«Παντού γέμισε τζάμια» είναι η μόνιμη επωδός πολλών ανθρώπων όταν επισκέπτονται την επαρχία. Εμάς, εδώ, θα μας απασχολήσει η «αγροτική» διάσταση του προβλήματος, προσπαθώντας να απαντήσουμε σε δύο ερωτήματα: απασχολούν τα φωτοβολταϊκά στη πράξη τόση γη όσο «φαίνεται»; Και το δεύτερο, υπάρχουν συμπληρωματικές δράσεις που θα έπειθαν και τους πλέον δύσπιστους;
Αφορμή για το παρόν, μας έδωσε η συζήτηση με ένα συγχωριανό μας, ο οποίος έχει αναλάβει την κοπή χόρτων και τη φυσική παρουσία σε ένα φωτοβολταϊκό πάρκο έκτασης 400 περίπου στρεμμάτων που έχει γίνει δίπλα μας.
Ο συντηρητής αυτός, μιας κάποιας ηλικίας, κόβει τα χόρτα ανάμεσα στα πάνελ και στην περίφραξη του κτήματος χρησιμοποιώντας ένα μικρό τρακτέρ κι ένα παλαιάς τεχνολογίας στελεχοκόπτη.
Στα δύσκολα σημεία, χρησιμοποιεί ανθρώπινη εργασία η οποία κατά δήλωσή του κοστίζει 700 με 800 ευρώ τη φορά. Εμείς πάλι, στο κτήμα μας, στις φυστικιές, 1.000 μέτρα πιο μακριά, χρησιμοποιούμε ένα μέτριας ιπποδύναμης ερπυστριοφόρο τρακτέρ, πολύ χαμηλό, πολύ οικονομικό στη λειτουργία του και κυρίως ένα στελεχοκόπτη που μπορεί και κόβει καλύτερα από του φίλου μας αλλά κυρίως έχει ένα πλαϊνό εξάρτημα που μπορεί και πλησιάζει οριζόντια εμπόδια, πχ δένδρα ή στύλους, και κόβει τα χόρτα υποδειγματικά παντού.
Η συζήτηση λοιπόν περιστράφηκε γύρω από το θέμα αυτό, για να καταλήξουμε ότι μια ημέρα θα πάμε με τα δικά μου εργαλεία να δοκιμάσουμε πόσα ψάρια πιάνει ο σάκος μας και να δούμε τι θα κάνει.
Σκεφτόμουν, λοιπόν, συνέχεια το θέμα αυτό. Πολύ σωστά κατά τη γνώμη μας, η εταιρεία που διαχειρίζεται το πάρκο ανέθεσε σε ένα ντόπιο να κάνει αυτή τη δουλειά. Εκτιμώ ότι θα μπορούσε να το αναθέσει σε μια εταιρεία συντήρησης και να υπάρχει και καλύτερη επικοινωνία.
Προτίμησαν όμως την διασύνδεσή τους με το τοπικό στοιχείο, παρόλα τα προβλήματα και τις ελλείψεις που έχει μια τέτοια σχέση.
Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια.
Η άλλη μισή, είναι ότι άφησαν τον άνθρωπο μόνο και αβοήθητο να τα βγάλει πέρα με ένα σωρό θέματα. Τόση μεγάλη έκταση δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη, ακόμη κι εάν πρόκειται για κόψιμο αγριόχορτων. Ειδικά για έναν άνθρωπο που οι εμπειρίες του ξεκινάνε και σταματάνε σε ένα χωριό 2.000 κατοίκων.
Μήπως ήταν μια εξαιρετική ευκαιρία να ασκηθεί μέρος της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην περίπτωσή μας;
Δηλαδή, μήπως η εταιρεία συντήρησης του φωτοβολταϊκού πάρκου, που είναι από τις μεγαλύτερες και ξέρουμε ότι υποβάλει έκθεση ΕΤΕ, θα μπορούσε να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας αφήνοντας ένα θετικό αποτύπωμα? Μια ιδέα θα ήταν να συνεργαστεί με ένα από τους πολλούς Έλληνες κατασκευαστές τέτοιων μηχανημάτων, να συμπληρώσουν το υφιστάμενο στελεχοκόπτη με προστατευτικά ώστε να μη πετάει πέτρες και κάνει ζημιές, να κάνει ό,τι άλλες βελτιώσεις χρειάζεται και στη συνέχεια να αγοράσει κάμποσα τέτοια μηχανήματα προφανώς σε προνομιακή τιμή, αφού κανείς αγρότης δεν αγοράζει πάνω από ένα τέτοιο μηχάνημα και να τα δώσει για χρήση ή σε τιμή κόστους στους κατά τόπους συντηρητές.
