Η βιομηχανία παραγωγής τρακτέρ αλλά και αυτή των άλλων εξαρτημάτων (παρελκόμενα) που χρησιμοποιούνται στην αγροτική παραγωγή, έχει εδώ και πλέον του ενός χρόνου εισέλθει σε πολύ σοβαρή ύφεση σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο. Εργοστάσια κλείνουν ή μεταναστεύουν σε φθηνές χώρες, γραμμές παραγωγής λιγοστεύουν, προσωπικό απολύεται, στρατηγικές αναθεωρούνται. Τα παραπάνω, είναι απόροια της κακής κατάστασης στην οποία βρίσκεται ο αγροτικός τομέας σε ολόκληρη την Δύση και την εξ αυτής απροθυμία των αγροτών να επενδύσουν σε νέο τεχνολογικό εξοπλισμό.
Το θέμα έγινε ευρέως γνωστό, όταν ο προεκλογικά ο Πρόεδρος Τραμπ, απείλησε την τεράστια εταιρεία αγροτικών ελκυστήρων john Deere οτι σε περίπτωση που μεταφέρει το εργοστάσιό της από την Ιοβα στο Mεξικό, θα της επιβάλει δασμό της τάξης του 200%!!!
Είναι άγνωστο πόσο ακριβώς έχει συρρικνωθεί ο βαθμός απασχόλησης στον κλάδο αλλά το ποσοστό σίγουρα υπερβαίνει το 35%.
Τρακτέρ σε βοηθητικές στρατιωτικές εργασίες
Ούτε ο ίδιος ο τεράστιος και πολυδαίδαλος αυτός τομέας, ούτε οι κυβερνήσεις των χωρών που είναι εγκατεστημένα τα εργοστάσια, θα αφήσουν το μέλλον τους στη τύχη. Κάθε άλλο, φρόντισαν να βρουν διέξοδο της σχολάζουσας δυναμικότητας προς την κατεύθυνση της πολεμικής βιομηχανίας, καθώς και των χρηστών που ασχολούνται με την πολιτική προστασία! Οι μεγάλης ιπποδύναμης γεωργικοί ελκυστήρες, θα μπορούσαν άριστα να επιτελέσουν μια σειρά βοηθητικών εργασιών, τόσο σε πεδία μαχών όσο και σε πλευρικές δραστηριότητες όπως οι μεταφορές, η δημιουργία ορυγμάτων.
Στην πρόσφατη Ημέρα Βιομηχανίας MilEng του NATO CoE στο Ingolstadt της Γερμανίας, η γερμανική εταιρεία FENDΤ, αυτή με αυτά τα ιδιαίτερα δημοφιλή ανάμεσα στους αγρότες τρακτέρ, παρουσίασε μια διάταξη, όπου μια φορητή γέφυρα βάρους 4,5 τόνων, που μπορεί να καλύψει άνοιγμα μέχρι 15 μέτρα και να σηκώνει μέχρι 90 τόνους στρατιωτικό φορτίο, έχει τοποθετηθεί στα πίσω υδραυλικά του μοντέλου 900 Vario. Με θωρακισμένη καμπίνα και κάποιες άλλες προσαρμογές μπορεί άριστα να επιτελέσει ένα έργο που μέχρι τώρα εκτελείτο μόνο από ειδικά στρατιωτικά οχήματα.
Στην αντίστοιχη έκθεση, η αυστριακή εταιρεία Steyr, παρουσίασε την θωρακισμένη καμπίνα του μοντέλου Terrus 6300, το οποίο προωθεί για λύσεις όπως πυρόσβεσης, διάνοιξης δρόμων σε δασώδη εδάφη, πάντα στη λογική στρατιωτικών δράσεων. Να σημειωθεί οτι η Steyr είχε κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο μετατραπεί σε πολεμική βιoμηχανία από τον Χίτλερ, πρωτοπόρος μάλιστα στην απασχόληση ομήρων από τα γειτονικά κέντρα συγκέντρωσης... Αλλά και το επόμενο διάστημα, η ενασχόλησή της με την παραγωγή στρατιωτικών οχημάτων ήταν σημαντική
Τέλος η γερμανική εταιρεία REBO, παρουσίασε θωρακισμένες καμπίνες για τα τρακτέρ της σειράς 7 της John Deere.
