Σε αγώνα δρόμου επιδίδονται οι κρατικές υπηρεσίες που ασχολούνται με τα κοινοτικά κονδύλια καθώς επιχειρούν να διαθέσουν 2,8 δισ. ευρώ μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου σε πολίτες και επιχειρήσεις. Είναι το ποσό που απομένει για να εκπληρωθούν πλήρως οι στόχοι του προϋπολογισμού του 2022: προβλέπουν τη διανομή συνολικά 11,6 δισ. ευρώ μέσα από δύο δεξαμενές, το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (που τροφοδοτεί και το ΕΣΠΑ).
Με βάση τα στοιχεία 11μηνου οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν, με δαπάνες αξίας 8,82 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ο Δεκέμβριος είναι πάντα καθοριστικός μήνας για τις πληρωμές και καθώς για το 2023 έχουν προβλεφθεί κονδύλια 12 δισ. ευρώ η επιτυχία του στόχου είναι πολλαπλά σημαντική, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, καθώς: και στηρίζει τη ρευστότητα στην οικονομία, αλλά και συνιστά ένα πρόκριμα και για τη δυνατότητα της κρατικής μηχανής να «αντέξει» τόσες δαπάνες. Και τούτο δεδομένου πως οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν δραστικά τα χρόνια των μνημονίων και πλέον επιχειρείται να επιστρέψουν στα επίπεδα που είχαν προ… 14ετίας.
Το Ταμείο Ανάκαμψης
Οι συνθήκες είναι διαφορετικές σε κάθε «όχημα» κονδυλίων της ΕΕ. Στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι ο πρώτος χρόνος πραγματικής λειτουργίας με την έννοια των δαπανών. Ο στόχος για φέτος είναι στα 2,8 δισ. ευρώ, ενώ στο 11μηνο δαπανήθηκαν 1,97 δις ευρώ, ακριβώς όσα είχαν προβλεφθεί. Απομένουν έτσι για το Δεκέμβριο πληρωμές 849 εκατ ευρώ.
Επισημαίνεται πως στο Ταμείο Ανάκαμψης οι δαπάνες είναι δημοσιονομικά ουδέτερες, δηλαδή δεν είναι αναγκαίο να αντισταθμισθούν από έσοδα της ΕΕ γιατί συνδέονται με ορόσημα και στόχους και όχι με την υλοποίηση έργων. Επίσης σημειώνεται πως στο σκέλος των δανείων ο στόχος του 2022 έχει ήδη ικανοποιηθεί και γι αυτό το λόγο έχει εγκριθεί και η σχετική δόση του 2022 από την ΕΕ.
Το ΕΣΠΑ
Στο πεδίο του ΕΣΠΑ η προσπάθεια είναι διπλή και πιο σημαντική. Συνολικά το ΠΔΕ (που περιλαμβάνει το ΕΣΠΑ) προβλέπει 8,8 δισ. ευρώ για φέτος με τη δαπάνη στο 11μηνο να είναι στα 6,86 δισ. ευρώ και να απομένουν ακόμη 1,944 δισ. ευρώ για το Δεκέμβριο.
Από πλευράς δαπανών λοιπόν στο ΕΣΠΑ επιχειρείται να γίνουν όσο πιο πολλές είναι εφικτές κυρίως για την 7ετία που λήγει το 2023. Αλλά και να δοθεί το μήνυμα της εκκίνησης στο νέο ΕΣΠΑ με πληρωμές της τάξης των 100 εκατ ευρώ. Καθώς όμως εδώ οι δαπάνες δεν είναι δημοσιονομικά ουδέτερες, παράλληλα είναι σε εξέλιξη ένας άλλος μαραθώνιος. Να πληρωθούν έργα και δράσεις που θα μπορέσουν να γίνουν έως και τις 31/12 αίτημα πληρωμής από την ΕΕ για να αντισταθμισθούν από κοινοτικά κονδύλια που θα «εγγραφούν» δημοσιονομικά στο 2022 και έτσι δεν θα επιβαρύνουν τα κρατικά ταμεία. Έτσι, προτεραιότητα πληρωμών δίδεται σε έργα/δράσεις που πληρούν τους όρους της ΕΕ.
Προκηρύξεις νέων προγραμμάτων
Παράλληλα επιχειρείται να τρέξουν όσο το δυνατό πιο πολλοί διαγωνισμοί έργων και δράσεις για την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση είναι εφικτό το επόμενο διάστημα για να στηριχθεί και αναπτυξιακά και λειτουργικά το 2023 . Περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, το «πακέτο» του «Εξοικονομώ» Επιχειρήσεων, αλλά και τις τουριστικές επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και τις «πράσινες» και ψηφιακές επενδύσεις και για τη διασύνδεση της έρευνας με την αγορά («Ερευνώ-Καινοτομώ») από το νέο ΕΣΠΑ.
Οι επενδύσεις, μαζί με τις μεταρρυθμίσεις επιχειρείται να γίνουν το ανάχωμα του 2023 για να θωρακισθεί η οικονομία από την παγκόσμια κρίση. Μαζί με την προσδοκία περισσότερων και πιο ποιοτικών ξένων επενδύσεων που ευνοεί και η γεωπολιτική συγκυρία.