Λαβωμένη πορεύεται η κυβέρνηση, μιας και η απόφαση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά να υλοποιήσει τις σκέψεις παραίτησής του προσέδωσε στην ενδοκυβερνητική διαφωνία για τη Συμφωνία των ΑΝΕΛ χαρακτήρα πιο γενικευμένης κρίσης. Βούληση, βεβαίως, του πρωθυπουργού είναι, από εδώ και πέρα, η κυβέρνηση να πορευτεί με ενιαία στρατηγική, επαναβεβαιώνοντας με την αποδοχή της παραίτησης Κοτζιά τη στρατηγική του συνεργασία με τους ΑΝΕΛ, οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στην πΓΔΜ, αναμένοντας να μην υπάρξει πλειοψηφία αναθεώρησης του Συντάγματος της γείτονος και να προκληθούν πρόωρες εκλογές.
Ο κ. Κοτζιάς, πάντως, είχε ήδη αρχίσει να μετρά αντίστροφα από χθες το βράδυ. Λίγο μετά την ολοκλήρωση του υπουργικού συμβουλίου στη Βουλή, όπου σε οξείς τόνους και με σκληρές εκφράσεις και επί προσωπικού συγκρούστηκε με τον Πάνο Καμμένο, ο κ. Κοτζιάς πήγε στο Προεδρικό Μέγαρο, σε μια εκτός προγράμματος συνάντηση με τον κ. Παυλόπουλο για το Σκοπιανό. Κατά πληροφορίες, μετά την ολοκλήρωση αυτής της συνάντησης, ο κ. Κοτζιάς οριστικοποίησε την απόφασή του να υποβάλλει την παραίτησή του στον πρωθυπουργό, με συνεργάτες του να επιχειρούν να του αλλάξουν γνώμη. Αυτό δεν κατέστη δυνατό και, εν τέλει, ο υπουργός οδηγήθηκε σε παραίτηση.
Θρυαλλίδα της παραίτησης Κοτζιά θεωρείται το ζήτημα της διαχείρισης των λεγόμενων «μυστικών κονδυλίων» του ΥΠΕΞ και άλλων υπουργείων, συζήτηση που ανέκυψε χθες πάνω στον εκνευρισμό εντός του υπουργικού συμβουλίου. Χθες, λοιπόν, πάνω στη συζήτηση, ο κ. Κοτζιάς φέρεται να ζήτησε από τον πρωθυπουργό να διευρυνθεί και σε άλλα υπουργεία, όπως το Άμυνας, η υποχρέωση δημοσίευσης των δαπανών από αυτά τα κονδύλια, ως ισχύει για το ΥΠΕΞ, με αποτέλεσμα να δεχθεί επίθεση από τον κ. Καμμένο. Μάλιστα, λίγες ώρες πριν παραιτηθεί, ο κ. Κοτζιάς ανέλαβε πρωτοβουλία, ώστε να μπορεί η Βουλή να ελέγχει συνολικά όλα τα «μυστικά κονδύλια» όλων των υπουργείων.
Το τρένο…της μεγάλης φυγής
Κάπως έτσι, οι ψίθυροι για παραίτηση Κοτζιά πλήθυναν το πρωί της Τετάρτης, ενώ, κατά πληροφορίες, ο ΥΠΕΞ είχε κοινοποιήσει στον πρωθυπουργό τις προθέσεις του. Με τον κ. Κοτζιά, συνεπώς, να φέρεται στα όρια της παραίτησης και να περιμένει μια κίνηση από το Μαξίμου, ήρθε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο οποίος, ως η φωνή του Μαξίμου, ουσιαστικά, πέταξε το μπαλάκι πίσω στον κ. Κοτζιά με την περίφημη φράση του Ανδρέα Παπανδρέου «όποιος διαφωνεί, κατεβαίνει από το τρένο».