Τα πλεονεκτήματα των τρακτέρ στον πόλεμο και την ειρήνη
Φαίνεται οτι η προσαρμογή της παραδοσιακής βιομηχανίας τρακτέρ και αγροτικών εξαρτημάτν στα νέα δεδομένα γίνεται πολύ γρήγορα, σχεδόν αστραπιαία, δεδομένου και του πολύ υψηλού ποσοστού μείωσης των παραγγελιών. Στρατιωτικοί κύκλοι, ανέφεραν οτι τα τρακτέρ έχουν κάποια ιδιαίτερα πλεονεκτήματα στο πεδίο, όπως ότι έχουν μικρό κύκλο στροφής, δυνατότητα εύκολης αναστροφής, καλή ορατότητα, ευκολία χειρισμών και κυρίως οτι μπορούν να κινούνται αυτόνομα σε φάλαγγα. Προς το παρόν, μόνο η FENDT πληροί το επιθυμητό κριτήριο των 60 χμ/ώρα, ενώ οι άλλες δύο μάρκες είναι 10 χιλιόμετρα αργότερες. Εκτιμάται οτι το θέμα αυτό θα λυθεί εύκολα.
Ο Επιθεωρητής του Γερμανικού Στρατού, Αντιστράτηγος Άλφονς Μάις, περιγράφει μάλιστα τα τρακτέρ ως τους μοχλούς της καινοτομίας στον στρατό: «Τα σύγχρονα τρακτέρ είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή για χρήση ως οχήματα υποστήριξης - τα λεγόμενα enablers - σε μια ευρεία ποικιλία στρατιωτικών κλάδων, όπως για πρωτοπόρους ως αρθρωτές μηχανές μηχανικών, για στρατεύματα διοικητικής μέριμνας για μεταφορά υλικών και χειρισμό υλικών ή για μαχητικά στρατεύματα ως χωματουργικό εξοπλισμό (EAG). Είναι πραγματικά πολυλειτουργικά ταλέντα, πολύ ευέλικτα, πιο οικονομικά από τα οχήματα μάχης και επίσης ικανά να βαδίζουν σε νηοπομπές».
Η ελάχιστη ταχύτητα των 20 m/h του FENDT επιτρέπει επίσης τη λειτουργία κοπτικών χαρακωμάτων μεγάλων διαστάσεων όπως το SGF 1300 της STEHR για την υποστήριξη της κατασκευής χαρακωμάτων και αντιαρματικών χαρακωμάτων. Με αυτή την τάφρο, ορύγματα με πλάτος περίπου 35 cm και βάθος 1,5 m και μήκος 800 έως 1.000 m μπορούν να σκαφτούν μέσα σε μία ώρα, ανάλογα με τις συνθήκες του εδάφους.
Παρελκόμενα εμπρός και πίσω από το τρακτέρ μπορούν με ταχύτητα να εκτελέσουν πλήθος εργασιών απολύτως αναγκαίες στο πεδίο της μάχης: διαχείριση φορτίων με φορτωτές ικανότητας από 4 έως και 5,5 τόννους, σκαπτικά ορυγμάτων, συμπιεστές εδάφους για την δημιουργία δρόμων αλλά και άλλων χώρων σταθερού εδάφους.
Πέραν των αμειγώς στρατιωτικών χρήσεων πρώτης γραμμής, τέτοιου είδους τρακτέρ μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μετωπισθες εργασίες καθώς και σε δράσεις πολιτικής προστασίας, όπως μεταφοράς φορτίων σε δύσβατα μέρη, κατάσβεσης πυρκαγιών, εκχιονισμών, γρήγορης διαμόρφωσης χωματουργικών έργων, δράσεων διάσωσης σε καταστάσης καταστροφών και ατυχημάτων.
Η αγορά τρακτέρ στην προσπάθεια άυξησης των πολεμικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ
Τελικά κανείς δεν χάνεται. Το προφανές ερώτημα που προκύπτει για τον χώρο της πρωτογενούς παραγωγής, είναι πως θα εξελιχθούν οι ήδη πολύ υψηλές τιμές των αγροτικών ελκυστήρων, μετά την γρήγορη υιοθέτησή τους από άλλες χρήσεις. Τα τρακτέρ σήμερα, προσφέρουν άφθονες ηλεκτρονικές και υδραυλικές ευκολίες, τις περισσότερες από τις οποίες ο μέσος αγρότης δεν χρησιμοποιεί. Στον πόλεμο όμως και την δύσκολη ώρα της διαχείρισης κρίσιμων φαινομένων, ιδιαίτερα τώρα με τα ακραία καιρικά φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, τα πράγματα είναι διαφορετικά: όλα χρειάζονται και μάλιστα άμεσα και αποτελεσματικά.
