Ροή
Το χριστουγεννιάτικο δένδρο είναι στενά συνυφασμένο με τις βρετανικές παραδόσεις. Παρόλα αυτά οι Βρετανοί καλλιεργητές χριστουγεννιάτικων δένδρων έχουν αποφασίσει να πάνε τα πράγματα παραπέρα, πλαισιώνοντας το προϊόν τους με ένα σύγχρονο marketing.
Πρώτα απ’ όλα, έφτιαξαν ένα σύνδεσμο, όχι να διεκδικήσει από το Υπουργείο επιδοτήσεις, χάρες ή εξαιρέσεις αλλά να βοηθήσει τα μέλη του να προωθήσουν τη δουλειά τους. Παράλληλα φρόντισαν να εξωτερικεύσουν τη δουλειά των μελών τους, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Κεντρικό τους σύνθημα είναι ο «τοπικός σας καλλιεργητής χριστουγεννιάτικων δένδρων», δίνοντας σαφώς το στίγμα των δεκάδων μικρών επιχειρήσεων τοπικής ή εθνικής εμβέλειας και του ρόλου τους στις τοπικές κοινωνίες, στην τοπική βιωσιμότητα και προστασία του περιβάλλοντος.
Ολόκληρο λοιπόν το χρόνο ανακοινώνουν και υλοποιούν μικρές δράσεις, ώστε να βρίσκονται στο προσκήνιο. Οργανώνουν κατακαλόκαιρο «επισκέψιμες ημέρες» (Open days), ώστε οι κοντινοί επισκέπτες να μπορούν να χαρούν την ομορφιά μιας τεχνητής φυτείας. Μάλιστα, συχνά αναρτούν μια πινακίδα γράφοντας «Αναπνεύστε βαθιά δωρεάν». Το μήνυμα είναι σαφές: εμείς με τη δουλειά μας προστατεύουμε το περιβάλλον κι εσείς το απολαμβάνετε. Σε απλά λόγια, μη μας ξεχάσετε τα Χριστούγεννα.
Οργανώνουν επισκέψεις σχολείων, ένα γεγονός που βάζει το χριστουγεννιάτικο δένδρο στο σπίτι μέσω των παιδιών. Εντυπωσιασμένα από την φυσική ομορφιά, τα παιχνιδιάρικα σκυλιά ή άλλα οικόσιτα ζώα αλλά και τυχόν άλλες δραστηριότητες που οργανώνονται κατά τις επισκέψεις, είναι βέβαιο ότι τα παιδιά θα αρχίσουν να μετράνε αντίστροφα πότε θα έλθουν τα Χριστούγεννα να αγοράσουν δένδρο.
Φυσικά δεν παραλείπουν να ποστάρουν στις σελίδες τους στα δίκτυα, όμορφες και καλαίσθητες εικόνες φυσιολατρικού περιεχομένου, με άγρια ζώα να επισκέπτονται τις φάρμες, να παίζουν με τα σκυλιά, να τρώνε ανάμεσα στα δένδρα.
Με την έλευση του φθινοπώρου οι ενέργειες marketing αρχίζουν να πυκνώνουν. Στις 20 Οκτωβρίου ανακηρύσσουν τον καλλιεργητή της χρονιάς, ο οποίος όμως έχει πολλές υποχρεώσεις. Κορυφαία του υποχρέωση, είναι να στείλει το Χριστουγεννιάτικο δένδρο στην πρωθυπουργική κατοικία, στην ονομαστή 10 Downing Street! Το γεγονός αυτό, θεωρείται ύψιστη διάκριση. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, την 1η Δεκεμβρίου, ο Βρετανός πρωθυπουργός, βγήκε από την κατοικία του να φωταγωγήσει το ψηλό, κομψό και όμορφα στολισμένο δένδρο. Ευκαιρία να ξεσκάσει μετά τις φουρτούνες που του προξένησε η απρεπής στάσης του έναντι του Έλληνα Πρωθυπουργού…
Οι υποχρεώσεις του νικητή δεν σταματούν όμως εδώ. Σε μια σειρά βίντεο, τα οποία προβάλλονται τις τελευταίες ημέρες του Νοεμβρίου, λίγο δηλαδή πριν οι Βρετανοί αποφασίσουν να αγοράσουν δένδρα, ο καλύτερος καλλιεργητής εξηγεί στο κοινό για τα χαρακτηριστικά των διαφόρων ποικιλιών χριστουγεννιάτικων δένδρων, ώστε οι καταναλωτές να διαλέξουν αυτό που τους ταιριάζει. Καμία σχέση με τα δικά μας κριτήρια που ξεκινάνε και σταματούν στο ύψος και την τιμή!
