Πολύ καλές - δεδομένων των συνθηκών - προβλέψεις για τη δυνατότητα της Ελλάδας να περιορίσει το χρέος και το έλλειμμα, αλλά και για να επιστρέψει από το 2023 σε σχετικά «λογικά» πλεονάσματα, περιλαμβάνει η νέα μελέτη του ΔΝΤ, Fiscal Monitor, που δημοσιοποιήθηκε σήμερα στο πλαίσιο Εαρινής Συνόδου του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η μελέτη εκτιμά μείωση του ελληνικού ελλείμματος φέτος στο 1,9%, πλεονάσματα από το 2023 έως το 2% του ΑΕΠ και εντυπωσιακή μείωση του χρέους έως το 2027.
Το Ταμείο αναμένει πως οι δαπάνες θα περιοριστούν σταδιακά, «φωτογραφίζοντας» έτσι τα στοχευμένα μέτρα στήριξης, τα οποία συστήνει για την αντιμετώπιση της νέας πληθωριστικής κρίσης. Εκτιμά επίσης πως και τα έσοδα θα αποκλιμακώνονται σταδιακά (ως αναλογία του ΑΕΠ), υπονοώντας σημάδια ανθεκτικότητας, κάνοντας όμως και σαφές πως ένα μέρος από τα υψηλά έσοδα (σ.σ. και το 1ο τρίμηνο ξεπέρασαν τον στόχο), σε όλα τα κράτη, συνδέεται με τον πληθωρισμό και έτσι μπορεί να μην έχουν μόνιμο χαρακτήρα.
Τα στοιχεία
Αναλυτικά για την Ελλάδα το ΔΝΤ προβλέπει στο δημοσιονομικό πεδίο:
* Πρωτογενές έλλειμμα από το 7,9% του ΑΕΠ το 2020 στο 5,9% το 2021 (σ.σ. η Ελλάδα εκτιμούσε 7% του ΑΕΠ και τα στοιχεία θα αναθεωρηθούν προς το 5,5% του ΑΕΠ την Παρασκευή από την Eurostat). Για το 2022 δέχεται επίσης ως εφικτή τη μείωση του ελλείμματος στο 1,9% του ΑΕΠ (σ.σ. όσο δηλαδή έχει προαναγγελθεί πως θα αναφέρει το Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα κατατεθεί 30 Απριλίου στις Βρυξέλλες) και από το 2023 και μετά αναμένει επιστροφή σε πλεονάσματα που θα αυξάνονται σταδιακά από το 1,1% του ΑΕΠ το 2023, στο 1,5% το 2024, στο 1,8% το 2025, στο 1,9% το 2026 και στο 2% το 2027.
* Έσοδα τα οποία παρά την ανάπτυξη θα μειώνονται σταδιακά, σημάδια ανθεκτικότητας, αν και με την αίρεση της «συνδρομής» του πληθωρισμού από το 49,1% του ΑΕΠ το 2021 στο 48,3% φέτος, στο 47,6% το 2023 και έως το 44,8% το 2027.
*Δαπάνες που επίσης μειώνονται σταδιακά υπονοώντας διατήρηση παρεμβάσεων στήριξης από το 57,9% του ΑΕΠ το 2021 στο 53,1% φέτος, στο 49,4% το 2023, στο 48,8% το 2024 και στο 45,7% το 2027.
*Χρέος από το 211.9% του ΑΕΠ το 2020 στο 198,9% το 2021, στο 185,4του ΑΕΠ φέτος, στο 178,7% του ΑΕΠ το 2023, στο 172,6% το 2024, στο 168,2 % το 2025, στο 165,1% το 2026 και στο 160,7% του ΑΕΠ το 2027. Η εκτίμηση του ΔΝΤ διαφέρει από αυτή της ΕΕ (και της Ελλάδας) και ουσιαστικά συνεπάγεται μείωση του χρέους κάτω από το 150% του ΑΕΠ σε εύρος πενταετίας, που είναι και ο στόχος της κυβέρνησης στο νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας.
Η διεθνής ανάλυση του ΔΝΤ
«Ακριβώς τη στιγμή που η αβεβαιότητα που σχετιζόταν με την πανδημία υποχωρούσε, η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Η αβεβαιότητα παρέμεινε, σε μία μετάβαση από την πανδημία στο πόλεμο», αναφέρει το ΔΝΤ στην εισαγωγή του Fiscal Monitor για το 2022, στο οποίο περιγράφει τις απώλειες, την αποτίμηση για τα κρατικά ταμεία, αλλά και τη μεγάλη αβεβαιότητα παγκοσμίως όχι μόνο για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη αλλά και για τους κινδύνους κοινωνικής αναταραχής.
Εξηγεί πως η δημοσιονομική πολιτική είναι εργαλείο που λόγω υψηλού χρέους συστήνεται να χρησιμοποιηθεί στοχευμένα. Ως καλύτερη λύση προτείνει την παροχή «στοχευμένης, προσωρινής και άμεσης στήριξης σε ευάλωτα νοικοκυριά, επιτρέποντας παράλληλα την προσαρμογή των εγχώριων τιμών» και λέει πως «αυτή η στρατηγική περιέχει δημοσιονομικές πιέσεις, καθώς πολλές χώρες αντιμετωπίζουν αυξανόμενο χρέος», αλλά θα διατηρήσει «τα κίνητρα για τον ιδιωτικό τομέα να αυξήσει την προσφορά ενέργειας και τροφίμων».
Το ΔΝΤ χτυπά και ένα άλλο «καμπανάκι» για κράτη, όπως η Ελλάδα για την οποία οι προβλέψεις είναι θετικές (δεδομένης της συγκυρίας), όπως και στην χθεσινή έκθεση για τα μακροοικονομικά δεδομένα.
Η παγκόσμια συνεργασία είναι πιο σημαντική τώρα από ποτέ—για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του COVID-19 και των διαταραχών της ενέργειας και των τροφίμων, για την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες από τον πόλεμο, για την πρόληψη και προετοιμασία για μελλοντικές πιθανές πανδημίες και για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
Το ΔΝΤ εξηγεί πως ο υψηλός πληθωρισμός μπορεί να μειώσει τα ελλείμματα βραχυπρόθεσμα. Και τούτο καθώς «τα ονομαστικά έσοδα αυξάνονται ταχύτερα από τις ονομαστικές δαπάνες». Λόγω της ανόδου των τιμών και του ονομαστικού τζίρου. Αλλά, αυτή η ανακούφιση στα δημόσια οικονομικά «είναι συνήθως προσωρινή» αν οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό και η αστάθεια αναφορικά με την πορεία του αυξηθούν. Και έτσι κάνει σαφές πως «οι δημοσιονομικές προοπτικές υπόκεινται σε αυξημένη αβεβαιότητα, καθώς οι πλήρεις συνέπειες του πολέμου» είναι άγνωστες και θα διαφέρουν από χώρα σε χώρα...
Επίσης, το ΔΝΤ αναφέρει πως υπάρχουν μεγάλοι κίνδυνοι γύρω από τις προοπτικές για τα ελλείμματα και το χρέος, ειδικά εάν η οικονομική ανάπτυξη είναι χαμηλή ή η δυναμική του πληθωρισμού μεγάλη. Η υψηλή αβεβαιότητα και οι έντονες αποκλίσεις μεταξύ των χωρών απαιτούν μια προσαρμοσμένη και ευέλικτη απάντηση στη δημοσιονομική πολιτική, τονίζει.
