάφερε χαρακτηριστικά, ενώ για το «Θριάσιο ΙΙ» τόνισε ότι τις επόμενες μέρες θα δοθεί στη δημοσιότητα ο σχετικός διαγωνισμός, όπως πρόσφατα αποκάλυψε το insider.
Ωστόσο, αποκαλυπτικός ήταν και ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκος Παπαθανάσης, ο οποίος τόνισε ότι στο νέο νομοθετικό πλαίσιο που έρχεται (Αναπτυξιακός Νόμος, Στρατηγικές Επενδύσεις κ.α.) ο κλάδος των logistics έχει περίοπτη θέση και μάλιστα σε πολλαπλό άξονα. Το νέο πλέγμα νόμων θα λειτουργήσει με τρόπο ώστε οι αναπτύξεις του τομέα εφοδιαστικής αλυσίδας να λαμβάνουν ευκολότερα τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις (χωροταξικές, περιβαλλοντικές κ.α.), θα δίνει κίνητρα (π.χ. φορολογικά), ενώ παράλληλα έχει προβλεφθεί ότι projects όπως τα logistics-επιχειρηματικά πάρκα θα βρούνε κεφάλαια και χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Επίκειται δηλαδή νόμος που θα αντιμετωπίζει προβλήματα του κλάδου, με χωροταξικά, περιβαλλοντικά ζητήματα κ.α. Άλλωστε, για την κυβέρνηση ο τομέας είναι σημαντικός, θα στηριχθεί, καθώς κάθε τέτοια ανάπτυξη επιφέρει θετική επιχειρηματική και οικονομική διάχυση στις γύρω περιοχές, ενώ ο κ. Παπαθανάσης έκανε αναφορά για κίνητρα για αναπτύξεις σε περιοχές όπως η Δυτική Μακεδονία, η Μεγαλόπολη κ.α. (απολιγνιτοποίηση).
Σημειώνεται ότι, για να επανέλθουμε στα project, σε σχέση με την αρχική σύμβαση παραχώρησης για το «Θριάσιο Ι», η Ε.Ε. είχε ζητήσει από καιρό την τροποποίηση περί των 12 σημείων, έγιναν διαπραγματεύσεις και αναμένονταν το «πράσινο φως». Ανάδοχος του έργου, των 588 περίπου στρεμμάτων, έχει ανακηρυχθεί η κοινοπραξία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ – Goldair, ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός φτάνει τα 158 εκατ. ευρώ. Το έργο περιλαμβάνει την ανάπτυξη αποθηκών καθώς και υποστηρικτικών κτιρίων συνολικής επιφάνειας 235.000 τ.μ. Επίσης, θα κατασκευαστεί οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο εντός του πάρκου, με σκοπό την δυνατότητα ανεφοδιασμού των αποθηκών.
Επιπρόσθετα, όπως ήδη έχουμε αναφέρει, στην τελική ευθεία για την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού για την παραχώρηση του «Θριάσιου ΙΙ» βρίσκεται το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η αξιοποίηση της έκτασης των 1.450 στρεμμάτων που ανήκει στον ΟΣΕ θα ολοκληρώσει τον επενδυτικό χάρτη που θα οδηγήσει στη δημιουργία του μεγαλύτερου εμπορευματικού hubτης χώρας, βάζοντας τα θεμέλια για να εξελιχθεί η Ελλάδα σε κόμβο logistics στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο διαγωνισμός αναμένεται να βγει άμεσα στον αέρα, ώστε η εκδήλωση ενδιαφέροντος να λάβει χώρα στις αρχές του 2022. Η διάρκεια της παραχώρησης θα είναι 30 χρόνια και η συνολική αξία του έργου εκτιμάται σε 56ο εκατ. ευρώ.
Ο κ. Ξιφαράς τόνισε ότι η ελληνική κυβέρνηση έθεσε ψηλά στις προτεραιότητές της την ενίσχυση των Logistics, ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει ένα διεθνές διαμετακομιστικό κέντρο στην ΝΑ Μεσόγειο και ο κλάδος να λειτουργήσει ως μοχλός ανάπτυξης των εμπορικών δραστηριοτήτων της χώρας. Σημείωσε ότι ο κλάδος αποτελεί ραχοκοκαλιά της οικονομίας, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πανδημία και το προσεχές διάστημα αναμένεται να καταλήξει η επιτροπή που έχει συσταθεί σε ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο με στοχευμένες δράσεις ανάπτυξης του τομέα ώστε να καλυφθεί το χαμένο έδαφος σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό. Το σχέδιο αναμένεται εντός του έτους και θα περιλαμβάνει και ψηφιακά εργαλεία για τον έλεγχο και την υποστήριξη της αγοράς, την αναζήτηση των projects που απαιτούνται κ.α. Αναμένεται δηλαδή και μια ψηφιακή πλατφόρμα καταγραφής, ένα «παρατηρητήριο» που θα βοηθάει το σχέδιο δράσης ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη ανάπτυξη του κλάδου.