Κάπως έτσι, το τρένο αυτό έγινε…το τρένο της μεγάλης φυγής για τον κ. Κοτζιά, ο οποίος μετά τις δηλώσεις Τζανακόπουλου ήταν, κατά πληροφορίες, έξαλλος και θεωρούσε ότι με αυτό τον τρόπο το Μέγαρο Μαξίμου τον αφήνει ακάλυπτο και τον βάζει στην ίδια μοίρα με τον Πάνο Καμμένο.
Όχι στη διγλωσσία
Κάπως έτσι, το Μαξίμου βρέθηκε προ του τετελεσμένου της παραίτησης Κοτζιά. Από τη μία, με αυτή την εξέλιξη, δόθηκε ένα προσωρινό τέλος στην διελκυστίνδα με τους ΑΝΕΛ. Από την άλλη, είναι σαφές ότι η εξέλιξη της υπόθεσης έχει πλήξει το Μέγαρο Μαξίμου, με την κυβέρνηση να χάνει έναν από τους πιο εμβληματικούς υπουργούς της, αν και ο κ. Κοτζιάς παραμένει βουλευτής, όπως και ο επίσης παραιτηθείς Νίκος Τόσκας.
Τούτων δοθέντων, ο πρωθυπουργός βγήκε μπροστά, αναλαμβάνοντας ο ίδιος το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά και στέλνοντας ένα διπλό μήνυμα, με αποδέκτες στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Ως προς το εσωτερικό, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται να ανεχθεί «καμία, διγλωσσία από οποιονδήποτε και καμία προσωπική στρατηγική στην εθνική γραμμή της χώρας» και παράλληλα καμία ενέργεια που θα διαταράσσει την έξοδο από την κρίση και το Μνημόνιο. Ως προς το εξωτερικό, ο κ. Τσίπρας έσπευσε να στείλει μήνυμα προς την πΓΔΜ ότι δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία στο μέλλον για την ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά και να εμφανιστεί ο ίδιος ως εγγυητής των εν Ελλάδι διαδικασιών, παρά την παραίτηση Κοτζιά που, αν μη τι άλλο, προκάλεσε αναταραχή και σε ευρωπαϊκούς και σε αμερικανικούς κύκλους.
Η δύσκολη συνέχεια
Με άλλα λόγια, ο κ. Τσίπρας έστειλε κυρίως ένα σαφές μήνυμα στην πλευρά Καμμένου να μην «εκβιάσει» καταστάσεις και να μην οδηγήσει το κυβερνητικό σχήμα σε εκτροπή. Έτσι, η κυβέρνηση συνεχίζει τον βίο της, με τη συμμαχία Τσίπρα-Καμμένου να παίρνει παράταση. Απολύτως κρίσιμη παράμετρος, όμως, θα είναι η έκβαση των διαδικασιών στη Βουλή της πΓΔΜ για τις Συνταγματικές Αλλαγές, όπου θα φανεί, αν η κυβέρνηση Ζάεφ διαθέτει αναθεωρητική πλειοψηφία. Σημειωτέον, το αντιπολιτευόμενο VMRO αποχώρησε χθες από τη συζήτηση στη Βουλή επί των αλλαγών στο Σύνταγμα, με την ψηφοφορία να μην αναμένεται πριν την Παρασκευή. Από εκεί και πέρα, βέβαια, είναι δεδομένο ότι…ενιαία φωνή για τη Συμφωνία των Πρεσπών δεν μπορεί να υπάρξει, με δεδομένη τη στάση των ΑΝΕΛ. Αυτό, όμως, κατά το Μαξίμου δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση πέφτει, μιας και το Μαξίμου από το βράδυ της Τρίτης «διάβαζε» το αποτέλεσμα του υπουργικού συμβουλίου ως επαναβεβαίωση της ενότητας του κυβερνητικού σχήματος. Η αποχώρηση Κοτζιά, όμως, δεν είναι απλώς μια συμβατική εξέλιξη, ενώ, τυχόν νέα κρούσματα διγλωσσίας για το Σκοπιανό, θα φέρουν το Μαξίμου πλέον σε πολύ δύσκολη θέση.