H βεβήλωση της Αγίας Σοφίας αποτελεί θλιβερό παράδειγμα καταστροφής των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς όπως υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο διεθνές συνέδριο της Unesco για την επέτειο των 50 χρόνων από την Σύμβαση για την προστασία της Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς στους Δελφούς.
Ειδικότερα, άφησε αιχμές κατά της Τουρκίας, χωρίς να την κατονομάσει, κάνοντας λόγο για έλλειψη φροντίδας στο ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
«Με την διεθνή κοινότητα να είναι αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις πρέπει να αναρωτηθούμε πως θα υλοποιούνται οι θεμελιώδεις αρχές των συμβάσεων και πως θα αντιμετωπίσουμε νέες απειλές και πως θα απαντήσουμε σε αυτές με τις οποίες δυστυχώς είμαστε οι ίδιοι αντιμέτωποι για παράδειγμα η πρόσφατη βεβήλωση ενός μνημείου πολύ κοντά στην καρδιά μας, της Αγίας Σοφίας. Τα όσα έγιναν εκεί σε αυτό το Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco, είναι μια θλιβερή και προκλητική παραβίαση όσων αντιπροσωπεύει ο οργανισμός. Είναι απαράδεκτο την ώρα που προσπαθούμε να προχωρήσουμε μπροστά ενωμένοι και προσπαθούμε να οικοδομήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας να υπάρχουν εκείνοι που επιχειρούν να μας γυρίσουν πίσω σε άλλες εποχές διχασμού» επεσήμανε με νόημα ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Παράλληλα, σημείωσε πως πρέπει να αναρωτηθούμε, τι όραμα έχουμε για τα επόμενα 50 χρόνια πως θα αντιμετωπίζουμε τις απειλές και επίσης πως αντιδρούμε σε αυτές που δυστυχώς γνωρίζουμε πολύ καλά.
Ο κ. Μητσοτάκης επέσεισε τους κινδύνους που απειλούν την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά μεταξύ αυτών και τα φυσικά φαινόμενα, και αναφέρθηκε στο παράδειγμα των πυρκαγιών που έκαψαν ένα μέρος του αρχαιότερου ελαιώνα στην περιοχή, επισημαίνοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος έμεινε άθικτο μετά από έγκαιρη παρέμβαση της Πυροσβεστικής.
«Είναι γνωστό ότι οι βασιλιάδες έρχονταν εδώ στους Δελφούς για να πάρουν χρησμούς, οι οποίοι όμως δεν έδιναν καθαρές απαντήσεις» είπε ο κ. Μητσοτάκης και προειδοποίησε για το μέλλον ότι πρέπει να συνδυαστεί η προστασία της παγκόσμιας κληρονομιάς με την προστασία της φύσης.
Αναφερόμενος στο παράδειγμα των πυρκαγιών στην περιοχή είπε: «Δεν μπορώ να σκεφτώ καλύτερο τρόπο που η συντήρηση της κληρονομιάς μας και η προστασία της φύσης αποτελούν κοινή προσπάθεια». Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι για πρώτη φορά και διεθνώς έχουν δημιουργηθεί νέοι θεσμοί που αποτέλεσαν το θεμέλιο νέων ιδρυμάτων καθώς και διαδικασιών που θα συγκεντρώσουν την τεχνογνωσία για την διατήρηση της κληρονομιάς.
Υπενθύμισε ότι το 1981 ως Υπουργός Εξωτερικών ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπέγραψε για να εισέλθει η Ελλάδα στη στενή ομάδα των κρατών της Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Είπε επίσης ότι στην Ελλάδα προστατεύονται 18 μνημεία, από την Ακρόπολη και τους Δελφούς, έως και την περιοχή του Μυστρά, την Κνωσό το Δίον και την Βεργίνα.
Ο πρωθυπουργός προσέθεσε ότι η σύμβαση παγκόσμιας κληρονομιάς συνέβαλε στην χαρτογράφηση των κινδύνων που απειλούν τόσο σε τοπικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο, και επίσης τόνισε ότι απαιτούνται δεξιότητες για την προστασία της. Έκανε λόγο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων από την κλιματική αλλαγή με την δημιουργία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και την στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όχι μόνο από την οπτική της κλιματικής προστασίας αλλά και την οικονομική προοπτική.
Ο πρωθυπουργός έκανε επίσης λόγο και για την «απειλή του υπερτουρισμού» λέγοντας ότι με τη συνεχή πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους, επέρχεται ο κίνδυνος καταστροφής των μνημείων. «Θα επιδιώξουμε να αναδείξουμε νέες περιοχές όπως το βουνό του Παρνασσού που προσφέρει πολλές επιλογές», ενώ είπε επίσης ότι «μόνο με σεβασμό στα μνημεία μπορούμε να διατηρήσουμε την κληρονομικά για τις επόμενες γενεές».
Τέλος, τόνισε ότι δεν πρέπει να αποφύγουμε να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις για την προστασία των μνημείων, αφού η παροχή βραχυπρόθεσμου οφέλους μερικές φορές δεν είναι καν τόσο σημαντική σε σχέση με την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και προστασία αυτών των πολύ μοναδικών τοποθεσιών.
