Αύξηση 1,59% στις τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ τον Μάρτιο του 2025 σε σχέση με τον Μάρτιο του 2024 καταδεικνύει έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ). Επίσης, συνολικά το κυλιόμενο 12μηνο (Απρίλιος 2024-Μάρτιος 2025) καταγράφεται μείωση 0,27%, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2025 καταγράφεται αύξηση 0,76%.
Σημειώνεται, ότι οι τιμές του Μαρτίου 2025 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, Φεβρουάριο 2025, καταγράφονται μειωμένες κατά 0,19%. Η αυξητική τάση που καταγράφεται τον Μάρτιο του 2025 σε σχέση με τον Μάρτιο του προηγούμενου έτους, παρά τη μείωση του σχετικού δείκτη, οφείλεται στη χαμηλή βάση σύγκρισης του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ.
Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών στο 12μηνο καταγράφονται στις κατηγορίες: Απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού (-5,66%), τροφές και είδη για κατοικίδια (-3,65%), τρόφιμα παντοπωλείου (-2,58%), χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής (-1,99%), έτοιμα γεύματα (-0,31%). Κατά το ΙΕΛΚΑ, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.
Μεγαλύτερες αυξήσεις στο 12μηνο καταγράφονται στις κατηγορίες: Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη (+12,20%), ορεκτικά, αλίπαστα και άλλα σερβιριζόμενα είδη (+6,96%), φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (+5,99%), είδη πρωινού και ροφήματα (+5,77%), φρέσκα κρέατα (+5,67%). Σημειώνεται, ότι οι διεθνείς τιμές του κακάο και του καφέ σίγουρα επηρεάζουν τις κατηγορίες των γλυκών και των ροφημάτων, αλλά και την κατηγορία με τα είδη πρωϊνού, που περιλαμβάνει και πολλά είδη με σοκολάτα. Σε σχέση με τις αυξήσεις στα θαλασσινά, είναι αποτέλεσμα της προφοράς και της ζήτησης, με την αλίευση ανοιχτής θαλάσσης και τις ιχθυοκαλλιέργειες να επαρκούν οριακά για την κάλυψη της ζήτησης. Σε σχέση με τα φρέσκα κρέατα πρόκειται για αναμενόμενη εξέλιξη λόγω της μείωσης στο ζωικό κεφάλαιο το 2024, εξαιτίας των ασθενειών των ζώων στις περισσότερες περιοχές της επαρχίας. Οι μεγαλύτερες μειώσεις καταγράφηκαν στα απορρυπαντικά και είδη καθαρισμού, στις τροφές για κατοικίδια και στα τρόφιμα παντοπωλείου λόγω και της αποκλιμάκωσης της τιμής στο ελαιόλαδο. Από τις 23 κατηγορίες που εξετάζονται οι 5 κατέγραψαν μείωση, οι 16 αύξηση και δύο ήταν αμετάβλητες.
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση της ευρύτερης συγκράτησης των τιμών προϊόντων στα σουπερμάρκετ είναι:
- Αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν συγκράτηση το τελευταίο δωδεκάμηνο στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής τεχνολογικής ετοιμότητάς τους και των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
- Η πορεία των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν αύξηση από τα μέσα του 2024 στις περισσότερες περιπτώσεις. Σε περιπτώσεις όπως ο καφές και το κακάο, όμως, η επίδραση είναι εντονότερη.
- Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024). Τον Μάρτιο μπαίνει σε εφαρμογή ο νέος κώδικας δεοντολογίας για τις προωθητικές ενέργειες.
- Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.
- Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμά τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.
- Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου, ενώ την τελευταία διετία καταγράφουν αύξηση.