Παράλληλα, καλούν τον κόσμο να αρχίσει να επισκέπτεται τις τοπικές φάρμες και να προαγοράζει δένδρα. Έτσι λοιπόν αρχίζει να κινείται και η αγορά. Σκεφτείτε τις δυσκολίες του επαγγέλματος αυτού: εισπράττεις μόνο για 2 μήνες το χρόνο και παίρνεις αποφάσεις που πρέπει να βγουν σωστές μετά από 7 μετά από 10 και μετά από 20 χρόνια, όσο δηλαδή χρειάζεται να μεγαλώσει ένα δένδρο ώστε να στολίσει το σαλόνι σας. Απαιτείται τεράστια τύχη να μη συμβεί η «στραβή στη βάρδιά σου», δηλαδή να υπάρχουν χρήματα και κέφι στους καταναλωτές όταν εσύ έχεις έτοιμα τα δένδρα σου!!!
Τις τελευταίες ημέρες, οι Βρετανοί καλλιεργητές λάνσαραν και ένα άλλο προϊόν: γλάστρα φυτεμένη με σπόρο από δένδρο για να το καλλιεργήσεις μόνος σου και να το χαρείς σαν δημιούργημά σου. Μεταξύ μας, οι πιθανότητες επιτυχίας ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι πολύ λίγες, αλλά ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση από το ταμείο.
Μέχρι τις εορτές, είναι βέβαιο ότι θα κάνουν και άλλες δράσεις, ώστε να τονώσουν το ενδιαφέρον των καταναλωτών. Αμέσως δε μετά τις γιορτές, συνδράμουν με άλλες οργανώσεις στη περισυλλογή των δένδρων. Πέρυσι, συνέλεξαν 3.300 δένδρα και μάζεψαν το εντυπωσιακό ποσό των 45.000 λιρών που δώρισαν σε δράσεις ενάντια στον καρκίνο!
Ένα ολοκληρωμένο λοιπόν πρόγραμμα προβολής και προώθησης της δουλειάς τους, βασισμένο στην χριστουγεννιάτικη παράδοση της Βρετανίας.
Εμείς εδώ στη γωνιά των Βαλκανίων, όταν μας χρηματοδοτούν να κάνουμε δράσεις προώθησης αγροτικών προϊόντων πηγαίνουμε σε εκθέσεις και στήνουμε περίπτερα δίπλα σε άλλους εκθέτες κι ελπίζουμε ότι θα μας προσέξει το κοινό επειδή «είμαστε από το πρόγραμμα». Άντε να βάλουμε και καμιά κοπελίτσα να κάνει γευστική δοκιμή το μήλο ή το ροδάκινο. Καμιά κουβέντα για τη συνεισφορά μας στο περιβάλλον, στην οικογενειακή γαλήνη και ισορροπία, στην τοπική ανάπτυξη, στην διατήρηση της λαϊκής μας παράδοσης.
Πολλές προωθητικές δράσεις έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε Ελλάδα και εξωτερικό με μάλλον περιορισμένα αποτελέσματα. Θα ρωτήσει τότε κάποιος και πως αυξάνονται οι εξαγωγές μας στη φέτα, τα φρούτα και λαχανικά, τα λάδια; Δεν είναι τα προγράμματα που έφεραν την ανάπτυξη αυτή αλλά ο συνεχής αγώνας όλων των εμπλεκομένων στο αγροτοδιατροφικό κύκλωμα και κυρίως οι χαμηλές τιμές. Κι αν μπορούμε να βγάλουμε ένα πρώτο συμπέρασμα από τις κινήσεις των Βρετανών, είναι ότι δεν είναι ακριβώς το προϊόν που χρειάζεται προβολή και στήριξη αλλά ένας ολόκληρος κόσμος που είναι πίσω από αυτό.
