Οι επενδύσεις σε ΑΠΕ ξεπέρασαν εκείνες που γίνονται στα ορυκτά καύσιμα, ωστόσο, ο συνδυασμός των επενδύσεων απέχει ακόμη πολύ από εκείνο που θα έθετε τον κόσμο σε τροχιά εκπλήρωσης των δεσμεύσεών του για περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Από την άλλη οι επενδύσεις σε μονάδες άνθρακα κατέγραψαν ρεκόρ, εξέλιξη που έρχεται σε αντίθεση με τις εκκλήσεις για μείωση της εξάρτησης από τα ρυπογόνα καύσιμα και αύξηση της υιοθέτησης και της αξιολόγησης παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας. Ως μόνη λύση για το «φρενάρισμα» της υπερθέρμανσης αλλά και της ενεργειακής φτώχειας, φορείς και οργανισμοί προτάσσουν την εξοικονόμηση ενέργειας και ένα μεταβατικό στάδιο όπου το φυσικό αέριο θα πρέπει να αποθηκεύεται και να χρησιμοποιείται με σύνεση, τουλάχιστον για το επόμενο 12μηνο.
Αύξηση 24% στις επενδύσεις σε ΑΠΕ
Πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ) αναμένει ότι οι επενδύσεις σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας να ξεπερνούν αυτές που γίνονται στα ορυκτά καύσιμα φθάνοντας στο επίπεδο ρεκόρ των 1,7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων φέτος σε σύγκριση με περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια που διατίθενται για την προμήθεια ορυκτών καυσίμων και την παραγωγή ενέργειας. Οι δαπάνες για καθαρή ενέργεια αναμένεται να αυξηθούν κατά 24% φέτος σε σχέση με την αύξηση 15% των επενδύσεων για ορυκτά καύσιμα.
Η αύξηση των δαπανών για καθαρή ενέργεια καθοδηγείται από τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών συλλεκτών και των ηλεκτρικών οχημάτων, που είναι καθοριστικής σημασίας για τον περιορισμό της εξάρτησης από τη χρήση πετρελαίου, άνθρακα και φυσικού αερίου που είναι κύριες αιτίες εκπομπών άνθρακα και οδηγούν στην κλιματική αλλαγή. Ωστόσο, αυτό το επίπεδο ετήσιας επένδυσης θα πρέπει να διπλασιαστεί έως το 2030 ώστε να υπάρξει η δυνατότητα να περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με την έκθεση.
Ωστόσο, ενώ οι επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα υπολείπονται των καθαρότερων εναλλακτικών, αναμένεται να φθάσουν στο υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με πριν από την πανδημία. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον άνθρακα, το πιο ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο. Οι επενδύσεις στον εφοδιασμό άνθρακα αναμένεται να αυξηθούν κατά 10% φέτος φθάνοντας σε νέο ρεκόρ. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών βρίσκεται στην Κίνα, όπου οι ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας έχουν ωθήσει την κυβέρνηση να κατασκευάσει νέες μονάδες με καύση άνθρακα.
Έκκληση για μείωση χρήσης της ηλεκτρική ενέργειας και ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας
Οι αναπόφευκτες σε κάποιες περιπτώσεις επιλογές επενδύσεων σε ρυπογόνα καύσιμα έρχεται σε αντίθεση με την κατεύθυνση που έχει θέσει η Πράσινη Συμφωνία.
Ενώ η ΕΕ κατάφερε να μειώσει δραστικά την εξάρτησή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα τον περασμένο χειμώνα, σώθηκε εν μέρει από τον ήπιο καιρό και τις υψηλότερες τιμές που απέτρεψαν την κατανάλωση, ανέφερε το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος. Το μπλοκ χρειάζεται μια ειδική ομάδα για να παρακολουθεί τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και να κοινοποιεί στους πολίτες τι πρέπει να γίνει.
«Οι υψηλές τιμές δεν αποτελούν πολιτική», δήλωσε ο Davide Sabbadin, αναπληρωτής διευθυντής πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια στο EEB και τόνισε ότι απαιτείται συντονισμένη δράση για την ενίσχυση των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παρά το γεγονός ότι η κρίση στην Ευρώπη έχει εκτονωθεί - με τις τιμές του φυσικού αερίου να βρίσκονται κοντά στο χαμηλό δύο ετών και τα αποθέματα πολύ πάνω από τον ιστορικό μέσο όρο - οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν απολογισμό και να βρουν τρόπους για να επιταχύνουν την ενεργειακή μετάβαση, επισημαίνει η το EEB. Σε ξεχωριστή έκθεση που επικεντρώνεται στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η Greenpeace ζήτησε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επικεντρωθούν στη μετασκευή των κτιρίων για να γίνουν πιο ενεργειακά αποδοτικά αντί να επενδύσουν σε νέα έργα ορυκτών καυσίμων.
«Υπάρχει μια ευκαιρία να μειωθεί η ζήτηση για ενέργεια μακροπρόθεσμα και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την προστασία των ανθρώπων από την ενεργειακή φτώχεια, για την ενεργειακή μας ασφάλεια, αλλά και για τους κλιματικούς μας στόχους», σημείωσε η Lorelei Limousin από την Greenpeace.
Οι χώρες της ΕΕ πέτυχαν εθελοντικούς στόχους για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο του 2022 έως τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, το EEB αλλά δεν έπιασαν τους στόχους να μειώσουν τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας κατά τουλάχιστον 10% και να περιορίσουν την κατανάλωση αιχμής κατά 5%. Αυτό εμποδίζει τις προσπάθειες μετασχηματισμού της ενέργειας, υπογράμμισε η Limousin.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να φτάσουν το επίπεδο αποθήκευσης φυσικού αερίου στο 90% έως τον Νοέμβριο, εάν η κατανάλωση παραμείνει κατά 15% χαμηλότερη μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Το EEB είπε ότι αυτά τα μέτρα πρέπει να συνεχιστούν μέχρι τον Μάρτιο του επόμενου έτους για να διασφαλιστούν τα αποθέματα φυσικού αερίου για τον επόμενο χειμώνα και να αποφευχθεί η αστάθεια των τιμών που θα έβλαπτε τους καταναλωτές.