Την άποψή του πως η παγκόσμια ανάκαμψη είναι σταθερή αλλά αργή και διαφέρει σε κάθε γωνιά του πλανήτη, εξέφρασε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στη σχετική έκθεση προτεραιοτήτων της Global Policy Agenda, που δόθηκε στο «φως» της δημοσιότητας την Πέμπτη και παρουσιάστηκε από την επικεφαλής του, Κρισταλίνα Γκιοργκίεβα.
Η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται στο 3,2% το 2024 και το 2025, με τον ίδιο ρυθμό όπως το 2023. Μικρή επιτάχυνση αναμένεται να καταγραφεί στις προηγμένες οικονομίες — όπου η ανάπτυξη θα σκαρφαλώσει από 1,6% το 2023 σε 1,7% το 2024 και 1,8% το 2025, αντισταθμίζοντας την μέτρια επιβράδυνση στις αναδυόμενες αγορές και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες (από 4,3% το 2023 σε 4,2% τόσο το 2024 όσο και το 2025).
Η πρόβλεψη για την παγκόσμια ανάπτυξη σε πέντε χρόνια από τώρα (+3,1%) είναι από τις χαμηλότερες των τελευταίων δεκαετιών, σύμφωνα με το ΔΝΤ, ενώ παράλληλα, ο πληθωρισμός σε διεθνές επίπεδο προβλέπεται να αποκλιμακωθεί σταθερά, από 6,8% το 2023 σε 5,9% το 2024 και 4,5% το 2025, με τις προηγμένες οικονομίες να επιστρέφουν στους στόχους τους νωρίτερα από τις αναδυόμενες και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Αντιθέτως, ο δομικός πληθωρισμός ή «πυρήνας» θα υποχωρήσει με πιο σταδιακούς ρυθμούς.
Ταυτόχρονα, το ΔΝΤ υπογραμμίζει πως η παγκόσμια οικονομία υπήρξε εκπληκτικά ανθεκτική, παρά τις σημαντικές αυξήσεις των επιτοκίων για την αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών, και φαίνεται ότι οδεύει προς μια ήπια προσγείωση. Ωστόσο, τα «μαξιλάρια» ασφαλείας έχουν λιγοστέψει, οι προοπτικές ανάπτυξης είναι αδύναμες και οι ευάλωτες χώρες κινδυνεύουν να μείνουν ακόμη πιο πίσω. «Ενώ ο πληθωρισμός έχει διολισθήσει, παραμένει πάνω από τον στόχο σε πολλές χώρες» αναφέρει και στη νέα παγκόσμια ατζέντα του, θα εστιάσει κυρίως σε τρεις προτεραιότητες:
- Την αποκατάσταση των δημοσιονομικών αποθεμάτων
- Την αναζωπύρωση των αναπτυξιακών προοπτικών
- Την ανανέωση της δέσμευσής του προς τις πολιτικές, την εργαλειοθήκη δανειοδότησης και διακυβέρνησης που είναι διαθέσιμες στα μέλη του
«Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ολοκληρώσουν τη δουλειά με τον πληθωρισμό, διαχειριζόμενες προσεκτικά την κάθοδό του στον στόχο. Ενόψει μιας ήπιας προσγείωσης, η εστίαση των πολιτικών πρέπει να στραφεί στη δημοσιονομική εξυγίανση για τη διασφάλιση των δημόσιων οικονομικών. Η αναζωογόνηση των προοπτικών ανάπτυξης θα απαιτήσει επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και κοινές προσπάθειες από τις χώρες για την αντιμετώπιση των μετασχηματιστικών προκλήσεων» διαμηνύει το ΔΝΤ. Με σταθερή βάση στην εντολή του, συνεργαζόμενος με τα μέλη του και σε συνεργασία με άλλους διεθνείς οργανισμούς, το ΔΝΤ θα συνεχίσει να εξυπηρετεί τα μέλη του με συμβουλές πολιτικής, χρηματοοικονομικές γραμμές και ανάπτυξη ικανοτήτων για να συμβάλει στη διασφάλιση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής τους σταθερότητας, ένα θεμέλιο για χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάπτυξη.
Κατά το ΔΝΤ, η οικονομική δραστηριότητα ήταν εκπληκτικά ανθεκτική λόγω του παγκόσμιου αποπληθωρισμού του 2022-2023. «Καθώς ο παγκόσμιος πληθωρισμός υποχωρούσε από την κορύφωσή του στα μέσα του 2022, η οικονομική δραστηριότητα αυξανόταν σταθερά, παρά τις προειδοποιήσεις για στασιμοπληθωρισμό και την παγκόσμια ύφεση. Ωστόσο, ο ρυθμός επέκτασης αναμένεται να είναι χαμηλός, ενώ σε χώρες μεσαίου και χαμηλότερου εισοδήματος θα επιβραδυνθεί, αναδεικνύοντας εκ νέου τις επίμονες, διεθνείς ανισότητες. Με τις πληθωριστικές πιέσεις να χαλαρώνουν ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν σε πολλές χώρες, οι κίνδυνοι είναι πλέον σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι σε σύγκριση με πέρυσι. Η νομισματική πολιτική θα πρέπει να διασφαλίζει την ομαλή πτώση του πληθωρισμού. Απαιτείται νέα προσοχή στη δημοσιονομική εξυγίανση για να δημιουργηθεί ξανά χώρος για δημοσιονομικούς ελιγμούς και επενδύσεις ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους. Η εντατικοποίηση των μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της προσφοράς είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της ανάπτυξης ενώ απαιτείται πολυμερής συνεργασία για να περιοριστεί το κόστος και οι κίνδυνοι του γεωοικονομικού κατακερματισμού και της κλιματικής αλλαγής, ώστε να επιταχυνθεί η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και να διευκολυνθεί η αναδιάρθρωση του χρέους» επισημαίνει το ΔΝΤ.
Πέρα από την προώθηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, το Ταμείο καλεί τις οικονομίες να επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση τους, να μειώσουν την γραφειοκρατία, να διευκολύνουν την είσοδο των γυναικών στην αγορά εργασίας, αλλά και να βελτιώσουν τη συνεργασία μεταξύ εργαζομένων και τεχνολογίας για την επίτευξη υψηλότερων επιδόσεων. Μάλιστα, η έκθεση του Ταμείου κάνει ιδιαίτερη μνεία στην τεχνητή νοημοσύνη και τα οφέλη που μπορεί να φέρει εφόσον αξιοποιηθεί σωστά και με τρόπο που δεν θα διαταράξει την αγορά εργασίας, κυρίως στις φτωχότερες χώρες, διευρύνοντας τις οικονομικο-κοινωνικές ανισότητες