Ανοδικά κινούνται τα χρέη του Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές εταιρείες, με το ποσό να ξεπερνάει πλέον το 1 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία που προκύπτουν από τα ανεξόφλητα τιμολόγια των εταιρειών-μελών του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), μέχρι το τέλος Απριλίου 2024 τα χρέη διαμορφώθηκαν στα 1.055 εκατ. ευρώ.
Το ποσό αυτό περιλαμβάνει τρέχουσες αλλά και συσσωρευμένες από παρελθόντα έτη οφειλές του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων προς τις φαρμακευτικές, καθώς ο Σύνδεσμος συγκέντρωσε και κατέγραψε όλα τα στοιχεία που αφορούν στις εκκρεμείς απαιτήσεις των εταιρειών -μελών του για τιμολόγια που εκδόθηκαν έως 30.4.2024. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, μέσα στο 2024 παρήχθησαν χρέη της τάξης των 615 εκατ. ευρώ, ενώ από το σύνολο των οφειλών, 395 εκατ. ευρώ αφορούν σε τιμολόγια του 2023, 36 εκατ. ευρώ σε τιμολόγια του 2022 και 9 εκατ. ευρώ σε παλαιότερα τιμολόγια. Το μεγαλύτερο ποσό χρωστούν τα νοσοκομεία με 718 εκατ. ευρώ και ακολουθεί ο ΕΟΠΥΥ με 337 εκατ. ευρώ.
Οι οφειλές είναι σημαντικά αυξημένες σε σχέση το τέλος Απριλίου της προηγούμενης χρονιάς, με την αύξηση σε 12μηνη βάση να προσεγγίζει το 22% (από 865 εκατ. ευρώ στα 1.055 εκατ. ευρώ). Από τον Απρίλιο 2023 μέχρι τον Απρίλιο 2024, τα χρέη των νοσοκομείων προς τις φαρμακευτικές αυξήθηκαν κατά 138 εκατ. ευρώ, ενώ του ΕΟΠΥΥ κατά 52 εκατ. ευρώ.
Όπως επισημαίνει ο ΣΦΕΕ, η συγκέντρωση των στοιχείων γίνεται σε εθελοντική βάση από τις εταιρείες – μέλη του και συνεπώς μπορεί να προκύπτει διαφορά με τα επίσημα στοιχεία των δημόσιων φορέων. Το σύνολο που παρουσιάζεται δεν αποτελεί το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, καθώς αφορά σε τιμολόγια που έχουν εκδοθεί μέχρι και το τέλος Απριλίου. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές (αυτές για τις οποίες έχει παρέλθει διάστημα μεγαλύτερο των 90 ημερών) αποτελούν υποσύνολο του παραπάνω ποσού.
Καθυστερήσεις στην έκδοση του clawback
Τα «φουσκωμένα» χρέη του Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές αποδίδονται κυρίως στις καθυστερήσεις που σημειώνονται στην έκδοση των σημειωμάτων για τις υποχρεωτικές επιστροφές των επιχειρήσεων (clawback), οι οποίες βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες, από έτος σε έτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι το clawback για το 2023 δεν έχει ακόμα εκδοθεί, ούτως ώστε να συμψηφιστεί με τα ανεξόφλητα τιμολόγια και να διαγραφεί ένα μεγάλο μέρος των υποχρεώσεων.
Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών αφορά σε νοσοκομειακά φάρμακα, σημαντικός είναι -και αναμένεται να γίνει ακόμα περισσότερο- ο ρόλος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ). Σύμφωνα με πηγές εκ των έσω, αυτή τη στιγμή έχουν εξοφληθεί τα τιμολόγια που υποβλήθηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, καταγράφοντας μία αισθητή βελτίωση στους χρόνους των πληρωμών. Επί του παρόντος, η ΕΚΑΠΥ διαχειρίζεται μόνο το 20% της συνολικής δαπάνης, εντούτοις, με πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, αναλαμβάνει τη διαχείριση του συνόλου των νοσοκομειακών φαρμάκων αλλά και την έκδοση των rebate και clawback, με το σχετικό σχεδιασμό να βρίσκεται στην τελική ευθεία.
Μάλιστα, σύντομα αναμένεται να εκδοθεί η εφαρμοστική απόφαση και από την 1η Ιουλίου να αναλάβει η Αρχή την κεντρική διαχείριση όλων των φαρμάκων που χορηγούνται στα νοσοκομεία.
Παράλληλα, εξετάζονται τροποποιήσεις στη διαδικασία των υποβολών αλλά και των πληρωμών, με τελικό στόχο να προχωρά ταχύτερα η διαδικασία της εξόφλησης και να μην συσσωρεύονται χρέη.
Φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image