Υπό καθεστώς έντονης αβεβαιότητας και ρευστότητας κυρίως αναφορικά με το πολεμικό σκηνικό, αλλά και για τις αποφάσεις που θα πάρει η ΕΕ ώστε να δώσει νέα «πυρομαχικά» στα κράτη-μέλη στο πεδίο της οικονομίας (που μετακυλίονται χρονικά), η κυβέρνηση ολοκληρώνει το πρώτο πακέτο μέτρων στήριξης. Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε και από τις Βερσαλλίες ότι οι παρεμβάσεις θα είναι στοχευμένες μεν, αλλά θα εκτείνονται σε όλα τα μέτρα πολιτικής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και περιλαμβάνουν από την αυξημένη ενίσχυση στις ενεργοβόρες βιομηχανίες και ευέλικτο πλαίσιο ενισχύσεων επιχειρήσεων , έως παρέμβαση στα καύσιμα, και την έκτακτη ενίσχυση.
Πέρα από το πακέτο της άλλης εβδομάδας, η κυβέρνηση εξετάζει τις δυνατότητες για κλιμάκωση των παρεμβάσεων το επόμενο διάστημα, ανάλογα με τις εξελίξεις. Ήδη οι επιπτώσεις από τον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση έχουν στοιχίσει 0,5% στο ΑΕΠ του 2022 αλλά και τουλάχιστο 2% στον πληθωρισμό, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της ΕΚΤ που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή και περιλαμβάνουν πέραν του «βασικού» και 2 εναλλακτικά σενάρια - όλα δυσμενή - που φτάνουν σε επίπτωση της τάξης του 2% στο ΑΕΠ και 4% στον πληθωρισμό (στο 7,1% φέτος στην ευρωζώνη).
Τα σενάρια δείχνουν το πόσο μεγάλη είναι η έλλειψη «ορατότητας» αλλά και η αγωνία για τον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση. Μια κατάσταση που οδηγεί σε μία ανάλογη στάση και την ΕΕ. Αποφάσεις στην Σύνοδο Κορυφής για το οικονομικό πεδίο δεν ελήφθησαν, ενώ και η Επιτροπή στις κινήσεις της προχωρά με φειδώ. Η πολιτική αυτή, θυμίζουν αρμόδιες πηγές, είναι διαφορετική από αυτήν που ακολουθήθηκε κατά την Πανδημία δύο χρόνια πριν, όταν η κλιμάκωση των μέτρων στήριξης ήταν άμεση και πολύ γρήγορα ορατή. Και προσθέτουν πως τούτο, πέραν των διαφορετικών δεδομένων σε αυτήν τη νέα κρίση, συνδέεται και με το ύψος των μέτρων στήριξης που έχουν ήδη ληφθεί (43 δισ. ευρώ πήρε η Αθήνα) και οδηγεί (αν δεν υπάρξει τελικά η σχεδιαζόμενη προ του πολέμου επιστροφή σε κάποια δημοσιονομική προσαρμογή), σε αποφάσεις για διαφορετικού εύρους για την επόμενη ημέρα της ΕΕ…
Πάντως η ΕΚΤ δεν αποκλείει κινήσεις στήριξης από τα κράτη μέλη. Στο βασικό σενάριο το ΑΕΠ της ευρωζώνης το 2022 υπολογίζεται στο 3,7% μειωμένο κατά 0,5% εν συγκρίσει με την πρόβλεψη του Δεκεμβρίου(4,2%), και ο Πληθωρισμός υπολογίζεται στο 5,1% φέτος, αυξημένος κατά 1,9% σε σχέση με την εκτίμηση που έγινε τον Δεκέμβριο του 2021 (σ.σ. εν μέρει αυτή η πρόβλεψη έχει ίσως ήδη ξεπερασθεί αφού βασίζεται σε πληθωρισμό 5,6% τον πρώτο τρίμηνο….).
Όσο για τα εναλλακτικά σενάρια, το δυσμενές υπολογίζει επίπτωση στο ΑΕΠ κατά 1,7% και στις τιμές κατά 2,7%. Το πολύ δυσμενές υπολογίζει επίπτωση στο ΑΕΠ 1,9% και στις πληθωρισμό 3,9%. Επιπλέον το βασικό σενάριο έχει γίνει με την τιμή του πετρελαίου φέτος στα 92,6 δολάρια το βαρέλι από 77,5% που υπολογιζόταν τον Δεκέμβριο…
Στο κείμενο των σεναρίων αναφέρει πως σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Δεκεμβρίου 2021, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ έχει αναθεωρηθεί από την ΕΚΤ προς τα κάτω κατά 0,5% για το 2022 και κατά 0,1% για το 2023. Αναφέρεται πως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά την οικονομία μέσω της επιδείνωσης του επιχειρηματικού κλίματος και των τιμών των εμπορευμάτων με τη Ρωσία να είναι ο κύριος πάροχος του 20% του πετρελαίου και του 35% του φυσικού αερίου της Ευρωζώνης.
Το βασικό σενάριο κινείται με την πρόβλεψη πως η κρίση είναι παροδική και δεν θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στον εφοδιασμό της ΕΕ. Σε αυτό το σενάριο ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα κλιμακωθεί σημαντικά περαιτέρω, αλλά οι υφιστάμενες κυρώσεις κατά της Ρωσίας παραμένουν σε ισχύ και το 2023.
Το «δυσμενές» σενάριο οι κυρώσεις δημιουργούν μεγάλους περιορισμούς προσφοράς και διαταραχές στις παγκόσμιες αλυσίδες, αλλά και υπάρχει πλήρης και μακρά διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Κάτι που θα ωθήσει τις τιμές του φυσικού αερίου απότομα πιο υψηλά. Αλλά και ο εφοδιασμός με πετρέλαιο από τη Ρωσία θα διαταραχθεί, ωθώντας επίσης τις τιμές προς τα πάνω.
Υπάρχει και ένα πιο «σοβαρά» δυσμενές σενάριο που συνεπάγεται μια πιο απότομη και πιο επίμονη άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων. Σε αυτό οι τιμές του φυσικού αερίου θεωρείται ότι θα αντιδράσουν πολύ πιο ανοδικά στη διακοπή παροχής, αλλά και θα υπάρχει μια πιο απότομη αύξηση των τιμών του πετρελαίου.
Τα σενάρια αυτά έχουν γίνει με βάση τις δημοσιονομικές παραδοχές που τώρα ισχύουν, διευκρινίζεται. Η ΕΚΤ λέει όμως πως «οι κυβερνήσεις ενδέχεται να αναλάβουν δράση για να μετριάσουν τον αντίκτυπο των μεγάλων αυξήσεων των τιμών της ενέργειας στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις» κάτι που θα μετριάσει την επίπτωση. Αλλά και μία πιο ομαλή υποκατάσταση της προμήθειας με αέριο θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα.
Από την άλλη πλευρά αναφέρει και πως «μια κλιμακούμενη και πιο παρατεταμένη σύγκρουση ενέχει τον κίνδυνο ενός πιο έντονου και επίμονου αντίκτυπου ….
Επιπλέον, εκτός από τις αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που περιλαμβάνονται στα σενάρια, οι τιμές άλλων εμπορευμάτων, όπως οι τιμές των τροφίμων και κάποιων μετάλλων, ενδέχεται επίσης να επηρεαστούν σοβαρά από τη σύγκρουση, δεδομένου του ρόλου της Ρωσίας και της Ουκρανίας στις παγκόσμιες προμήθειες αυτών των εμπορευμάτων, επισημαίνεται.
