Τρεις τομείς ενεργειακής συνεργασίας της Ελλάδας με την Αίγυπτο τέθηκαν επί τάπητος σε χθεσινή συνάντηση που είχε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κυβερνητικούς αξιωματούχους της αραβικής χώρας. Η ατζέντα αφορούσε την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών (GREGY Interconnector), την προοπτική ενίσχυσης των εισαγωγών LNG, καθώς και την προοπτική εξαγωγής για αποθήκευση ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα που έχουν δεσμευθεί σε ελληνικές βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Η συνάντηση διεξήχθη στο περιθώριο της εκδήλωσης που διοργάνωσε στην Αθήνα το «Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου» (EMGF) και το ΥΠΕΝ, εγκαινιάζοντας την ελληνική προεδρία του EMGF. Όσον αφορά το GREGY Interconnector, σύμφωνα με υψηλόβαθμους κύκλους του ΥΠΕΝ, συζητήθηκε η στήριξη των δύο χωρών στο αίτημα του φορέα υλοποίησης του πρότζεκτ προς την Ε.Ε., για τη χρηματοδότηση των τεχνικών μελετών ωρίμανσης του έργου.
Υπενθυμίζεται ότι η ηλεκτρική διασύνδεση στη νέα λίστα των Έργων Κοινού/Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PCI/PMI) της Ε.Ε. Ως συνέπεια, είναι επιλέξιμη για χρηματοδότηση των μελετών από τον μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη».
Αιγυπτιακό LNG
Με μήκος 950 περίπου χλμ, το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, ενώ θα μεταφέρει 3.000 MW ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ συνολικής ισχύος 9,5 GW που θα εγκατασταθούν στην Αίγυπτο. Με αυτές τις εισαγωγές, εκτιμάται ότι θα αντικατασταθούν 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως και θα μειωθούν οι εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως.
Αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της Ελλάδας σε κόμβο διαμετακόμισης «πράσινης» ενέργειας στην περιοχή, συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια. Φορέας υλοποίησης του πρότζεκτ είναι η εταιρεία Elica, θυγατρική του Ομίλου Κοπελούζου, στη μετοχική σύνθεση της οποίας σχεδιάζει να εισέλθει και ο ΑΔΜΗΕ.
Όπως επισημαίνουν πηγές του υπουργείου, στην ατζέντα της χθεσινής συνάντησης βρέθηκε επίσης η προοπτική αύξησης των εισαγωγών αιγυπτιακό LNG για την τροφοδοσία της ευρύτερης περιοχής, μέσω της Ελλάδας. Με την αύξηση, θα αναπληρωθούν ποσότητες ρωσικού καυσίμου, το μερίδιο του οποίου μειώνεται διαρκώς στο ευρωπαϊκό ενεργειακό μείγμα, με στόχο της Ε.Ε. να μηδενιστεί από το 2027.
Την ίδια στιγμή, η αύξηση των εισαγωγών αερίου από την Αίγυπτο θα αναβαθμίσει τον ρόλο της χώρας μας σε κόμβο διαμετακόμισης καυσίμου στην ευρύτερη περιοχή, αξιοποιώντας το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί την ευρωπαϊκή αφετηρία του Κάθετου Διαδρόμου. Υπενθυμίζεται ότι το πρότζεκτ του Vertical Corridor στοχεύει στη δημιουργία μίας «αρτηρίας» για τον απρόσκοπτο ανεφοδιασμό της κεντρικής (μέχρι το Σλοβακία) και της ανατολικής Ευρώπης (μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία). Είναι ενδεικτικό ότι ο στόχος για τη μεταφορική ικανότητα αυτής της «αρτηρίας» τοποθετείται στα 20 bcm ετησίως.
Εξαγωγή δεσμευμένου CO2
Η συνεργασία Ελλάδας – Αιγύπτου επεκτείνεται και στον νέο κλάδο δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS), με την προοπτική ανάπτυξης στην αραβική χώρα υποδομών αποθήκευσης CO2 όπου θα εξάγονται δεσμευμένες ποσότητες από εγχώριους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Το σχέδιο αυτό πηγάζει από την ανάγκη εξεύρεσης πρόσθετων αποθηκών, καθώς η μοναδική ανάλογη εγκατάσταση που βρίσκεται στα σκαριά στη χώρα μας -στον Πρίνο- εκτιμάται ότι θα καλύπτει λιγότερο από το 50% των ποσοτήτων CO2 που θα δεσμεύονται σε εγχώριες βιομηχανίες.
Όπως επισημαίνουν τα υψηλόβαθμα στελέχη του ΥΠΕΝ, θα είναι σημαντικό για τις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου να αναπτυχθούν στα επόμενα χρόνια επιπλέον σημεία για αποθήκευση CO2, κατεύθυνση στην οποία μπορεί να συμβάλει και η Αίγυπτος.
Αξίζει να σημειωθεί πως αυτή τη στιγμή οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί δεν επιτρέπουν τις εξαγωγές εκπομπών εκτός Ε.Ε. Οι πηγές του ΥΠΕΝ επισημαίνουν ωστόσο πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αποδεχθεί αυτή τη λύση – την οποία η ελληνική πλευρά θεωρεί σημαντική, καθώς το «Prinos CCS» που αναπτύσσει η energean δεν θα μπορεί να ικανοποιήσει τις εγχώριες ανάγκες, ακόμη και στην δυναμικότητά του.
