«Ανοιχτή» παραμένει, τουλάχιστον επισήμως, η ημερομηνία υποβολής προσφορών στον διαγωνισμό για το μεγάλο οδικό «κομμάτι» του ΒΟΑΚ, «Χανιά - Ηράκλειο» (μήκους σχεδόν 160 χλμ. και εκτιμώμενης αξίας 1,7 δισ. ευρώ, ίσως και περισσότερο) που προωθείται μέσω σύμβασης παραχώρησης (με ηλεκτρονικά - αναλογικά διόδια). Αν και υπάρχει επίσημο χρονικό ορόσημο για τις 31 Μαρτίου, δηλαδή σε ελάχιστες μέρες από τώρα, εντούτοις, στην κατασκευαστική αγορά εκτιμάται ότι δεν θα είναι έκπληξη εάν το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αποφασίσει την χορήγηση παράτασης την τελευταία στιγμή, κάτι που λογικά επιθυμούν και τα ίδια τα σχήματα.
Μάλιστα, από την αγορά ακούγονται σενάρια για μετάθεση των προσφορών για μερικές, τουλάχιστον, εβδομάδες και για μετά το Πάσχα (20 Απριλίου ή αργότερα). Πάντως, μέχρι και πριν από λίγες… ώρες, τα στελέχη των κατασκευαστικών ομίλων προετοιμάζονταν για προσφορές, ήταν σε ζυμώσεις για συνεργασίες, αλλά ετοιμάζονταν και για το ενδεχόμενο παράτασης.
Η πιθανή μετάθεση
Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, θα πρόκειται για μία ακόμα μετάθεση, ολιγοήμερη ή μεγαλύτερης διάρκειας, διαγωνισμού στον τομέα των υποδομών, ανεξαρτήτως σταδίου και φάσης. Άλλωστε, στον κλάδο, τελευταία, οι προτεραιότητες άλλαξαν (λόγω του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη), είχαμε αλλαγές στην πολιτική ηγεσία του υπ. Υποδομών, ενώ από πλευράς ομίλων σημείωναν ότι δεν είχαν λάβει μέχρι προσφάτως κάποιες συγκεκριμένες χρηματοοικονομικές προδιαγραφές που παίζουν ρόλο στη διαμόρφωση των προσφορών, έστω κι αν δεν πρόκειται για σημαντικές παραμέτρους. Σαν «κερασάκι στην τούρτα» προέκυψαν και οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΛΛΑΚΤΩΡ – INTRAKAT για την εξαγορά της κατασκευαστικής θυγατρικής της πρώτης, ΑΚΤΩΡ, από τη δεύτερη. Μπορεί να μην σχετίζεται άμεσα το θέμα μιας συμφωνίας με τον διαγωνισμό, ωστόσο, όλα παίζουν τον ρόλο τους, προφανώς και ένα «ξεκάθαρο τοπίο» στους ισχυρούς του κλάδου.
Οι διεκδικητές και τα σενάρια συμμαχιών
Ως γνωστόν, στους υποψήφιους «μνηστήρες» συγκαταλέγονται οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις (όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ), ΑΒΑΞ, Vinci Highways S.A.S. – Vinci Concessions S.A.S., Μυτιληναίος – Acciona Concesiones, που ετοιμάζονται για τις οικονομικές προσφορές. Μένει να δούμε βέβαια αν θα προκύψουν αλλαγές στις συνθέσεις των κοινοπραξιών, όπως έχει συμβεί και σε άλλους διαγωνισμούς (π.χ. τα οδικά ΣΔΙΤ) ή ακόμα και να υπάρξει στην συμμετοχή άλλων ομίλων, όπως για παράδειγμα η Intrakat, στη διαγωνιστική διαδικασία μέσω συμμετοχής σε κάποιο σχήμα. Όπως λέγεται δε χαρακτηριστικά στην αγορά, «πρόκειται για μια… παρθένα παραχώρηση, με μεγάλο κατασκευαστικό αντικείμενο, μακρύ χρονικό ορίζοντα και ακόμα μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον».
Μάλιστα, στον απόηχο και της κυοφορούμενης συμφωνίας για την ΑΚΤΩΡ, έχουν ακουστεί ήδη 2-3 σενάρια περί πιθανών συνεργασιών ή συγχωνεύσεων κοινοπραξιών που περιλαμβάνουν σχεδόν όλους τους ισχυρούς που έχουν προχωρήσει στην τελική φάση αλλά και την Intrakat. Επίσης, δεδομένου του μεγέθους και των απαιτήσεων του project, έχουν ακουστεί σενάρια μέχρι και για κοινή κάθοδο από όλα τα εγχώρια ενδιαφερόμενα σχήματα, οπότε, είναι κατανοητό ότι δεν έχει νόημα να εισέλθουμε σε ονοματολογία.
