Ο πόλεμος στο Ισραήλ συνεχίζεται για όγδοη ημέρα με τον απολογισμό των νεκρών να ξεπερνά τους 1500 και τους φόβους για ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή να κλιμακώνονται. Παρά το γεγονός ότι η Σαουδική Αραβία δήλωσε την Τρίτη ότι συνεργάζεται με περιφερειακούς και διεθνείς εταίρους για να αποτρέψει μια κλιμάκωση και ότι υποστηρίζει τις προσπάθειες για σταθεροποίηση των αγορών πετρελαίου, εάν οι συγκρούσεις διευρυνθούν, οι συνέπειες θα είναι αλυσιδωτές τόσο για την Ανατολική Μεσόγειο όσο και για τον υπόλοιπο κόσμο.
- Διαβάστε επίσης: Μέση Ανατολή: Η κλιμάκωση του πολέμου απειλεί την παγκόσμια ανάπτυξη - Τρία σενάρια του Bloomberg Economics
Ενώ ούτε το Ισραήλ ούτε η πολιορκούμενη Λωρίδα της Γάζας είναι σημαντικοί παραγωγοί πετρελαίου, οι αγορές έχουν συγκλονιστεί από φόβους ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να οδηγήσει σε ευρύτερη περιφερειακή αστάθεια. Η εμπλοκή των μεγάλων δυνάμεων για την αποκλιμάκωση της έντασης είναι πλέον γεγονός με τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Αίγυπτος να συζητούν το άνοιγμα ασφαλούς διαδρόμου για τους πολίτες της Γάζας. Η Τουρκία από την πλευρά της ανοίγει μέτωπο κατά του Ισραήλ και των ΗΠΑ ενώ ο Πούτιν εκτοξεύει πυρά κατά των ΗΠΑ υποστηρίζοντας ότι απέτυχε η πολιτική τους. Φυσικά, όπως είναι αναμενόμενο ο Ρώσος πρόεδρος έχει σαφώς επικεντρωθεί στο θέμα της ενέργειας δηλώνοντας ότι ο συντονισμός του ΟΠΕΚ+ θα συνεχιστεί «για την προβλεψιμότητα της αγοράς πετρελαίου».
Όπως είναι γνωστό, η Μέση Ανατολή φιλοξενεί μερικούς από τους μεγαλύτερους μεγάλους παραγωγούς πετρελαίου στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, καθώς και βασικές οδούς διαμετακόμισης, όπως το Στενό του Ορμούζ.
Το ερώτημα που πλέον βασανίζει την παγκόσμια αγορά είναι εάν, πόσο και για πόσο θα συνεχίσουν να αυξάνονται οι τιμές του πετρελαίου εξαιτίας του πολέμου στο Ισραήλ. Την Τετάρτη το Brent κατέγραψε μικρή πτώση καθώς οι φόβοι για διακοπή του εφοδιασμού λόγω των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή υποχώρησαν μια ημέρα μετά τη δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας, η οποία είναι ηγέτιδα δύναμη του ΟΠΕΚ, να συμβάλει στη σταθεροποίηση της αγοράς.
Ενώ πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση, οι αναλυτές λένε ότι η άμεση επίδραση στις τιμές της ενέργειας είναι πιθανό να είναι περιορισμένη. Και αυτό γιατί σε αντίθεση με την άνοδο των τιμών του πετρελαίου που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι, οι μάχες μεταξύ Ισραηλινών στρατιωτών και μαχητών της Χαμάς δεν εμπλέκουν άμεσα πετρελαιοπαραγωγά κράτη.
Αυτό μεταφράζεται σε μια άνοδο των τιμών η οποία θα κυμαίνεται μεταξύ 5 και 15 δολαρίων στο επόμενο διάστημα.
Ο εμπορικός οίκος Mercuria βλέπει τις τιμές του πετρελαίου να αγγίζουν τα 100 δολάρια το βαρέλι εάν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή κλιμακωθεί περαιτέρω, δήλωσε την Τετάρτη ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος Magid Shenouda.