Σε αγοραίες τιμές, το κόστος ενός τέτοιου μηχανήματος είναι λίγο πάνω από 5.000 ευρώ, ποσό πολύ σημαντικό για ένα μικρομεσαίο αγρότη, ειδικά εάν είναι σε πορεία αποχώρησης από το επάγγελμα. Στη πορεία μιας τέτοιας προσπάθειας, θα προκύψουν ένα σωρό ακόμη συνέργειες.
Μια προφανής είναι να επιτρέψει στον κατασκευαστή, που κι αυτός είναι μια μικρομεσαία εταιρεία της επαρχίας, να διαφημίσει στα πέρατα της οικουμένης ότι το μηχάνημά του χρησιμοποιείται από τον τάδε κολοσσό συντήρησης φωτοβολταϊκών πάρκων.
Μέχρι τώρα, έχουμε εντοπίσει 3 τουλάχιστον χώρους ΕΚΕ με απτά αποτελέσματα για όλους: τον συντηρητή του πάρκου, τον κατασκευαστή μηχανών, τον άνθρωπο που πρέπει να κρατήσει καθαρό το πάρκο από τα χόρτα.
Αφού αντιμετωπίσουμε το απλό αυτό πρόβλημα, με σύγχρονους όμως όρους θα μπορέσουμε να πάμε στο επόμενο, που είναι τα λεγόμενα Αγροτο-φωτοβολταϊκά (ΑΦΒ).
Επειδή ο προβληματισμός σχετικά με τη γη που καταλαμβάνουν τα φωτοβολταϊκά πάρκα και κατά συνέπεια την αφαιρούν από τη γνωστή παραδοσιακή δουλειά της γεωργίας , δηλαδή τη διατροφή, είναι παλιός, κάποιοι «έσκυψαν» πάνω στο πρόβλημα και προτείνουν μια πολύ συμπαθητική λύση.
Συγ-καλλιέργεια προϊόντων διατροφής και ΦΒ!!!
Σκέφτηκαν ότι υπάρχουν φυτά που δεν θέλουν και πολύ ήλιο για να αποδώσουν καρπούς. Δοκίμασαν και τα καλλιέργησαν κάτω από ΦΒ πάνελς, είδαν τις αντιδράσεις και προχώρησαν σε συνεχείς βελτιώσεις και αλλαγές.
Ένα συμπέρασμα που κατέληξαν ήταν ότι η συγκαλλιέργεια ωφελεί και την ηλεκτροπαραγωγή, δημιουργώντας ένα ποιο δροσερό περιβάλλον που χρειάζονται τα πάνελ τις πολύ ζεστές ημέρες. Στη συνέχεια, άλλοι ανέλαβαν τη σκυτάλη κι έφτιαξαν πάνελ που επιτρέπουν σε περισσότερο ήλιο να τα διαπερνά ρυθμίζοντας έτσι καλύτερα την επιθυμητή ποσότητα ακτινοβολίας που παίρνει το φυτό.
Είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν πολλές ακόμη βελτιώσεις στο σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων που θα αυξήσουν την παραγωγή και των δύο: της τροφής αλλά και του ηλεκτρισμού.
Προς το παρόν, τα φρούτα της κατηγορίας που συνηθίζουμε να ονομάζουμε super foods, έχουν ανταποκριθεί πολύ καλά στο νέο αυτό περιβάλλον, αλλά προφανώς έπεται και συνέχεια.
Από το νέο αυτό προσκλητήριο δεν θα μπορούσε να λείπει η κτηνοτροφία.
Θα έχετε όλοι σας δει φωτογραφίες κοπαδιών αρνιών και βοοειδών που βόσκουν ανάμεσα σε ΦΒ ή ξεκουράζονται στον ίσκιο τους.
Είναι και αυτό μια μορφή ΑΦΒ.
Ελάτε τώρα να φτιάξουμε τη μεγάλη εικόνα: όλη η μεγάλη επιχειρηματικότητα, έχει στην κατοχή της ΦΒ Πάρκα.
Σκεφτείτε λοιπόν, όλοι αυτοί οι άνθρωποι κάποια στιγμή στο μέλλον, όταν τα ΑΦΒ αποτελούν τον κανόνα να συνομιλούν μεταξύ τους όχι για τα πάνελ, το θεσμικό πλαίσιο, την ΔΕΗ και τον ΔΕΔΔΗΕ, αλλά πόσο έχει το γάλα κι αν πάει καλά η φέτα στο εξωτερικό, αφού στην κατοχή τους θα έχουν κάμποσα κοπάδια αιγοπρόβατα!
Τότε η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη θα έχει εκπληρώσει πλήρως τους σκοπούς της!!!