- Διαβάστε ακόμα: Αυτοκινητόδρομος «Ιωάννινα – Κακαβιά»: «Άρωμα» εμπλοκής στον διαγωνισμό των 310 εκατ. ευρώ - Η «κοινοπραξία των μικρών»
Συνδρομή του Ταμείου Ανάκαμψης
Ο ΒΟΑΚ είναι το μεγαλύτερο (οδικό) έργο παραχώρησης που έχει δρομολογηθεί με μεγάλο κατασκευαστικό αντικείμενο. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται και στο γεγονός ότι υπάρχει η πρόβλεψη το Δημόσιο να καταβάλλει ένα επιπλέον ποσό για διόδια πάνω σε αυτά που θα πληρώνει ο χρήστης, με την εν λόγω «επιδότηση» να αποτελεί βασικό κριτήριο της προσφοράς των υποψήφιων αναδόχων. Ενώ και για το κόστος, υπάρχουν πληροφορίες ότι θα ξεπεράσει τις αρχικές εκτιμήσεις των 1,5 δισ. ευρώ και ίσως κινηθεί προς τα 1,7-2 δισ. ευρώ. Ο ΒΟΑΚ είναι ένα από τα έργα που θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης με συνολικά 427 εκατ. ευρώ (η παραχώρηση με 200 εκατ. το δημόσιο έργο με το σύνολο της δαπάνης 137 εκατ. ευρώ και το ΣΔΙΤ με 90 εκατ.).
Τεχνικά Χαρακτηριστικά τμήματος Χανιά - Ηράκλειο (και η προαίρεση Κίσσαμος - Χανιά)
Το τμήμα του αυτοκινητόδρομου από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο (Ηράκλειο), είναι μήκους 157 χλμ. («Μελέτη, Κατασκευή, Χρηματοδότηση, Λειτουργία, Συντήρηση και Εκμετάλλευση του ΒΟΑΚ στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο»). Πρόκειται επί της ουσίας για το μεγαλύτερο κομμάτι του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, που θα προχωρήσει με το μοντέλο σύμβασης παραχώρησης, με το τμήμα επίσης Κίσσαμος – Χανιά να «κουμπώνει» ως προαίρεση στην εν λόγω σύμβαση. Το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά (προαίρεση στη σύμβαση παραχώρησης με εκτιμώμενο κόστος 180 εκατ. ευρώ) προβλέπεται να έχει μήκος αυτοκινητόδρομου 37,5 χλμ.
Στα βασικά χαρακτηριστικά του έργου Χανιά - Ηράκλειο, προβλέπονται, μεταξύ άλλων:
- Μήκος αυτοκινητοδρόμου: 157,5 χλμ. και παράπλευρου/κάθετου δικτύου περίπου 150 χλμ.
- 2 λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με ΛΕΑ
- 26 σήραγγες
- 10,80 χλμ. νέες γέφυρες, 23 εκ των οποίων υπερβαίνουν τα 100 μέτρα μήκος
- 20 νέοι ανισόπεδοι κόμβοι και αναβάθμιση των υπαρχόντων 18 ανισόπεδων κόμβων στις Παρακάμψεις Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρακλείου.
Τα 2 άλλα τμήματα του ΒΟΑΚ
Για την ολοκλήρωση του ΒΟΑΚ έχουν σχεδιαστεί ακόμα δύο έργα, το ένα δημόσιο και το δεύτερο ΣΔΙΤ. Το δημόσιο έργο αφορά το τμήμα του αυτοκινητόδρομου Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος, προϋπολογισμού 169 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση επίσης από το Ταμείο Ανάκαμψης (για το σύνολο της δαπάνης). Στο πλαίσιο του έργου αυτού θα βελτιωθεί και θα διαπλατυνθεί ο υφιστάμενος δρόμος από την πρώτη είσοδο της Νεάπολης μέχρι τον κόμβο Κριτζάς στον Άγιο Νικόλαο. Θα κατασκευαστεί από την ΑΚΤΩΡ και η σχετική σύμβαση έχει υπογραφεί. Το ΣΔΙΤ αφορά το τμήμα του ΒΟΑΚ Χερσόνησος – Νεάπολη, μήκους 22,44 χλμ. και προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 90 εκατ. ευρώ. Ανάδοχος για το ΣΔΙΤ έχει ανακηρυχθεί η κοινοπραξία των ΤΕΡΝΑ (όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat.
