Τα στοιχεία που προκύπτουν από τις χθεσινές ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του 2022 δείχνουν πως η Ελλάδα αποδεικνύει ισχυρά στοιχεία ανθεκτικότητας, με ρυθμό ανάπτυξης σε πραγματικούς όρους 7,7% και σε ονομαστικούς όρους (μαζί με τον πληθωρισμό) 16,7%. Η «υπεροχή» του ελληνικού ΑΕΠ φαίνεται και μέσα από τα αναλυτικά στοιχεία των χθεσινών ανακοινώσεων που έγιναν παράλληλα και από την Eurostat για την ΕΕ.
Στα αναλυτικά αυτά στοιχεία, αναδεικνύονται οι πήγες στήριξης του ΑΕΠ που είναι πολύ πιο ισχυρές στην Ελλάδα. Είναι χαρακτηριστικό πως η Ελλάδα πέτυχε άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 11%, έναντι 5,5% αύξησης στην ΕΕ, μία επίδοση που οδήγησε στην πιο ισχυρή συνεισφορά στην άνοδο του ΑΕΠ. Μόνο η κατανάλωση προσέφερε 7,6% στην αύξηση του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο στην Ελλάδα, δηλαδή μία ώθηση που από μόνη της είναι σχεδόν ίση με τη συνολική επίδοση της χώρας. Επίσης, η συμβολή του τουρισμού είναι από τις πιο ισχυρές στην ΕΕ, ενώ το ίδιο ισχύει και με τις εξαγωγές. Παραμένουν όμως και στοιχεία τρωτότητας που αναδεικνύονται από τα ίδια στοιχεία, με επίκεντρο τις εισαγωγές που συνεχίζουν να πλήττουν τις αναπτυξιακές προοπτικές: προκάλεσαν επιβράδυνση κατά 6,1%.
Μέτρα στήριξης και μείωση χρέους
Βεβαίως, ο ισχυρός ρυθμός ανάπτυξης του δευτέρου τριμήνου που είχε σε πολύ μεγάλο βαθμό προεξοφληθεί από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θωρακίζει τη λίστα για τα μέτρα στήριξης και τον οδικό χάρτη των μειώσεων φόρων και εισφορών που δρομολογεί η κυβέρνηση για το 2023 και μετά.
Μάλιστα, εξαιτίας του πολύ υψηλού ονομαστικού ΑΕΠ που «δωρίζει» ο πληθωρισμός, όπως έγραφε το Insider, ανοίγει και τον δρόμο για πολύ ισχυρή αποκλιμάκωση του χρέους τουλάχιστον στο ορατό μέλλον. Γιατί, όπως εξηγούν αρμόδιες πήγες, μία παρατεταμένη ενεργειακή κρίση που ήδη, όπως παραδέχτηκε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Τζεντιλόνι, ωθεί σε ύφεση πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες, δεν μπορεί να αφήσει για πολύ καιρό ανεπηρέαστη και την Ελλάδα.
Άλλωστε, ήδη ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης της χώρας, είναι χαμηλότερος κατά 2%-3% από αυτόν που θα υπήρχε χωρίς την ενεργειακή κρίση, όπως παραδέχονται στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Τα αναλυτικά στοιχεία
Η σύγκριση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ με τη Eurostat για το μέσο ΑΕΠ Ελλάδας και EE - Eυρωζώνης, δείχνει την πολύ καλή επίδοση της χώρας, με άνοδο του ΑΕΠ κατά 7,7% έναντι 4,1%- 4,2% σε επίπεδο Ευρωζώνης και Ευρωπαϊκής Ένωσης αντίστοιχα. Πολύ σημαντικό στοιχείο είναι πως (όπως αναμενόταν) ο τουρισμός πέτυχε διψήφια άνοδο, η οποία συνεισφέρει στο ΑΕΠ κατά 7,2 μονάδες. Δηλαδή «θεωρητικά» θα μπορούσε να παρέχει ολόκληρη σχεδόν την άνοδο του ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο.
Ωστόσο, όπως εξηγούν αρμόδιες πήγες, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι μιλάμε για την επάνοδο στα επίπεδα ρεκόρ του 2019 και έτσι ναι μεν η επίδοση για το 2022 είναι πάρα πολύ σημαντική αλλά αποτελεί και μεγάλο στοίχημα/πρόκληση το τι θα γίνει από δω και πέρα. Ως παράδειγμα, θέτουν το θέμα των επενδύσεων, οι οποίες αυξήθηκαν μεν σημαντικά το δεύτερο τρίμηνο, επίσης με διψήφιο ρυθμό, αλλά η συνεισφορά τους στο ΑΕΠ είναι μόνο 1,1% αφού και η άνοδος ήταν μικρότερη (δεδομένου πως έπρεπε πλέον να συγκριθούν με τις επίσης πολύ καλές επιδόσεις του 2021. Δηλαδή, ο «πήχης» των επιδόσεων πλέον ανεβαίνει).
Από μόνη της η ιδιωτική κατανάλωση προσέφερε στην Ελλάδα το δεύτερο τρίμηνο 7,6% αύξηση του ΑΕΠ, τροφοδοτώντας και αυτή άνοδο του ΑΕΠ ανάλογη με το τελικό αποτέλεσμα. Κάτι που δείχνει πως η καταναλωτική εμπιστοσύνη είναι ισχυρή αλλά και πως ήταν σωστή η εκτίμηση για αύξηση της κατανάλωσης μετά την άρση των πανδημικών περιορισμών.
Στο ερώτημα για το τι είναι τότε αυτό που περιορίζει μία ακόμη πιο ισχυρή άνοδο του ΑΕΠ, η απάντηση είναι πως με βάση τα στοιχεία ανά την ΕΕ που είναι διαθέσιμα, το βασικό πεδίο είναι το εξωτερικό ισοζύγιο: Η άνοδος των εισαγωγών αγαθών από μόνη της στερεί 6,1% ανάπτυξης. Το τελικό αποτέλεσμα περιορίζεται σε απώλεια 5,3% λόγω της ανόδου των εξαγωγών η οποία, σύμφωνα με τα στοιχεία, είναι υπαρκτή μεν και ισχυρή, αλλά δεν αρκεί για να υπερκαλύψει το πρόβλημα εισαγωγών που εντείνεται πλέον λόγω και της νέας κρίσης.
Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι με την πλήρη ενεργοποίηση του πακέτου επενδύσεων φέτος και ειδικά το 2023 αλλά και μέσω των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικών επενδύσεων που αναμένονται, θα θωρακίζει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και θα δημιουργήσει εναλλακτικές διεξόδους, στηρίζοντας έτσι πιο πολύ τη δυναμική του ΑΕΠ.