Η Morgan Stanley ανέφερε σε σημείωμα τη Δευτέρα ότι ο βραχυπρόθεσμος κίνδυνος για την προσφορά πετρελαίου ήταν χαμηλός, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει εάν η σύγκρουση εξαπλωθεί σε άλλες χώρες.
Άλλοι αναλυτές θεωρούν ότι η σύγκρουση δεν αναμένεται ότι η σύγκρουση θα επηρεάσει την παγκόσμια ζήτηση και την παραγωγή του ΟΠΕΚ μακροπρόθεσμα, αν και άλλοι παράγοντες όπως η μείωση των αποθεμάτων πετρελαίου αλλού στον κόσμο θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις τιμές.
Ποιοι παράγοντες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω άνοδο των τιμών του πετρελαίου;
Η πιθανή εμπλοκή του Ιράν στις επιθέσεις της Χαμάς κατά του Ισραήλ και το πώς αυτή θα αξιολογηθεί από τις ΗΠΑ αποτελεί την σημαντικότερη ίσως παράμετρο που θα κρίνει το εάν η αγορά θα δοκιμαστεί από περαιτέρω περιορισμό αποθεμάτων.
Το Ιράν έχει αρνηθεί οποιαδήποτε ανάμειξη στην αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ το Σάββατο, μετά από δημοσίευμα της Wall Street Journal που ισχυριζόταν ότι Ιρανοί αξιωματούχοι ασφαλείας βοήθησαν στο σχεδιασμό της επίθεσης. Ο στρατός των ΗΠΑ και του Ισραήλ υποστηρίζειότι δεν έχει στοιχεία που να υποστηρίζουν την ιρανική ανάμειξη (αν και η Τεχεράνη συγχαίρει τη Χαμάς μετά την επίθεση).
Ωστόσο, εάν αποδειχθεί εμπλοκή του Ιράν, οι ισορροπίες διαταράσσονται. Όπως είναι γνωστό, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε εκ νέου κυρώσεις στην πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν το 2018, αλλά οι εξαγωγές και η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν αυξήθηκαν το 2022 και το 2023 καθώς η Ουάσιγκτον και η Τεχεράνη ξεκίνησαν ξανά τις συνομιλίες για το αμφιλεγόμενο πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Οποιαδήποτε απόδειξη εμπλοκής του Ιράν στην επίθεση της Χαμάς πιθανότατα θα επιφέρει οπισθοδρόμηση σε αυτές τις διαπραγματεύσεις και ενδεχομένως θα οδηγήσει σε περαιτέρω κυρώσεις των ΗΠΑ στην ιρανική ενέργεια.
«Το πρόσφατο άλμα στην τιμή του πετρελαίου αντανακλά την ανησυχία της αγοράς πετρελαίου για διεύρυνση της σύγκρουσης η οποία θα μπορούσε να εμπλέξει περιφερειακούς παράγοντες της Μέσης Ανατολής μέσω των αντιπροσώπων τους», δήλωσε ο Alan Gelder, αναλυτής της Wood Mackenzie.
«Ο πιο άμεσος αντίκτυπος στην αγορά θα μπορούσε να γίνει πιο αυστηρή επιβολή στις ιρανικές εξαγωγές –οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά πάνω από 400 kb/d κατά τη διάρκεια αυτού του έτους– από τις ΗΠΑ, εάν διευρυνθεί η σύγκρουση. Παρακολουθούμε στενά τις περιφερειακές και διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες για την αποφυγή περαιτέρω κλιμάκωσης», σημείωσε.
Σε συνέντευξή του στο CNBC τη Δευτέρα, ο πρόεδρος του Rapidan Energy Group Bob McNally είπε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 5 έως 10 δολάρια το βαρέλι εάν το Ιράν συρθεί στη σύγκρουση.
