Οι εταιρείες Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων (E&P), ένας κλάδος ο οποίος βρίσκεται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον στο στόχαστρο των ακτιβιστών και των περιβαλλοντικών οργανώσεων έχουνε επιφορτιστεί με την ευθύνη να ηγηθούν της ενεργειακής μετάβασης και να υιοθετήσουν με περισσό ζήλο τα κριτήρια ESG. Στόχος είναι να αποτινάξουν από επάνω τους τη ρετσινιά του κακού παιδιού της ενεργειακής βιομηχανίας αλλά και να ικανοποιήσουν τους μετόχους, τους επενδυτές, τις τοπικές κοινωνίες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Αυτήν ακριβώς την εποχή πραγματοποιούν τη μεγάλη αλλαγή, αποδιώχνουν το παλιό «καλούπι» και αλλάζουν ταυτότητα.
Και ενώ ορισμένοι φοβούνται (ίσως και δικαίως κάποιες φορές) ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η «άτακτη» εφαρμογή των κριτηρίων ΕSG μπορεί να μειώσει τα κέρδη, η ειρωνεία είναι ότι, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, για τις περισσότερες εταιρείες που εφαρμόζουν προγράμματα ESG, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου, έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με το Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA), το 2021, ο κλάδος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κατέγραψε άνοδο κατά 3% το 2020, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές κατά 7%. Η Συμφωνία του Παρισιού και η πράσινη μετάβαση υπαγορεύουν εύλογα τη δραστική μείωση των ορυκτών καυσίμων. Όμως η ανάκαμψη από τον COVID-19 και η ενεργειακή κρίση αποδεικνύουν ότι η μονομέρεια στο ενεργειακό μείγμα είναι επικίνδυνη αυτή την ώρα. Η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 4,6% φέτος, μια χρονιά που ο κόσμος εξακολουθεί να αισθάνεται τις επιπτώσεις του COVID-19. Ο άνθρακας, που καλύπτει σε μεγάλο μέρος τις ενεργειακές ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών της Ασίας αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό μέρος αυτής της ζήτησης, αλλά το φυσικό αέριο θεωρείται ο κινητήριος μοχλός σχεδόν σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές.
Παρά τις συζητήσεις για την ενεργειακή μετάβαση, τους στόχους για καθαρές μηδενικές εκπομπές και τη σημασία του ESG συνολικά, ο κλάδος της ενέργειας κινείται πάνω σε μια προδιαγεγραμμένη τροχιά: η παγκόσμια ζήτηση ενέργειας θα εξακολουθήσει να υφίσταται καθώς ο πληθυσμός αυξάνεται και τα funds θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τον τομέα. Επομένως, η παγίδα την οποία πρέπει να αποφύγουν οι επιχειρήσεις δεν είναι το υποτιθέμενο χαμηλότερο κέρδος λόγω της στροφής σε καθαρές μορφές αλλά η έλλειψη στρατηγικής ESG, η οποία θα επηρεάσει τελικά την πρόσβασή της σε κρατική ή ιδιωτική χρηματοδότηση.
Σίγουρα οι κοινωνικές επιπτώσεις της εστίασης στο ESG αντιπροσωπεύουν μια ηθική επιταγή. Αλλά η αλήθεια είναι ότι τον πρώτο λόγο τον έχουν τα χρήματα. Η BlackRock είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής επενδύσεων στον κόσμο με 10 τρισεκατομμύρια δολάρια περιουσιακών στοιχείων υπό διαχείριση.
Σύμφωνα με την S&P Global, από τον Φεβρουάριο του 2021, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιπροσώπευαν το 2,55% των συνολικών επενδύσεων του ομίλου και ο άνθρακας και τα αναλώσιμα καύσιμα αντιπροσώπευαν το 0,36%. Παρά τα μικρά αυτά ποσοστά, πρόκειται τελικά για σημαντικές επενδύσεις οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν 255 δισεκατομμύρια δολάρια και 36 δισεκατομμύρια δολάρια αντίστοιχα στον τομέα της ενέργειας. Ως εκ τούτου, όταν μιλά ο διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, Larry Fink,η αγορά ακούει... Προς το σκοπό αυτό, σε επιστολή τουπρος τους επενδυτές, ο Larry Fink προειδοποίησε ότι «Λαμβάνοντας υπόψη τις βάσεις που έχουμε ήδη θέσει για τη γνωστοποίηση στοιχείων βιωσιμότητας και του αυξανόμενου επενδυτικού κινδύνου που την περιβάλλει, τείνουμε όλο και περισσότερο να καταφερθούμε κατά διευθυντών και διοικητικών συμβουλίων όταν οι εταιρείες δεν σημειώνουν επαρκή πρόοδο στις γνωστοποιήσεις που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα και τις επιχειρηματικές πρακτικές και τα σχέδια που βασίζονται σε αυτές ».
