Οι αντιδράσεις των αγορών μετά την «λαίλαπα» των τραπεζικών καταρρεύσεων στις αρχές του Μάρτη, δείχνουν ότι η πεποίθηση πως η τραπεζική κρίση τελείωσε, ενισχύεται.
Το ίδιο, όμως, φαίνεται ότι πιστεύουν και οι επικεφαλείς Κεντρικοί Τραπεζίτες της Ευρωζώνης με τους κ.κ. Νάγκελ (Γερμανία) και Κνοτ (Ολλανδία) να τοποθετούνται ξεκάθαρα υπέρ της περαιτέρω σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής με αύξηση επιτοκίων και συρρίκνωση της ρευστότητας.
Η επιμονή στην επιλογή αυτή παρά την διαφαινόμενη υποχώρηση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, φαίνεται ότι έχει ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται στην σχέση ευρώ-δολαρίου με το ευρωνόμισμα να ανακτά έδαφος έναντι αμερικάνικου νομίσματος (το ευρώ αγγίζει μετά από καιρό το 1,09 δολ.).
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ενδιαφέροντα ερωτηματικά μετά την έκδοση του 5ετούς ομολόγου
Συνοδεύεται δε με δηλώσεις διαβεβαίωσης για την σταθερότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος παρά το γεγονός της κατάρρευσης της ελβετικής Credit Suisse και την αναγκαστική εξαγορά διάσωσή της από την UBS, ή την ασφυκτική (προσωρινή;) πίεση που δέχθηκε η Deutsche Bank, αλλά και οι γαλλικές – ιταλικές τράπεζες στα απόνερα της ελβετικής τρικυμίας, σε ένα περιβάλλον υψηλής έντασης ταραχής στο αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα.
Το εντυπωσιακό όμως στοιχείο στο σημείο αυτό είναι ότι η συγκεκριμένη στάση της ΕΚΤ «κραυγαλέα» βρίσκεται σε πλήρη αντιδιαστολή με εκείνη της Fed.
Ενώ τα βαθύτερα αίτια της τραπεζικής κρίσης είναι και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, οι αποφάσεις για αναστροφή της νομισματικής πολιτικής με στόχο την ανάσχεση του πληθωρισμού, στο πρώτο «σύμπτωμα» κρισιακού αποτελέσματος αυτής της επιλογής πολιτικής, με την τραπεζική κρίση, οι «απαντήσεις» των δύο Κεντρικών Τραπεζών είναι αντίθετες.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Οι δύο «κρυφοί» θησαυροί που φέρνει η αναβάθμιση
Ενδεικτικό είναι το ακόλουθο διάγραμμα που αποτυπώνει την μεγάλη στροφή της Fed με το που ξέσπασε η τραπεζική κρίση με την κατάρρευση της SVB και τις ασφυκτικές πιέσεις σε μεγάλο ποσοστό των χιλιάδων μικρομεσαίων τραπεζών στις ΗΠΑ.
Στο διάγραμμα φαίνεται ξεκάθαρα, μετά την σαφή μείωση της διαθέσιμης ρευστότητας από τον Μάιο του 2022 μέχρι και τον Μάρτιο του 2023, η αντιστροφή και κατακόρυφη αύξηση της παροχής ρευστότητας από την Fed. Προφανώς για να ανακόψει το κύμα καταρρεύσεων και απόσυρσης καταθέσεων από τις μικρομεσαίες τράπεζες, με ταυτόχρονη εθνικής κλίμακας δέσμευση της Κυβέρνησης και της Fed για πλήρη εγγύηση καταθέσεων.
Την ίδια σχεδόν χρονική στιγμή ο κ. Νάγκελ (Bundesbank) έχοντας ήδη συμβάλει με την θέση του στην εκ νέου αύξηση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη κατά μισή μονάδα, διακηρύσσει με ομιλία του από το Εδιμβούργο (24 Μαρτίου) ότι η ΕΚΤ πρέπει να συνεχίσει και θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια.
