Η πρόωρη αποπληρωμή ακριβών δανείων του 1ου μνημονίου με τον «κουμπαρά» διαθεσίμων είχε σχεδιασθεί και για φέτος, αλλά πλέον μπορεί να είναι πιο μεγάλη από αυτή που αναμενόταν. Και τούτο γιατί τα διαθέσιμα αυξάνονται δίδοντας και άλλες επιλογές, αλλά και γιατί επιλέχθηκε να υπάρξει μία … έκπληξη: η αποπληρωμή δεν θα πάει με χρονική σειρά, θα κάνει ένα άλμα χρόνου για να καλύψει τις λήξεις της περιόδου μετά το 2032 που κοιτούν πιο πολύ οι αγορές.
Εδώ και ένα χρόνο, η Αθήνα είχε δρομολογήσει τεχνικά και εν συνεχεία έγινε και πράξη πολιτικά , η δυνατότητα να σπάσει το αξίας 15,7 δισ. ευρώ «μαξιλάρι» που δημιουργήθηκε από εκταμιεύσεις δανείων του 3ου μνημονίου και είναι «δεσμευμένο» για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Χρησιμοποιήθηκε το 2024 για την αποπληρωμή ενός αυξημένου πακέτου 7,934 δισ. ευρώ δόσεων των ετών 2026-2028 από το δάνειο του πρώτου μνημονίου (GLF), μια κίνηση που μείωσε κατά 150 εκατ. ευρώ τους τόκους των επόμενων ετών (2026-2028) αλλά και έστειλε ένα θετικό μήνυμα στις αγορές. Από τα 8 δισ. ευρώ περίπου τα 5 δισ. ευρώ περίπου προήλθαν από το «μαξιλάρι» και το υπόλοιπο ποσό από τα «ελεύθερα» διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου.
Είχε λοιπόν προαποφασισθεί, όπως έχει γράψει το insider.gr, η σταδιακή απομείωση του μαξιλαριού διαθεσίμων να συνεχιστεί και τα επόμενα δύο χρόνια με παρόμοιο ρυθμό, δηλαδή περίπου 5 δισ. ευρώ κάθε χρόνο. Φέτος, το ποσό των 5,3 δισ. ευρώ πρόωρης αποπληρωμής όμως θα έχει μία.. ιδιαιτερότητα αναφέρουν κοινοτικές πηγές: δεν θα κάνει αίτημα η ελληνική πλευρά για τα αμέσως επόμενα χρόνια (29-32), όπως θα ήταν λογικό, αλλά θα πάει πιο… πέρα: θα ζητήσει να αποπληρωθούν τα δάνεια μετά το 2032 (οι συζητήσεις αφορούν σύμφωνα με κοινοτικές πηγές την περίοδο 2033-2041).
Η ανάγκη «Λείανσης» του 2032
Το ερώτημα γιατί γίνεται αυτό το «άλμα», έχει μία απλή απάντηση: ενσωματώθηκε πρόσφατα λογιστικά με ομαλότητα στο χρέος (πάντα καταγραφόταν στο έλλειμμα), το ποσό των αναβαλλόμενων τόκων του μνημονιακού δανείου. Η ενσωμάτωση έγινε σε βάθος 20ετίας ούτως ώστε να λειανθεί η καμπύλη χρέους η οποία θα είχε σε διαφορετική περίπτωση κορύφωση το 2032. Τούτο προκάλεσε αναδρομική άνοδο του χρέους και ειδικά για το 2023 κατά 5,5%. Η άνοδος αντισταθμίσθηκε σε μεγάλο βαθμό από την αναθεώρηση του ελληνικού ΑΕΠ προς τα «πάνω» από την ΕΛΣΤΑΤ κατά 3,5% (το ΑΕΠ είναι ο παρονομαστής μέτρησης του χρέους). Το υπόλοιπο ποσό φαίνεται ως άνοδος χρέους που έκλεισε στο 163,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023.
Μετά τα παραπάνω, δεν «φοβίζει» το έτος 2032 τις αρμόδιες αρχές . Αλλά, καθώς στην αγορά έχει μεγάλη σημασία το κλίμα, η κίνηση αυτή της πρόωρης αποπληρωμής αποτελεί, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες μία επιβεβαίωση πως όλα είναι καλά...
Τα πολύ υψηλά διαθέσιμα
Ο ΟΔΔΗΧ έχει προαναγγείλει την πρόωρη αποπληρωμή στο σχέδιο για το 2025, χωρίς αναφορά σε έτη. Οσο για το αν επιχειρείται και άλλη κίνηση, στο σχέδιο υπάρχει αναφορά περί «στοχευμένης αξιοποίησης των ταμειακών διαθεσίμων» με τα νέα που φτάνουν απ' έξω να είναι πολύ καλά: στο τέλος του έτους μιλάγαμε για ένα πολύ υψηλό απόθεμα διαθεσίμων στα 35 δισ. ευρώ περίπου και τώρα γίνεται λόγος για ποσό κοντά στα 42 δις ευρώ! Ο λόγος για ένα ποσό που δίδει πολλές επιλογές που πρέπει να γίνουν σε ισορροπία και ανάλογα με τη διεθνή εικόνα.