Η προσδοκία των αγροτών οτι τώρα που οι βιομηχανίες δεν πωλούν αρκετά τρακτέρ θα ρίξουν τις τιμές, αποδεικνύεται πιθανότατα εσφαλμένη. Εν’ αντιθέσει μάλιστα, αποκτούν δύο πολύ σημαντικούς ανταγωνιστές, τον στρατό, και τους οργανισμούς πολτικής προστασίας, οι οποίοι με μία σύμβαση μπορεί να προμηθευτούν ορισμένες δεκάδες ή και εκατοντάδες τρακτέρ!
Η εξέλιξη αυτή, συνάδει με τις νέες απαιτήσεις περί αύξησης αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, όπως εμφατικά απαιτεί η νέα υπο τον Τραμπ αμερικανική διοίκηση για τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ. Οι Ευρωπαικές χώρες, μπορούν τώρα να αυξήσουν τις αγορές τρακτέρ από τις ντόπιες χειμάζουσες βιομηχανίες, περισσώζοντας εκατοντάδες θέσεις εργασίας, τεχνογνωσία πολλών χρόνων αλλά και τοπική ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών που εξαρτόνται τα μέγιστα από την λειτουργία τέτοιων βιομηχανιών, υπηρετόντας ταυτόχρονα και τον ΝΑΤΟικό στόχο του 5%!.
Από τι θα επηρεαστούν η επάρκεια και οι τιμές - Αλλα πιθανά οφέλη για τους αγρότες
Το ζητούμενο είναι τι θα συμβεί με την αγροτική χρήση των ελκυστήρων. Στην αγορά μεταχειρισμένων, υπάρχει μια πολύ μεγάλη δεξαμενη τρακτέρ νεαρής ηλικίας και ελάχιστων ωρών εργασίας. Αυτά προφανώς και θα περάσουν στην ιδιοκτησία αγροτών τα επόμενα χρόνια. Ο στρατός και οι οργανισμοί πολιτικής προστασίας, πολύ δύσκολα θα αποκτήσουν μεταχειρισένο εξοπλισμό.
Τα καινούργια όμως τρακτέρ μεγάλης ιπποδύναμης, πιθανόν θα εξακολουθούν να πωλούνται σε πολύ πολύ υψηλές τιμές, σχεδόν απρόσιτες από τους ζώντας σε οικονομική αλλά επιχειρηματική αβεβαιότητα αγρότες.
Δεδομένου οτι και σήμερα, ένας σημαντικός αριθμός αγροτών, απασχολείται σε περιστασιακή βάση σε έργα πολιτκής προστασίας, είτε ως χειριστές είτε μαζί με τα τρακτέρ τους, η αύξηση χρήσης του θα βελτιώσει αισθητά το εισόδημά τους. To Αεροδρόμιο του Μονάχου για παράδειγμα, αναφέρει οτι για την ομαλή λειτουργία του τον χειμώνα, χρησιμοποιεί 184 οχήματα διαφόρων τύπων. Από αυτά, τα 71 είνατ τρακτέρ που ανήκουν σε αγρότες της γύρω περιοχής.
Σε μια αντίστοιχη περίπτωση βαρυχειμωνιάς στην Ιρλανδία το 2018, η εταιρεία που ήταν υπεύθυνη για τον καθαρισμό από χιόνια του αεροδιαδρόμου στο Δουβλίνο, από όπου και η φωτόγραφία, ζητούσε να προσλάβει και εκπαιδεύσει 200 (!) χειριστές αγροτικών ελκυστήρων, προφανώς αγρότες.
Η σκέψη ότι τρακτέρ θα εγκαταλείψουν τα χωράφια και την παραγωγή τροφή και θα στραφούν σε πολεμικές προετοιμασίες, σε κάθε περίπτωση τρομάζει! Φαίνεται όμως οτι θα υπάρξουν και καλά νέα για κάποιους αγροτικούς τοπικούς πληθυσμούς που είναι εξοικιωμένοι με τον γρήγορο, ασφαλή και αποτελεσματικό χειρισμό των τεράστιων αυτών μηχανημάτων. Αναφερόμαστε δηλαδή, σε όλους αυτούς που κάνουν τις επωνομαζόμενες “ταρζανιές”, οι οποίες στο μέλλον ίσως τους δώσουν μια καινούργια επαγγελματική διέξοδο.