Γιατί; Για να αναχαιτίσει το νέο (;) κύμα πληθωρισμού που θα έρθει από τις αναμενόμενες αυξήσεις των μισθών, οι οποίες σημειωτέον είναι πολύ πιο χαμηλές από τον πληθωρισμό που έχει προηγηθεί.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο χρυσός στα... ύψη, το δολάριο σε διολίσθηση και το χρηματιστήριο «τιμολογεί» τις τράπεζες «ξανά» κάτω από την «λογιστική» τους αξία
Ποιος έχει δίκιο;
Και το ερώτημα που δημιουργείται είναι τελικά ποιος έχει δίκιο: η Fed που ξαφνικά απέναντι στην τραπεζική κρίση διογκώνει και πάλι τον iσολογισμό της – και τροφοδοτεί έτσι νέο ανοδικό κύκλο στις αγορές – ή η ΕΚΤ η οποία δεν ανησυχεί για την σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος και επιμένει να αυξάνει την πίεση στο κόστος του χρήματος;
Μια ματιά στην σχετικά πρόσφατη ιστορία και το 2007 – 2008, ίσως είναι ενδεικτική για το τι συμβαίνει και σήμερα.
Το Insider.gr έχει κάνει, με αφορμή τα γεγονότα του Μαρτίου, αρκετές φορές αναφορά στην «ιστορία» της Bear Sterns, μιας σημαντικής επενδυτικής τράπεζας ανταγωνιστικής της Lehman Brothers, με συγγενείς δραστηριότητες εκείνων της Credit Suisse και Deutsche Bank, στο αμερικάνικο και το διεθνές τραπεζικό σύστημα.
Τα «προβλήματα» της Bear Sterns είχαν αρχίσει να εμφανίζονται με την επέκτασή της στον χώρο της πολλαπλασιαστικής μόχλευσης των προϊόντων χρέους με βάση τα subprime loans. Όταν στις αρχές του 2008, και συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του 2008 αυτά χτύπησαν «κόκκινο» για τις εποπτικές αρχές, αντιμετωπίσθηκαν με την ετοιμότητα της Fed να της παράσχει ενα προσωρινό χρηματοδοτικό εργαλείο κεφαλαιακής στήριξης 25 δισ. δολ.
Να θυμίσουμε ότι και η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) το πρώτο βήμα για να αντιμετωπίσει την χρεοκοπία της CS ήταν να της παραχωρήσει διευκολυντική χρηματοδότηση 30 δισ. ελβ. φράγκων, αλλά η κατάρρευση δεν σταμάτησε.
Τότε τον Μάρτιο του 2008, οι αγορές μετά από μία αρχική αρνητική αντίδραση πήραν και πάλι την πάνω βόλτα υπολογίζοντας στην «επάρκεια» της Fed να αντιμετωπίσει και να «αποστειρώσει» το μεμονωμένο πρόβλημα της Bear Sterns, διατηρώντας όμως μια στάση υποτίμησης για το βαθύτερο ζήτημα των subprime...
Σ' αυτό είχε συμβάλει βέβαια και η «απορρόφηση» της Bear Sterns από την JP Morgan, όπως καλή ώρα έγινε με την Credit Suisse και την UBS...
O ανοδικός κύκλος των αγορών κράτησε σχεδόν μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού, όταν η... μυρωδιά του ότι το πρόβλημα δεν έληξε με την Bear Sterns άρχισε να σπέρνει και πάλι ανησυχία μέχρι να σκάσει η βόμβα της Lehman Brothers με την γνωστή συνέχεια.
Τότε η Fed αντέδρασε κατά πώς δείχνει το διάγραμμα 1 που ακολουθεί, «πνίγοντας» το σύστημα με ρευστότητα...
Με το ίδιο τρόπο επιχείρησε να κρατήσει το τραπεζικό σύστημα και την οικονομία όρθια με το ξέσπασμα της πανδημίας, όπως φαίνεται καθαρά και στο διάγραμμα 2, αφού προηγουμένως είχε προσπαθήσει και καταφέρει – σε ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού – να την περιορίσει στα 3,5 – 4 τρισ. δολ.
