Η «γραμμή» παραμένει η ίδια... Η επιμονή στην αύξηση των επιτοκίων με στόχο την αναχαίτιση του πληθωρισμού δεν αλλάζει. Τουλάχιστον στον ορατό ορίζοντα μέχρι και την άνοιξη του 2023.
Παράλληλα όμως κάποιες νέες ιδέες – όχι τόσο νέες για την ακρίβεια – βγαίνουν από τα συρτάρια των αρμόδιων γενικών διευθύνσεων της ΕΚΤ για το ποιο πρέπει να είναι το νέο επίπεδο ισορροπίας μεταξύ «κόστους» του χρήματος και πληθωρισμού.
Η βασική «ιδέα» έχει να κάνει με το γεγονός ότι το «αντίτιμο» της αναχαίτισης του πληθωρισμού μέσω της επέμβασης στο σκέλος της ζήτησης (με την αύξηση των επιτοκίων), επαναφέρει σταδιακά την οικονομία της Ευρωζώνης σε επίπεδα χαμηλής απασχόλησης και ανάπτυξης, ήτοι μεγάλης ανεργίας λόγω της ύφεσης.
Η ίδια συζήτηση με πολύ πιο πολιτικούς όρους έχει ανοίξει και μεταξύ Fed και κυβέρνησης στις ΗΠΑ.
Για την Ευρωζώνη το ζήτημα είναι περισσότερο ζωτικό καθώς η ευρωοικονομία δεν διαθέτει ακόμα τις «ελαστικότητες» και την ευκολία προσαρμογής που χαρακτηρίζει την αμερικάνικη οικονομία, η οποία δουλεύει με ένα ενοποιημένο τραπεζικό σύστημα και ενιαία και ισχυρή κεφαλαιαγορά.
Για την Ευρωζώνη και τα δύο αυτά δομικά για την οικονομία «εργαλεία» είναι ακόμα ζητούμενο.
Και μάλιστα τόσο «ζητούμενο» που η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση των δύο επικεφαλής των Κεντρικών Τραπεζών της Γαλλίας και της Γερμανίας, Ντε Γκαλώ και Νάιγκελ, για την ανάγκη προώθησης των διαδικασιών για την ενιαία ευρωπαϊκή κεφαλαιαγορά, να χρησιμοποιείται ως ισχυρό επιχείρημα της δυνατότητας υπέρβασης των προβλημάτων που έχουν αναδειχθεί στον γαλλογερμανικό άξονα...
Οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης φαίνεται να αντιλαμβάνονται διαφορετικά τα μείζονα ζητήματα που συγκλονίζουν την οικονομία σήμερα, τόσο μέσα στην ΕΕ όσο και μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ.
Τα δύο ζητήματα
Το ζήτημα που έχει αρχίσει ατύπως να μελετάται στην Φρανκφούρτη είναι το αν ο στόχος πληθωρισμού 2% είναι πλέον αυτός που πρέπει υπό τις παρούσες συνθήκες όσο και για το μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Τα ζητήματα πίσω από τον προβληματισμό είναι δύο:
- Το ένα αφορά το γεγονός ότι... ένας κάποιος πληθωρισμός παραμένει πολύ χρήσιμος για την διαχείριση του χρέους που για την Ευρωζώνη και το Ευρώ παραμένει «αχίλλειος πτέρνα». Ήδη πριν ξεσπάσει η πληθωριστική πλημμυρίδα η ΕΚΤ είχε αλλάξει όχι τον στόχο, αλλά την διαδικασία προσέγγισης του στόχου, εισάγοντας την θέση ότι για να επιτευχθεί αυτός θα μπορούσε η οικονομία να κινηθεί κάποιο διάστημα με εύλογα μεγαλύτερο ΔΤΚ ή και εύλογα μικρότερο, ανάλογα την κατάσταση της οικονομίας. Αυτή η ισορροπία πάνω και κάτω από το 2% δεν είχε ποσοτικοποιηθεί και είχε μείνει στην εκάστοτε εκτίμηση της ΕΚΤ.
- Το άλλο αφορά το γεγονός ότι η προσέγγιση του 2% ακόμα και με την προβλεπόμενη ελαστικότητα, για να επιτευχθεί θα πρέπει να επιβραδύνει σε άγνωστα μέχρι στιγμής επίπεδα την ευρωοικονομία, δημιουργώντας ανεργία η οποία αφ' ενός μπορεί να προκαλέσει ακραία επικίνδυνα πολιτικά ρήγματα στην ΕΕ και αφετέρου είναι... μη διαχειρίσιμη οικονομικά.
Με αυτά τα δεδομένα και εφ' όσον αρχίσει να διαφαίνεται το ενδεχόμενο κάμψης των πληθωριστικών πιέσεων, η αλλαγή του σημείου... τερματισμού της πίεσης από πλευράς ΕΚΤ με τα επιτόκια, ενδέχεται να επιφέρει μία αναπροσαρμογή του προσωρινού στόχου...
Τόσο το επίπεδο αναπροσαρμογής του στόχου όσο και ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να γίνει η διαχείριση της διαδικασίας εισαγωγής του στην τακτική της ΕΚΤ είναι ένα μεγάλο και ανοικτό ζήτημα, καθώς εξαρτάται από τον αντίστοιχο βηματισμό της Fed και της αντανάκλασης αυτών των αλλαγών στην συναλλαγματική ισοτιμία Ευρώ – δολαρίου...
Προς το παρόν είναι μία συζήτηση στο επίπεδο της... μελέτης και του εσωτερικού προβληματισμού. Όμως ο σχετικός φάκελος έχει βγει από συρτάρι και παραμένει ανοικτός για τους άμεσα εμπλεκόμενους.
