Ένας ηλικιωμένος άνδρας, κάθεται στον πρωινό ήλιο σε ένα μισοερημωμένο χωριό: «Σ’ εμάς εδώ βρήκαν να αυξήσουν το νερό! 18 ψυχές όλοι κι όλοι... έτοιμοι για αναχώρηση! Εαν τους πιάνουμε τον τόπο, να μας το πουν! Πάμε στο Νοσοκομείο, άντε γρήγορα παππού περιμένει κόσμος. Τις προάλες, εδώ ο γείτονας, τυραννιέται μόνος του με μια «ξένη» ο δόλιος, φώναξε ασθενοφόρο, ήλθε μετά από 3 ώρες. Και το νοσοκομείο εδώ δίπλα είναι. Προχθές μάθαμε οτι θα μας αυξήσουν και το νερό, λες και κάνουμε εμείς τα μπάνια τα πολλά ή πλένουμε τις πάνες από τα μωρά. Μόνο κάτι γλαστρούλες έχει η κυρά εκεί δα να, εγώ δεν είμαι πια άξιος ούτε για περιβόλια, ούτε για τίποτα».
Καλύτερα να μη σταματούσα κι ακόμα καλύτερα να μη ρωτούσα για το νερό στην περιοχή. Το παράπονο του ηλικιωμένου δεν προσέφερε κάτι πρακτικό στο ρεπορτάζ. Παντού τα ίδια... Αλλά το ύφος του, ήταν όλα τα λεφτά! Για την ακρίβεια, δεν ήταν ούτε παράπονο, ούτε γκρίνια, κάτι σαν «ελάτε εδώ να εξηγηθούμε, παρά τα 80 και πλέον χρόνια μου, μας θέλετε ή όχι. Ακου να ασχοληθούν με το νερό που πίνουν 18 όλοι κι όλοι κάτοικοι. Σαν να παραέγινε το πράμα...»
Σε ολόκληρη την Ελλάδα, οι τελευταίες συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων του 2024, ήταν αφιερωμένες στις αυξήσεις Δημοτικών τελών και κυρίως του νερού, πόσιμου και αρδευτικού. Οι τοπικοί μας άρχοντες, έχοντας ενστερνιστεί τις αρχές του άκρατου νεοφιλελευθερισμού, σαν ένα από τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης της λειψυδρίας, υιοθέτησαν με ευκολία την αύξηση των τελών ύδρευσης και άρδευσης. Και μετά βλέπουμε. Βασικά τους επιχειρήματα ήταν δύο: πρώτον βλέπετε τι γίνεται, δεν βρέχει καθόλου και δεύτερο, έχουμε 10 χρόνια να αυξήσουμε τα τέλη ύδρευσης/άρδευσης ενώ όλα ακρίβυναν.
Οι δημότες όμως φαίνεται οτι έχουν λίγο διαφορετική άποψη. Εδώ τα πράγματα, έχουν ονοματεπώνυμο. «Γιατί πήρε στα γραφεία την Μαρία του τάδε και την πληρώνει να κάθεται, επειδή τους ψήφισε; Τι ξέρει να κάνει η Μαρία; Τίποτα, απλώς έχει μεγάλο σόι...» Κοινό το αίτημα: να κοιτάξουν οι Δήμοι πρώτα πώς θα μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους και μετά να κάνουν αυξήσεις.
Σαν κάτι να τους πάτησε τον κάλο. Σε κάθε χωριό που θα πιάσεις την κουβέντα για το νερό θα σου πουν και κάτι διαφορετικό. Σε ένα χωριό στις πρόποδες της Γκιώνας, ο καφετζής έλεγε οτι το νερό μας έρχεται από μια πηγή στο βουνό. Μπαίνει στη σωλήνα και σε λίγο είναι στο χωριό μας, τι επιβάρυνση έχει για τον Δήμο και θέλει να μας το αυξήσει; Σε άλλους που έχουν γεωτρήσεις, μοτέρ και ρεύματα, να το καταλάβω, σε εμάς εδώ δεν έχει ασχοληθεί κανείς με το νερό εδώ και χρόνια.
Αλλού, είχαν πιο τεκμηριωμένη άποψη: από τις 4 γεωτρήσεις που έχει ο Δήμος και ποτίζουν οι αγρότες, στα μέσα του καλοκαιριού που μας πέρασε, η μία «έπεσε» (σσ βυθίστηκε). Αντί να την φτιάξουν, βάλανε 5 σωλήνες και συνέδεσαν το νερό με τις άλλες και ξεπεράστηκε προσωρινά το πρόβλημα. Αφού είναι έτσι λέει ο Δήμαρχος, δεν υπάρχει λόγος να ξαναφτιάξουμε τη γεώτρηση που είναι και ακριβό πράγμα, βολευτείτε όπως όπως. Ναι αλλά πριν λίγες ημέρες, εισηγήθηκε και αυτός αύξηση τελών άρδευσης, με μια γεώτρηση λιγότερη, άρα με λιγότερο ρεύμα.
