Ακόμη κι αν δεν καταγραφεί επαρκές ενδιαφέρον της αγοράς για την αξιοποίηση του Κάθετου Διαδρόμου φυσικού αερίου, οι χώρες που εμπλέκονται στην πρωτοβουλία θα αναζητήσουν πόρους από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ για την χρηματοδότησή της, όπως σημείωσε η CEO του ΔΕΣΦΑ Maria Rita Galli, στο περιθώριο της χθεσινής εκδήλωσης του Διαχειριστή για την προώθηση της καινοτομίας, μέσω του δesfa+ Innovation Center που έχει ιδρύσει.
Όπως ανέφερε η κ. Galli, κύριο επιχείρημα για την αναζήτηση στήριξης είναι το γεγονός ότι ο Vertical Corridor θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο της Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης, στην περίπτωση που για τον οποιονδήποτε λόγο διαταραχθούν οι υφιστάμενες οδεύσεις. Κι αυτό γιατί η συγκεκριμένη «αρτηρία» ανεφοδιασμού της ευρύτερης περιοχής βασίζεται σε μακρόπνοο σχεδιασμό, ανεξάρτητα από την εκάστοτε τρέχουσα συγκυρία, στην οποία μπορεί κάλλιστα η ζήτηση για αέριο να είναι μειωμένη.
Στην πρωτοβουλία του Vertical Corridor συμμετέχουν η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Μολδαβία, η Ουκρανία και η Σλοβακία. Επίσης, δίνουν το «παρών» η Gastrade, φορέας λειτουργίας και διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης, και η κοινοπραξία ICGB που διαχειρίζεται το Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB).
Τα Market Test
Κύριος «κορμός» του Vertical Corridor είναι ο άξονας Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία. Στη συνέχεια, ακολουθούν δύο κλάδοι, ο δυτικός (Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία) και ο ανατολικός (Ρουμανία, Μολδαβία, Ουκρανία). Με την «στοχευμένη» ενίσχυση της μεταφορικής ικανότητας των συστημάτων αερίου των εμπλεκόμενων χωρών, θα μπορούν να αυξηθούν οι ποσότητες που μπορούν να διακινηθούν μέσω του Διαδρόμου, με αφετηρία στην Ευρώπη την Ελλάδα.
Όπως ανέφερε χθες η κ. Galli, ήδη μπορούν να μεταφερθούν από την Ελλάδα έως τη Μολδαβία 2 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Ωστόσο, στόχος είναι το νούμερο αυτό να αυξηθεί.
Για τη διενέργεια των απαιτούμενων αναβαθμίσεων των εθνικών συστημάτων, καθώς και της ανεξάρτητης υποδομής του IGB, έχει δρομολογηθεί η διενέργεια το καλοκαίρι της δεύτερης φάσης των Market Test που θα αποτυπώσουν το ενδιαφέρον της αγοράς για την αξιοποίηση του Διαδρόμου. Τα Market Test διεξάγονται «συγχρονισμένα», ώστε π.χ. αν ένας trader ή προμηθευτής θέλει να εισάγει αέριο στην Ελλάδα για να το διαθέτει στη Σλοβακία, να μπορεί να υποβάλει προσφορές για τη δέσμευση δυναμικότητας σε όλη την αντίστοιχη όδευση.
Αποφάσεις από την επόμενη Ευρ. Επιτροπή
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η δεύτερη φάση του Market Test του ΔΕΣΦΑ έχει ήδη μπει στις ράγες, με την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών να γίνεται στο διάστημα 2 – 12 Ιουλίου. Το Market Test διεξάγεται συντονισμένα με τις Δοκιμές Αγοράς για επαύξηση της δυναμικότητας του βουλγαρικού συστήματος μεταφοράς, καθώς και του IGB (Διασυνδετήριος Αγωγός Ελλάδας - Βουλγαρίας). Σε αυτό το πλαίσιο, οι «παίκτες» της αγοράς μπορούν να υποβάλουν μόνο συνδυαστικές προσφορές στο Σημείο Διασύνδεσης του Σιδηροκάστρου (όπου «επικοινωνούν» τα εθνικά συστήματα Ελλάδας και Βουλγαρίας) και στο αντίστοιχο της Κομοτηνής (όπου «επικοινωνεί» το ελληνικό σύστημα με τον IGB).
Σύμφωνα με την κ. Galli, προς ώρας η τύχη του Vertical Corridor «περνά» από τα Market Test, όπως προβλέπει το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Μετά το τέλος των Δοκιμών Αγοράς, και ανάλογα με τα αποτελέσματά τους, οι διαχειριστές θα αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις τους. Σε κάθε περίπτωση, όπως είναι φυσικό, η όποια απόφαση για χρηματοδότηση του πρότζεκτ θα αφορά την επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα προκύψει από τις επικείμενες ευρωεκλογές.
Το συνολικό κόστος των απαιτούμενων αναβαθμίσεων ανέρχεται στα επίπεδα των 400-500 εκατ. ευρώ, όπως έχει αναδείξει το Insider.gr. Μεγάλο μέρος των κεφαλαίων, της τάξης των 300 εκατ., θα χρειαστούν για την όδευση από τη Βουλγαρία μέχρι την Ουκρανία, με την υλοποίηση έργων αναβάθμισης των συστημάτων μεταφοράς σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Μολδαβία και Ουκρανία. Επίσης, επιπλέον 150 εκατ. θα απαιτηθούν για τον ανατολικό κλάδο, καθώς θα χρειαστεί να κατασκευαστεί ένας νέος διασυνδετήριος αγωγός Ρουμανίας – Ουγγαρίας.
