H γερμανίδα Ιζαμπέλ Σνάμπελ μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, μέχρι και το κλείσιμο του 2021 ήταν από τους βασικούς υποστηρικτές της επίσημης θέσης της ΕΚΤ, ότι ο πληθωρισμός στην Ευρώπη έχει παροδικό χαρακτήρα.
Ο ερχομός του σοσιαλδημοκράτη Γιοακίμ Νάγκελ (Joachim Nagel) στην θέση του προέδρου της Bundesbank, που αντικατέστησε τον «σκληρό» Γιενς Βάιντμαν σημάδεψε μια αξιοπρόσεκτη αλλαγή. Η συντοπίτισσά του κα Σνάμπελ φαίνεται να περνάει διακριτικά, σύμφωνα με τις τελευταίες δηλώσεις της, στο στρατόπεδο της αναθεώρησης της εκτίμησης της ΕΚΤ.
Η Σνάμπελ, στην πρώτη δημόσια τοποθέτησή της το 2022, προσπάθησε να εξηγήσει ότι οι αυξήσεις των τιμών που βλέπουμε τους τελευταίους μήνες, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με την ενέργεια, έχουν μια δομική συνιστώσα που είναι πιθανό να συνεχιστεί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η τρέχουσα πράσινη μετάβαση φέρνει μαζί της δομική πληθωριστική δυναμική...
Η διακριτική αυτή στροφή έρχεται να συγκλίνει με τις απόψεις του νέου προέδρου της Bundesbank Γιοακίμ Νάγκελ, που όπως και ο προκάτοχός του Γιενς Βάιντμαν βλέπει τον κίνδυνο «ότι ο δείκτης πληθωρισμού μπορεί να παραμείνει υψηλότερος από το αναμενόμενο» και ότι «εάν το απαιτεί η σταθερότητα των τιμών, η ΕΚΤ πρέπει να ενεργήσει και να προσαρμόσει την πορεία της νομισματικής πολιτικής της».
Κι όμως λίγες μόλις εβδομάδες πριν, τον Δεκέμβριο η κα Σνάμπελ υποστήριζε το βασικό μοτίβο της κας Λαγκάρντ ότι πιστεύει πως οι αυξήσεις του πληθωρισμού πρέπει να θεωρηθούν «απολύτως παροδικές» και, ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να αλλάξουν τις προοπτικές της ΕΚΤ όσον αφορά τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής.
Να επισημάνουμε ότι ακόμα και σήμερα μπορεί να βρει κανείς στην πρώτη σελίδα της ιστοσελίδας της ΕΚΤ τις δηλώσεις Λαγκάρντ και του Φίλιπ Λέιν, της πρώτης σε περισσότερο «πολιτικό» κλίμα και του δεύτερου περισσότερο «τεχνικές» που επιμένουν ότι είναι ελάχιστα χρήσιμο να ζητηθεί η ανάγκη αύξησης των επιτοκίων σε ένα πλαίσιο στο οποίο οι προβλέψεις της ΕΚΤ, που δημοσιεύθηκαν πριν από λιγότερο από ένα μήνα, αναφέρουν ότι μεσοπρόθεσμα ο πληθωρισμός θα είναι κάτω από τον στόχο του 2%.
Βέβαια για να καλύψουν τα «νότα» τους δεν παραλείπουν να συμπληρώσουν και οι δύο ότι εάν, ωστόσο, αυτές οι προβλέψεις αποδειχθούν λανθασμένες και υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν εμμονή στην πληθωριστική δυναμική, η ΕΚΤ θα αντιδράσει για να διασφαλίσει στόχο της...
Σε απόκλιση από την Λαγκάρντ και τις αρχικές δηλώσεις των Λέιν και Σνάμπελ ο αντιπρόεδρος του ΔΣ της ΕΚΤ κ. Ντε Γκίντος, τέως Υπ. Οικονομικών της Ισπανίας, παίρνει θέση δημόσια ότι «ο πληθωρισμός δεν θα είναι τόσο παροδικός όπως είχε προβλεφθεί πριν λίγους μήνες» και παραδέχεται ότι «η εκτίμηση του κινδύνου για τον πληθωρισμό είναι σε συγκρατημένα ανοδική τάση για τους επόμενους 12 μήνες...».
Είναι για πρώτη φορά που το ΔΣ της ΕΚΤ εμφανίζεται δημόσια να έχει στο εσωτερικό του τόσο αποκλίνουσες απόψεις σε ένα τόσο κεντρικό ζήτημα, δεδομένου ότι η σταθερότητα των τιμών αποτελεί την βασική καταστατική της υποχρέωση...
Αυτή η διάσταση απόψεων προφανώς δεν είναι χωρίς συνέπειες καθώς επηρεάζει την συναλλαγματική ισοτιμία του δολαρίου, ιδιαίτερα καθώς η Fed έχει ανοίξει τον δρόμο της σταδιακής αύξησης των επιτοκίων μέσα στο 2022.
Το ΔΣ της ΕΚΤ βέβαια έχει «θωρακισθεί» πίσω από την διαφοροποίηση του στόχου της με την εισαγωγή της «ελαστικότητας του συμμετρικού 2%» στον στόχο του πληθωρισμού.
Με άλλα λόγια έχοντας από τον Ιούλιο του 2021, απομακρύνει από το τραπέζι το παλιό όριο «του 2% και ελαφρά κάτω από αυτό» και έχοντάς το αντικαταστήσει με το «συμμετρικό και σε βάθος χρόνου 2%» μπορεί χωρίς επισήμως να εκτίθεται άμεσα από δείκτες πληθωρισμού σαν τον τρέχοντα να δηλώνει ότι αυτό είναι προσωρινό και να περιμένει την αποκλιμάκωσή του «συμμετρικά στο 2%» σε βάθος χρόνου που η ίδια βέβαια θα καθορίσει.
Τι κερδίζει από αυτό; Μα τι άλλο, την αποφυγή αύξησης των επιτοκίων που θα καταστήσει το πρόσθετο της τελευταίας διετίας χρέος των 10 τρισ. ευρώ, εξαιρετικά δύσκολο να εξυπηρετηθεί τόσο στον δημόσιο όσο κυρίως στον ιδιωτικό τομέα...
Photo: GettyImages/Ideal Image