Με χιλιάδες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα φιλοδοξεί – μεταξύ άλλων - το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) να οδηγήσει την χώρα μας στην κλιματική ουδετερότητα το 2050. Το νέο ΕΣΕΚ το οποίο θα παρουσιαστεί στο Ελληνικό Κοινοβούλιο και θα σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει 1.881.000 παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια από το 2025 έως το 2050 οι οποίες θα εστιάζουν στα συστήματα ψύξης και θέρμανσης, στην διείσδυση των αντλιών θερμότητας, στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του δημόσιου τομέα και σε δράσεις που αποτελούν την συνέχεια των προγραμμάτων εξοικονόμησης που ήδη έχουν πραγματοποιηθεί ή πραγματοποιούνται.
Κατά την παρουσίαση του νέου ΕΣΕΚ την Παρασκευή, η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, επεσήμανε ότι δεδομένου ότι ο κτιριακός τομέας αντιπροσωπεύει το 7,3% των καθαρών εκπομπών και η ένταξη των κτιρίων στο ETS 2 επιβάλει την ταχύτατη απανθρακοποίησή του.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ο οδικός χάρτης της χώρας μας για την ενεργειακή μετάβαση προβλέπει 409.000 παρεμβάσεις εξοικονόμησης σε κτίρια την περίοδο 2025-2030, 640.000 παρεμβάσεις τη δεκαετία 2031 – 2040 και 832.000 τη δεκαετία 2041 – 2050. Σημαντική παράμετρο αποτελεί ο τομέας της θέρμανσης όπου έχει τεθεί ως στόχος ο διπλασιασμός της διείσδυσης αντλιών θερμότητας στον οικιακό και τριτογενή τομέα μέχρι το 2030. Και αυτό, επειδή η αντικατάσταση καυστήρων πετρελαίου με αντλίες επιφέρει εξοικονόμηση τελικής ενέργειας πάνω από 70% και εξοικονόμηση κόστους άνω του 50%.
Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης τίθεται και ο Δημόσιος τομέας, ο οποίος παρουσιάζει σημαντικές ανάγκες. «Από τα κτίρια των δημοσίων υπηρεσιών μέχρι τα σχολεία και τα κολυμβητήρια, ο πολίτης πληρώνει πολύ ακριβά για υποδομές που είναι ανεπαρκείς ενεργειακά, λειτουργικά αλλά και αισθητικά», επεσήμανε σχετικά η κ. Σδούκου. Αναφερόμενη στο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ, σημείωσε ότι υπήχθησαν 172 δημόσια κτίρια για τα οποία θα επιτευχθεί συνολική ετήσια Εξοικονόμηση Ενέργειας 170 Γιγαβατώρες, ωφέλεια δηλαδή περίπου 25 εκατομμύρια κατ’ έτος. Αντίστοιχα οφέλη αναμένεται να προκύψουν και από το πρόγραμμα Απόλλων, μέσα από προμήθεια πράσινης, φθηνής ενέργειας σε Δήμους και Δημοτικές Επιχειρήσεις, κάτι το οποίο θα μειώσει το ενεργειακό κόστος σημαντικά και οριζόντια.
Ομοίως, στο νομοσχέδιο που θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή στη Βουλή, το νέο Πρόγραμμα Ενεργειακής Εξοικονόμησης σε Clusters Δημοσίων Κτιρίων θέτει τις βάσεις για την οργανωμένη αλλά και οικονομικά ορθολογική διενέργεια μεγάλης κλίμακας παρεμβάσεων.
Όπως ανέφερε η υφυπουργός, το πεπαλαιωμένο κτιριακό απόθεμα της Ελλάδας προκαλεί μεγάλη ενεργειακή και οικονομική σπατάλη, καθώς το 58% των κτιρίων έχουν κατασκευαστεί πριν το 1980. Τα τελευταία χρόνια οι προσπάθειες για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια έχουν εντατικοποιηθεί και από το 2019 έως σήμερα έχουν υπαχθεί περίπου 200.000 κατοικίες στα προγράμματα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, με δημόσια δαπάνη άνω του 1,2 δις ευρώ.
Ωστόσο, παρά τους φιλόδοξους στόχους που θέτει το ΕΣΕΚ, η κλιματική κρίση δημιουργεί ένα δυναμικό περιβάλλον με τις εξελίξεις να τρέχουν πιο γρήγορα από τις στρατηγικές πρόληψης. Αναφερόμενος στο θέμα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης, υπογράμμισε ότι η κλιματική κρίση είναι εδώ και έχει τεράστιες οικονομικές και δημοσιονομικές επιπτώσεις. «Έχουμε ήδη μπει στην κλιματική κρίση και θα είμαστε μέσα για τα επόμενα 30-40 χρόνια. Δεν ξέρουμε την ένταση και αυτό το σχέδιο δεν καλύπτει την προσαρμογή στο Κλίμα (ενώ, όπως σημείωσε, αυτή καλύπτεται από άλλες δράσεις και προβλέψεις). Στο ίδιο πλαίσιο και αναλύοντας περαιτέρω σημείωσε ότι «η κλιματική κρίση αλλάζει τις ανάγκες που θα έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις σε σχέση με την κατανάλωση της ενέργειας. Θα χρειαζόμαστε πολύ λιγότερη θέρμανση αλλά πολύ περισσότερη ψύξη. Η θέρμανση μπορεί να προέλθει πολύ πιο εύκολα από τη μόνωση, η ψύξη πιο δύσκολα. Αν έχουμε ένα καλοκαίρι που θα διαρκεί έξι μήνες θα χρειαζόμαστε περισσότερη ενέργεια για να το διαχειριστούμε απ’ ό,τι χρειαζόμαστε σήμερα. Αυτές είναι αλλαγές που δεν μπορούν να ενταχθούν όλες μέσα στο ΕΣΕΚ αλλά πρέπει να τις έχουμε στο μυαλό μας και η προσπάθεια που κάνουμε και θα κάνουμε να έχει την απαραίτητη ευελιξία».