Και η BlackRock δεν είναι μόνη της σε αυτό το νέο αφήγημα που συνδέει το ESG με τις επενδύσεις και τα μετρήσιμα (και δημοσιεύσιμα) αποτελέσματα. Οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας βρίσκονται σε καλό δρόμο για τη θέσπιση πολιτικών και προγραμμάτων ESG και έχουν ξεκινήσει προσπάθειες για τη μείωση και ελαχιστοποίηση των επιπτώσεών τους στο περιβάλλον:
- Το Νοέμβριο του 2020, η Occidental Petroleum έγινε ο πρώτος μεγάλος παραγωγός πετρελαίου των ΗΠΑ που έθεσε στόχο μηδενικών εκπομπών έως το 2040 και δέσμευση για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
- Η Shell Oil, πραγματοποίησε ψηφοφορία μετόχων τον περασμένο χρόνο για να εγκρίνει τη στρατηγική βιωσιμότητάς της, η οποία έλαβε έγκριση 89%. Βασικός πυλώνας αυτής της στρατηγικής ήταν ο στόχος τους να μειώσουν κατά 100% την ένταση του άνθρακα έως το 2050.
- Η ExxonMobil ανακοίνωσε ένα πλαίσιο αειφορίας τεσσάρων επιπέδων που περιλαμβάνει την επένδυση 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε έργα δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα.
- Η British Petroleum επένδυσε και συνεχίζει να επενδύει σημαντικά κεφάλαια σε αιολική, ηλιακή και υδρογόνο και έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά 41 Mte έως το 2050.
- Η Kinder Morgan δημιούργησε πρόσφατα μια νέα μονάδα για να διερευνήσει ευκαιρίες για πράσινη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης και του χειρισμού υγρών ανανεώσιμων καυσίμων μεταφοράς όπως αιθανόλη, βιοντίζελ, ανανεώσιμο ντίζελ και υδρογόνο.
Tα εργαλεία για την ενσωμάτωση κριτηρίων ESG στον κλάδο E&P
Τι γίνεται όμως με την τήρηση και τη συμμόρφωση; Η απάντηση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δεν διαφέρει από εκείνη για τις μεγάλες δημόσιες εταιρείες: απαιτούνται συγκεκριμένα πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για τη βιομηχανία, οι εταιρείες πρέπει να προσδιορίσουν στόχους και οι διοικήσεις πρέπει να κινητοποιηθούν για την επίτευξή τους. Μια έκθεση της Kimmeridge αναφορικά με τις εταιρείες E&P επισημαίνει ότι «χωρίς αναδιάταξη των κινήτρων διαχείρισης, η προσπάθεια για επίτευξη υπεραποδόσεων θα συνεχιστεί συνδυάζοντας τα απογοητευτικά οικονομικά αποτελέσματα με τα κακά περιβαλλοντικά αποτελέσματα». Πλέον, αυτό που περιμένουν οι επενδυτές όπως το BlackRock, είναι ότι οι εταιρείες αρχίζουν να συγκρίνουν, να προσδιορίζουν πολιτικές, να αναπτύσσουν προγράμματα, να παρακολουθούν την πρόοδο προς τους στόχους και να ευθυγραμμίζουν τα πακέτα αποζημίωσης στελεχών σε βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη πρόοδο προς τους στόχους της ESG.
Το Bloomberg ιχνηλάτησε σχεδόν 300 αναφορές για ESG από εταιρείες ενέργειας κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους και όπως φαίνεται η αυτο-αναγνώριση του ρόλου που παίζουν οι εταιρείες E&P στην κλιματική αλλαγή και άλλες πρωτοβουλίες ESG καθώς και μια πιο δημιουργική προοπτική στο συγκεκριμένο πλαίσιο θα δημιουργήσει συνθήκες επιτυχίας για εταιρείες οποιουδήποτε μεγέθους.
Το θεσμικό πλαίσιο σημειώνει επίσης πρόοδο προς αυτή την κατεύθυνση. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, το Sustainability Accounting Standard Board (SASB), το American Petroleum Institute (API), το Carbon Disclosure Project (CDP) και η Task Force on Climate-related Financial Dislosures (TCFD), καθένας από αυτούς τους φορείς και κάθε εποπτική αρχή σχεδιάζει πλαίσια για γνωστοποιήσεις και αναφορές.