Αυτά κάνουν οι Βρετανοί καλλιεργητές Χριστουγεννιάτικων δένδρων, την ώρα που εμείς κουβεντιάζουμε περίπου μια 10ετία πως θα συνδέσουμε τα τοπικά προϊόντα με τον τουρισμό μας...
Και μια η κουβέντα για τα χριστουγεννιάτικα δένδρα, μην αμελήσετε φέτος να αγοράσετε φυσικό δένδρο από τους Έλληνες καλλιεργητές των βουνών της Χαλκιδικής και του Καρπενησίου. Δεν θα επικαλεστώ την ανάγκη στήριξης της παραγωγής, της απασχόλησης κλπ. Απλά ελάτε για λίγο στη θέση τους, φύτεψαν ένα δενδράκι πριν 10 χρόνια όταν η Ελλάδα ήταν αγνώριστη και έρχονται τώρα να το πουλήσουν σε καταναλωτές που υποφέρουν.
Το 2009, τελευταίο έτος κανονικότητας διατέθηκαν από τους παραγωγούς του χωριού Ταξιάρχης Χαλκιδικής 50.000 χριστουγεννιάτικα δένδρα. Πέρυσι, μόλις 32.000 δένδρα, άρα κάποιος πλήρωσε τη νύφη της σημερινής κρίσης. Στη περιοχή της Λάρισας και συγκεκριμένα στο χωριό Καλλιπεύκη του Ολύμπου, οι φυτείες έχουν περιοριστεί σε δύο από κάτι περισσότερο από 10 πριν χρόνια, με τη ζήτηση σύμφωνα με το τοπικό Δασαρχείο να είναι περιορισμένη για φέτος. Η Δασάρχης Λάρισας, επισήμανε ότι για πρώτη φορά φέτος είναι πολύ υποτονική και η ζήτηση Δήμων να τους παραχωρηθούν δένδρα για στόλισμα στις κεντρικές τους πλατείες. Λογικό μετά τις τόσες καταστροφές στην περιοχή πριν 2 μόλις μήνες.
Οι παραγωγοί θα διαθέσουν το εμπόρευμά τους στις ίδιες περσινές τιμές, παρόλο που τα δημοτικά τέλη στις περιοχές που εγκαθίστανται, έχουν κατά δήλωσή τους αυξηθεί. Βέβαια, η αισθητική και η λειτουργικότητα των πωλητηρίων χριστουγεννιάτικων δένδρων στη χώρα μας, δεν μπορεί να συγκριθεί με τις αντίστοιχες εικόνες των Βρετανών παραγωγών. Ούτε όμως και το marketing.
Τα ελληνικά χριστουγεννιάτικα δένδρα καλύπτουν και τη ζήτηση στις αγορές της Κύπρου και Αλβανίας.
Τα τελευταία χρόνια οι κάτοικοι του ορεινού αυτού χωριού του Χωλομόντας Χαλκιδικής, στολίζουν ένα μεγάλο δένδρο στη πλατεία του χωριού τους. Να είναι καλά οι άνθρωποι να το χαίρονται και να γλεντάνε την ημέρα της φωταγώγησης, αλλά δεν θα μπορέσει κανείς να χρεώσει την ενέργεια αυτή ως ενέργεια marketing. Είναι μια εσωτερική κίνηση της τοπικής κοινότητας και ελάχιστων φίλων της ευρύτερης περιοχής. Μέχρι εκεί.
Μια ακόμη ανάγκη αναβάθμισης κι εκσυγχρονισμού μιας αγροτικής δραστηριότητάς μας καθόλα σύγχρονη: προστατεύει το περιβάλλον, δίνει δουλειά σε ορεινούς πληθυσμούς, δίνει χαρά στις γιορτές.