Δεδομένου ότι τα logistics απαιτούν και τις συνδυαστικές μεταφορές, σε ό,τι αφορά το σιδηροδρομικό δίκτυο, ανέφερε ότι ήδη έχουν ωριμάσει έργα 4 δισ. ευρώ για την ανάπτυξή του, με τη χρήση νέων διαγωνιστικών μεθόδων, όπως ο ανταγωνιστικός διάλογος, ενώ παράλληλα υποστηρίζει έργο ΣΔΙΤ (κόστους, 2 δισ. ευρώ) για τη λειτουργία και την αναβάθμιση-ανάταξη του υφιστάμενου δικτύου». Υπενθυμίζεται ότι υπουργείο Υποδομών/Μεταφορών και ΕΡΓΟΣΕ προωθούν πακέτο-μαμούθ 6 σιδηροδρομικών έργων, συνολικού κόστους 4 δισ. ευρώ, τα οποία θα ενώσουν βασικά λιμάνια της χώρας με το δίκτυο. Τέλος, ο κ. Ξιφαράς αναφέρθηκε και στη σιδηροδρομική αγορά και τη λειτουργία της, δίνοντας έμφαση στην αξιοποίηση των άγονων γραμμών, όπως και στις σχεδιαζόμενες επενδύσεις για την ένταξη στο δίκτυο νέων σύγχρονων τρένων.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Νίκος Παπαθανάσης, χαιρετίζοντας το σχετικό πάνελ του φόρουμ για τα Logistics, επισήμανε ότι στην Ελλάδα, καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας, δεν καταγράφηκαν ελλείψεις προϊόντων, λόγω του άμεσου συντονισμού όλων των συμμετεχόντων στον κλάδο των μεταφορών και των logistics. Ο Αναπληρωτής Υπουργός αναφέρθηκε και στα καθεστώτα του Αναπτυξιακού Νόμου, υπογραμμίζοντας ότι σε πολλά από αυτά μπορεί να ενταχθεί κι η εφοδιαστική αλυσίδα.
Είναι προφανές λοιπόν ότι ο τομέας εξακολουθεί να αποτελεί ελκυστική κατηγορία περιουσιακών στοιχείων. Τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης είναι δύο βασικοί κόμβοι εφοδιαστικής αλυσίδας, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προχωρούν διαγωνισμοί για σημαντικά σιδηροδρομικά έργα που θα ενώσουν τα λιμάνια της χώρας με εμπορευματικούς κόμβους, προχωρά η αξιοποίηση των περιφερειακών λιμανιών (διαγωνισμοί ΤΑΙΠΕΔ, π.χ. Ηγουμενίτσα, Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, σε βάθος χρόνου για τον Βόλο κ.α.), αναμένεται το εμπορευματικό κέντρο στο Θριάσιο αλλά και η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού για την έκταση των 1.500 στρεμμάτων στην περιοχή (Θριάσιο 2) κ.α. Επίσης, σχεδιάζονται εμπορευματικά κέντρα στη Θεσσαλονίκη (π.χ. στρατόπεδο Γκόνου), στη Θεσσαλία όπως και σε άλλες περιοχές. Να σημειωθεί επίσης, ότι σχεδόν το σύνολο των μεγάλων εγχώριων εταιρειών του κλάδου ακινήτων (ΑΕΕΑΠ ή μη) εστιάζουν στον τομέα των logistics βλέποντας σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης, με ομίλους όπως οι Premia, BriQ Properties, Prodea, Trastor κ.α. να προωθούν ή σχεδιάζουν επενδύσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ ο κάθε ένας.
Σε πρόσφατο συνέδριο (Prodexpo) επισημάνθηκε από ανθρώπους του χώρου ότι το μέλλον για τα logistics στην χώρα μας φαντάζει ευοίωνο. Ο κλάδος γνωρίζει σημαντική άνθιση τα τελευταία χρόνια, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί για την επόμενη 5ετία, ενώ παρατηρείται μειωμένη προσφορά κατάλληλων χώρων σε σχέση με την ζήτηση, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση των τιμών.
Ο Γιώργος Φιλόπουλος, Investment Manager της Trastor ΑΕΕΑΠ, υπογράμμιζε πως ο τομέας των logistics έχει μεγάλη προοπτική στην Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια, χαρακτηρίζοντας τον κλάδο των 3PL ως έναν από τους καλύτερους στην ελληνική οικονομία. Εντόπισε μεγάλη ζήτηση για εγκαταστάσεις logistics στην Δυτική Αττική, λέγοντας πως είναι δύσκολο να βρει κάποιος κατάλληλους χώρους, γι’ αυτό κι ανεβαίνουν οι τιμές. Σύμφωνα με τον ίδιο, η μέση απόδοση κυμαίνεται πλέον σε 6,5% – 7%, εκτιμώντας ότι το προσεχές διάστημα θα υπάρξει περαιτέρω υποχώρηση κατά 0,5%, καθώς η άνοδος των τιμών ανά τετραγωνικό μέτρο οδηγεί στην υποχώρηση των αποδόσεων (yields).
Το θέμα των τιμών είχε θίξει και ο Χρήστος Κάκκαβας, Capital Market & Corporate Solutions της Athens Economics – JLL, εξηγώντας πως τους τελευταίους 8 μήνες τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 15%. Ο λόγος είναι ότι υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση απ’ ότι πρόσφορά, με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες να ζητούν υψηλότερα μισθώματα. Προσέθεσε πως πρέπει να ανοίξει συζήτηση για νέα περιοχή logistics στην Αττική, όπως τα Μέγαρα ή ο Βοτανικός, χρειάζονται όμως αλλαγές στις χρήσεις γης. «Πλέον αναμένουμε ενοίκια της τάξεως των 5 ευρώ / τ.μ στον Ασπρόπυργο», ανέφερε.
Από την πλευρά της η Ελένη Βαφιά, Managing Partner της VALUES a member of EVA, μίλησε για αύξηση τόσο του ενδιαφέροντος όσο και των τιμών, εκτιμώντας ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να επενδύσει κάποιος στον κλάδο των logistics. Επισήμανε ακόμα ότι πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί που επενδύουμε και πώς επενδύουμε, χωρίς να μας παρασύρουν οι τάσεις της εποχής.
