«Ο θάνατος του Μπερλουσκόνι εναποθέτει το μέλλον της Ιταλίας στα χέρια δύο γυναικών» είναι ο τίτλος δημοσιεύματος του Bloomberg με αφορμή τον χαμό του 86χρονου «Καβαλιέρε», εξηγώντας πώς η μεγαλύτερη κόρη του, Μαρίνα και η πρωθυπουργός της χώρας, Τζόρτζια Μελόνι παίρνουν ώθηση από την απώλεια του μεγιστάνα των ΜΜΕ που έγινε πολιτικός.
Όλα είναι μπίζνες - Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα
Οι πέντε κληρονόμοι του Σίλβιο Μπερλουσκόνι έσπευσαν στο ιδιωτικό νοσοκομείο στο Μιλάνο για να αποχαιρετήσουν τον άρρωστο πατέρα τους, ο οποίος είχε επηρεάσει την Ιταλία όπως κανείς άλλος στη βασανισμένη μεταπολεμική ιστορία της. Η 33χρονη φίλη του, Μάρτα Φασίνα, μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων, ασκεί τεράστια επιρροή στο πολιτικό κόμμα Forza Italia, ήταν ήδη εκεί, έχοντας περάσει τη νύχτα στο κρεβάτι του.
Το μεγαλύτερο από τα παιδιά του Μπερλουσκόνι, η Μαρίνα, ήταν μεταξύ των πρώτων που έφτασαν, με σκούρα γυαλιά και επώνυμη τσάντα στο χέρι και θεωρείται εδώ και καιρό η αγαπημένη του, που τον υπερασπίζεται από σκάνδαλο σε σκάνδαλο, ενώ βρίσκεται στο τιμόνι του εκτεταμένου επιχειρηματικού ομίλου που περιλαμβάνει το κόσμημα του οικογενειακού στέμματος: την εταιρεία χαρτοφυλακίου Fininvest.
Αποκαλυπτική αναμένεται να είναι η αποσφράγιση της διαθήκης του μετά την κηδεία στις 14 Ιουνίου, η οποία θα σηματοδοτηθεί με εθνική ημέρα πένθους, η ανάγνωση της οποίας αναμένεται να δώσει το έναυσμα για μια διαδικασία που θα μπορούσε να επανασχεδιάσει τα όρια της αυτοκρατορίας του. Ταυτόχρονα, θεωρείται βέβαια μια παράλληλη αναμέτρηση στο εσωτερικό του κυβερνώντος κεντροδεξιού συνασπισμού της Ιταλίας, όπου η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι θα προσπαθήσει αναμφίβολα να χρησιμοποιήσει για να εδραιώσει την εξουσία της.
Στα λεπτά που ακολούθησαν μετά τη δημοσιοποίηση του θανάτου του Μπερλουσκόνι, τα chats στο WhatsApp των πολιτικών πήρε φωτιά με ένα σχόλιο: «Μόνο ένας άνθρωπος με γνώση των μέσων ενημέρωσης όπως ο Μπερλουσκόνι θα μπορούσε να πεθάνει το πρωί της Δευτέρας, καθορίζοντας ολόκληρη την ατζέντα της εβδομάδας».
Εκτός συνόρων, ο «Καβαλιέρε» χαρακτηρίστηκε συχνά ως «κλόουν», αλλά ωστόσο έθεσε το πρότυπο για το πώς ένας δισεκατομμυριούχος θα μπορούσε να γίνει ηγέτης μιας χώρας της G7, ένα πρότυπο που ακολούθησε στενά ο Ντόναλντ Τραμπ, καθώς πολύ πριν γίνει πολιτικός, ήταν επιχειρηματίας και αξιοποίησε τη δύναμή του ως μεγιστάνας των ΜΜΕ για να εκλεγεί και να χρησιμοποιήσει το αξίωμά του για να προστατεύσει και να επεκτείνει τα επιχειρηματικά του συμφέροντα.
Η επιχειρηματική αυτοκρατορία του Μπερλουσκόνι, η οποία αποτιμάται σε περίπου 7 δισεκατομμύρια ευρώ (7,6 δισεκατομμύρια δολάρια), εκτείνεται στα μέσα ενημέρωσης, τις τράπεζες και τον αθλητισμό. Αλλά για να ευδοκιμήσει, θα χρειαστεί κάτι περισσότερο από το να συνασπιστούν τα παιδιά του σε ένα ενιαίο μέτωπο: Χρειάζεται ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο.
