Την εφαρμογή του πλαφόν στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ρεύματος έως την 1η Ιουνίου 2023, με ημερομηνία έναρξης την 1η Ιουλίου 2022, θα προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες του insider.gr η ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία θα αποκτήσει νομική ισχύ ο μηχανισμός για την αποκλιμάκωση των λιανικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας.
Όσον αφορά τις επιμέρους λεπτομέρειες του μηχανισμού, η εν λόγω διάταξη θα παραπέμπει σε μεταγενέστερη Υπουργική Απόφαση, η οποία σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες αναμένεται να σταλεί εντός της εβδομάδας από το ΥΠΕΝ προς έγκριση στις Βρυξέλλες, ώστε να είναι έτοιμη να εκδοθεί ενόψει της εκκίνησης εφαρμογής του πλαφόν από τον επόμενο μήνα.
Η ρύθμιση πρόκειται να ενσωματωθεί ως άρθρο στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για την απλοποίηση της αδειοδότησης νέων ΑΠΕ καθώς και για το καθεστώς ανάπτυξης και λειτουργίας μονάδων αποθήκευσης, το οποίο εντός των επόμενων 24ωρων θα κατατεθεί στη Βουλή. Σε αυτήν, περιγράφεται λεπτομερώς με ποιο τρόπο θα παρακρατούνται τα υπερέσοδα όλων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής (δηλαδή ο βασικός «πυλώνας» του μηχανισμού), ώστε με τα ποσά αυτά να ενισχυθούν τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ) και, κατά συνέπεια, οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.
Έτσι, με βάση τη ρύθμιση επιβεβαιώνεται ότι θα τεθούν πλαφόν στις αμοιβές των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής όλων των τεχνολογιών (φυσικού αερίου, λιγνιτικές, υδροηλεκτρικές, ΑΠΕ), ώστε να παρακρατηθούν τα υπερέσοδά τους. Εξαίρεση θα αποτελέσουν οι πετρελαϊκές μονάδες της ΔΕΗ στην Κρήτη, για τις οποίες δεν θα αλλάξει ο τρόπος αμοιβής.
Τη λειτουργία του μηχανισμού θα αναλάβει ο Φορέας Εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέρας (EnExClear), ο οποίος θα ενημερώνει σε καθημερινή βάση τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και τον ΔΑΠΕΕΠ (διαχειριστή του ΤΕΜ) για τα ποσά που παρακρατήθηκαν. Η ΡΑΕ θα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της τα στοιχεία εφαρμογής του μηχανισμού (π.χ. τα ποσά που παρακρατήθηκαν).
Η ανάκτηση των υπερεσόδων
Σκοπός της Υπουργικής Απόφασης που θα ακολουθήσει είναι μεταξύ άλλων να καθορίσει τη μεθοδολογία υπολογισμού του πλαφόν (δηλαδή της διοικητικά οριζόμενης τιμής) για κάθε τεχνολογία. Για κάθε μονάδα, ο μηχανισμός θα ενεργοποιείται όταν η τιμή εκκαθάρισης της αγοράς είναι μεγαλύτερη από την τιμή που έχει οριστεί διοικητικά για αυτήν.
Σε αυτή την περίπτωση, η μονάδα θα αμείβεται με βάση το πλαφόν για τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που παρήγαγε, με την υπόλοιπη αποζημίωση που θα λάμβανε κανονικά να παρακρατείται από την EnExClear, ως υπερέσοδο. Ο φορέας εκκαθάρισης θα συγκεντρώνει τα υπερέσοδα από όλες τις μονάδες, ώστε σε 24ωρη βάση να τα μεταβιβάζει στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Η Υπουργική Απόφαση για τα πλαφόν
Η εξειδίκευση των διοικητικά οριζόμενων τιμών (που θα περιλαμβάνεται στην Υπουργική Απόφαση), στην περίπτωση των λιγνιτικών μονάδων και των μονάδων αερίου θα γίνει μέσω μαθηματικού τύπου, ώστε στον υπολογισμό να λαμβάνονται υπόψη τα εξωγενή κόστη που εμπλέκονται στο κόστος λειτουργίας τους. Στις λιγνιτικές μονάδες, αυτό είναι το κόστος για δικαιώματα ρύπων, ενώ στις μονάδες αερίου το κόστος για δικαιώματα, αλλά και η τιμή του αερίου.
Έτσι, στο πλαίσιο λειτουργίας του μηχανισμού, η EnExClear θα αναλαμβάνει επίσης τον προσδιορισμό του τρέχοντος λειτουργικού κόστους για τις δύο τεχνολογίες, ώστε να επικαιροποιήσει τα πλαφόν. Σύμφωνα με πληροφορίες, για τιμή του φυσικού αερίου στα 100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα στο ολλανδικό hub (TTF), το πλαφόν για τις μονάδες αερίου θα κινείται στα 220-230 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Από την άλλη πλευρά, σταθερό αναμένεται να είναι το πλαφόν στις ΑΠΕ, τα επίπεδα των 80-100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Επίσης, για τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς, η διοικητική τιμή αναμένεται να καθορισθεί στα 100-120 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Απορρόφηση τουλάχιστον του 82% των αυξήσεων
Με την προσθήκη και των υπερεσόδων των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, το ΤΕΜ θα αποκτήσει μία πολύ μεγαλύτερη «δύναμη» πυρός, ώστε να αυξήσει τα ποσά των επιδοτήσεων, οι οποίες θα καλύπτουν «οριζόντια» όλες τις παροχές. Έτσι, μαζί με το κονδύλι που θα διατεθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό, το επόμενο εξάμηνο το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος θα προσεγγίσει τα 3,2 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, με το ποσό αυτό θα απορροφάται έως και το 85% της αύξησης σε όλες τις κατοικίες (κύριες και μη), το 100% στους ευάλωτους καταναλωτές (ΚΟΤ), και το 82% στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Στην περίπτωση των αγροτικών τιμολογίων, η απορρόφηση των αυξήσεων θα κινηθεί στο 90-95%.