Σε άλλη περίπτωση, δεν τηρήθηκαν ούτε τα προσχήματα. Αγρότες περιοχής που είχε σημαντικό πρόβλημα λειψυδρίας το καλοκαίρι που μας πέρασε, είχαν πάει σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με τα τρακτέρ τους. O Δήμαρχος εισηγήθηκε αύξηση τελών κατά 30% και βλέπουμε με στόχο να βρεθούν 85.000 επιπλέον ευρώ. Φέρεται λοιπόν ο εν λόγω Δήμαρχος να είπε οτι, ερχόμενος εδώ είδα τρακτέρ αξίας 230.000 ευρώ, άρα... λεφτά υπάρχουν. Και ως γνωστόν, στους αγρότες πες τους ότι θες ,αλλά μη πεις κουβέντα για το καινούργιο τους τρακτέρ! Σε βάλανε αμέσως black list!
Η κάθε πλευρά έχει τα επιχειρήματά της. Αυτό που βγαίνει σαν συμπέρασμα είναι οτι υπάρχει έντονη δυσαρμονία μεταξύ Δήμων και πολιτών. Οι τελευταίοι δεν είναι πια ικανοποιημένοι από τη λειτουργία των δήμων οι οποίοι τις περισσότερες φορές αρκούνται σε αυτά που έκαναν τις τελευταίες δεκαετίες. Από την άλλη το ενδιαφέρον των αρχών, εστιάζεται στα μεγαλύτερα χωριά ή πόλεις. Λογικό θα πει κανείς, αφού εκεί έχει πια συγκεντρωθεί το μεγαλύτερο μέρος των πολιτών και κυρίως των πιο δραστήριων. Και των ψήφων, συμπληρώνουν κάποιοι άλλοι.
Το δεύτερο στοιχείο δυσαρμονίας, οφείλεται στα σχεδιαστικά λάθη του Καλλικράτη, του σχεδίου βάσει του οποίου συγχωνεύτηκαν και μεγάλωσαν οι Δήμοι. Πολλά είναι τα παράπονα, αλλά δύο από αυτά φαίνεται οτι βγάζουν μάτι. Το πρώτο είναι οτι επιμένοντας στην προηγούμενη διοικητική διαίρεση της χώρας σε νομούς, πολλά χωριά τα ενέταξαν σε δήμους που ανήκαν διοικητικά και όχι πραγματικά. Αφού εμείς σου λέει, δεν έχουμε σχέσεις με την πρωτεύουσα του νομού που είναι πίσω από το βουνό, εμείς καθημερινά πάμε στην πόλη που βλέπεις απέναντι, αλλά έτυχε να ανήκει παλιά σε άλλο νομό. Ασε που βλέπουμε τον Δήμαρχο μια φορά στα πέντε χρόνια παραμονές εκλογών. «Πάλι καλά εσύ τον είδες και μια φορά, εγώ δεν τον ξέρω ντιπ», συμπλήρωσε θαμώνας στο δίπλα τραπέζι.
Το δεύτερο σημείο που προκαλεί συνεχώς παράπονα, είναι η ένταξη μικρών χωριών σε Δήμους πρωτευουσών νομών. Σε όλες τις περιπτώσεις, οι κάτοικοι των αγροτικών χωριών θεωρούν οτι είναι παραπεταμένοι, τόσο από την αιρετή διοίκηση όσο και από την διοικητική ιεραρχία του δήμου που ανήκουν. Εμας δεν μας υπολογίζουν καθόλου σου λέει...
Στο ενδιάμεσο συνέβει κάτι που έχει περάσει απαρατήρητο. Με την μετανάστευση πολλών νέων σε Ευρωπαικές χώρες, έρχεται πίσω η πληροφορία οτι ο Δήμος στο τάδε μέρος της Γερμανία κάνει ένα σωρό πράγματα και δεν φροντίζει μόνο να σκουπίδια και το καλοριφέρ των σχολείων. Γιατί εμείς εδώ δεν πληρώνουμε σου λέει, γιατί να μην είμαστε κι εμείς Ευρωπαίοι!
Αυτό που εντυπωσιάζει, είναι οτι παλαιότερα υπόσχονταν εκδίκηση στις εκλογές. Τώρα ούτε κι αυτό δεν κάνουν, κάτι σα να αποδέχθηκαν τη μοίρα τους: αυτοί, η κυρά τους και το τρακτέρ τους να είναι καλά και θα τα καταφέρουμε, εδώ περάσαμε τόσα και τόσα...