«Για τις εταιρείες του αυτή είναι μια ευκαιρία να καινοτομήσουν, να εισάγουν μια νέα ηγεσία, να επιλύσουν τις προκλήσεις με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που θα έπαιρνε ο ίδιος», λέει η Azzurra Rinaldi, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. Το σχέδιο διαδοχής του Μπερλουσκόνι θα επικεντρωθεί κυρίως στη Fininvest όπου ο Μπερλουσκόνι κατείχε περίπου το 61% των μετοχών της, ενώ το υπόλοιπο 39% μοιράζεται μεταξύ των κληρονόμων του. Τα δύο μεγαλύτερα παιδιά του, η Μαρίνα και ο Πιερ Σίλβιο, κατέχουν ήδη κομβικές διοικητικές θέσεις. Η 56χρονη Μαρίνα, είναι πρόεδρος της Fininvest καθώς και της εταιρείας Arnoldo Mondadori Editore, ενώ ο 54χρονος Πιερ Σίλβιο, είναι διευθύνων σύμβουλος του ραδιοτηλεοπτικού φορέα MFE.
Παλαιότερα γνωστή ως Mediaset, η MFE κυριαρχεί στην αγορά της τηλεοπτικής διαφήμισης στην Ιταλία, με μερίδιο άνω του 40%. Τη δεκαετία του 1990 αποτέλεσε το εφαλτήριο για τις πολιτικές φιλοδοξίες του Μπερλουσκόνι. Αλλά καθώς ο ιδρυτής της γερνούσε και απείχε από την επιχείρηση, γίγαντες streaming όπως η Netflix και η Amazon ανέτρεψαν το μοντέλο εσόδων του κλάδου.
Ο θάνατος του μεγιστάνα θα μπορούσε να καταστήσει την MFE στόχο εξαγοράς για μια εταιρεία που προσπαθεί να δημιουργήσει έναν πανευρωπαϊκό ραδιοτηλεοπτικό όμιλο. Οι μετοχές της MFE αυξήθηκαν κατακόρυφα. Η γαλλική Vivendi, η οποία προσπάθησε να εξαγοράσει τη Mediaset το 2016 και τώρα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρείας, ενδέχεται να κάνει άλλη μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τον πλειοψηφικό έλεγχο. Επίσης, φημολογείται ότι η Discovery+, μια αμερικανική υπηρεσία streaming, βρίσκεται στο στόχαστρο.
Ισχυρές γυναίκες μετά το τέλος ενός άνδρα που ενσάρκωνε την τοξική αρρενωπότητα
Ενώ υπάρχει πιθανότητα οι εταιρείες του Μπερλουσκόνι να αναδειχθούν ισχυρές όπως πάντα, το μέλλον της Forza Italia, του πολιτικού κόμματος που ίδρυσε το 1994 και εξακολουθεί να προεδρεύει, είναι πολύ πιο αβέβαιο. Κάποτε κυριαρχούσε στο πολιτικό τοπίο, για να συρρικνωθεί και να μετατραπεί στο μικρότερο από τα κεντροδεξιά κόμματα του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού.
Μια ημέρα πριν από τον θάνατό του, ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της Ιταλίας είχε προγραμματίσει να διοργανώσει συνάντηση με αξιωματούχους για να συζητήσει το μέλλον του κόμματος. «Αφήνει ένα ορφανό κόμμα χωρίς σαφή διάδοχο. Μένει να δούμε αν θα μπορέσει να ανασυγκροτηθεί ή θα σβήσει» λέει ο Federico Niglia, συν-συγγραφέας ενός βιβλίου για τον Μπερλουσκόνι.
Αυτό δημιουργεί μια ευκαιρία για την Μελόνι, η οποία είχε σχέση αγάπης-μίσους με τον Μπερλουσκόνι. Όταν, στα 30 της χρόνια, υπηρέτησε σε μία από τις κυβερνήσεις του, εκείνος την αποκαλούσε απαξιωτικά piccolina (μικρή). Στη συνέχεια ίδρυσε το δικό της κόμμα, Αδελφοί της Ιταλίας, το οποίο τελικά θα επισκίαζε εκείνο του «Καβαλιέρε».
«Είναι ειρωνικό το γεγονός ότι ο θάνατος ενός άνδρα που για πολλούς ήταν η ενσάρκωση της τοξικής αρρενωπότητας φαίνεται να εδραίωσε τη δύναμη δύο γυναικών: Της πρώτης γυναίκας πρωθυπουργού της Ιταλίας και μίας από τις ελάχιστες γυναίκες διευθύνουσες συμβούλους της χώρας. Η Τζόρτζια Μελόνι και η Μαρίνα Μπερλουσκόνι έχουν μια τυπική αν και εγκάρδια σχέση. Η Μαρίνα, σε αντίθεση με τον πατέρα της, δεν έχει επιδείξει κανένα ενδιαφέρον να ασχοληθεί με την πολιτική. Η επιχειρηματική κληρονομιά του Μπερλουσκόνι μπορεί να διαρκέσει – αλλά η πολιτική του κληρονομιά μπορεί να έχει φτάσει στο τέλος της…» καταλήγει το δημοσίευμα.
