Μεγάλη πρόοδο στην αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια με κομβικής σημασίας μεταρρυθμίσεις διαβλέπει το Παρατηρητήριο Μεταρρυθμίσεων του ΚΕΠΕ, παρατηρώντας ωστόσο πως η ανεργία παραμένει σημαντικό πρόβλημα, όπως επίσης και οι χαμηλές προοπτικές απασχόλησης στην Ελλάδα, ειδικά σε κοινωνικές ομάδες, όπως οι γυναίκες, οι νέοι (15-24 ετών) και οι αλλοδαποί.
Σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, η εικόνα της αγοράς εργασίας βελτιώνεται συστηματικά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, παρά τις πρόσκαιρες αναταράξεις που προκάλεσε η πανδημία. Στην κατεύθυνση αυτή έχει συμβάλει η υλοποίηση παρεμβάσεων που άλλοτε στηρίζουν και άλλοτε διευκολύνουν την ανοδική τάση που παρουσιάζει η αγορά εργασίας λόγω των θετικών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης.
Τα «αγκάθια»
Παρότι το ΚΕΠΕ διαπιστώνει πρόοδος προς τη σωστή κατεύθυνση στην αγορά εργασίας, εξακολουθεί να «βλέπει» αρκετά ανοικτά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως ενδεικτικά:
- η αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων,
- οι χαμηλοί μισθοί,
- η αδήλωτη εργασία,
- η εργασιακή ανασφάλεια των ευέλικτων μορφών απασχόλησης,
- η φυγή ανθρώπινου δυναμικού υψηλής εξειδίκευσης στο εξωτερικό.
Όπως διαπιστώνει το ΚΕΠΕ, τα ποσοστά συμμετοχής στην αγορά εργασίας και απασχόλησης στη χώρα μας παραμένουν χαμηλότερα από τις περισσότερες χώρες μέλη της ΕΕ27 και η ανεργία εξακολουθεί να κινείται σε υψηλά επίπεδα. Μάλιστα, οι αποκλίσεις από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι εντονότερες για συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, όπως οι γυναίκες, οι νέοι και οι αλλοδαποί.
Το Κέντρο καλεί την κυβέρνηση να προσφέρει κίνητρα εργασίας προς τους οικονομικά μη ενεργούς πολίτες, να δημιουργήσει νέες θέσεις απασχόλησης (ορισμένοι μένουν εκτός αναζήτησης εργασίας λόγω απογοήτευσης και χαμηλής πιθανότητας εύρεσης απασχόλησης), να αυξήσει τη συμμετοχή στην αγορά
εργασίας, κυρίως των γυναικών και να στηρίξει το οικονομικά μη ενεργό ανθρώπινο δυναμικό, ώστε να αποφευχθεί η απαξίωση του ανθρώπινου κεφαλαίου και να ενθαρρυνθεί η ένταξη στην αγορά με την πρώτη ευκαιρία.
«Οι στόχοι αυτοί σχεδιάζεται να επιτευχθούν αφενός με τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για τη φροντίδα παιδιών προσχολικής ηλικίας εντός μεγάλων επιχειρήσεων και το ειδικό πρόγραμμα φροντίδας βρεφών (από 2 μηνών ως 2,5 ετών) και αφετέρου με την ευαισθητοποίηση του προσωπικού ως προς τη διαφορετικότητα στους χώρους εργασίας», τονίζει.
Αξονες παρεμβάσεων
Οι παρεμβάσεις που προτείνει το ΚΕΠΕ είναι οι εξής:
- Αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, ώστε να γίνει πιο ελκυστική σε μαθητές και γονείς κυρίως μέσω της διασύνδεσής της με την αγορά εργασίας, με δράσεις όπως η ίδρυση θεματικών και πειραματικών δημόσιων ΙΕΚ, η ίδρυση και λειτουργία πρότυπων ΕΠΑΛ και η ψηφιοποίηση του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ).
- Βελτίωση των προοπτικών απασχόλησης των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μέσα από τη βελτίωση της διασύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας και μέσα από σχετικές δράσεις για την αναβάθμιση του θεσμού της πρακτικής άσκησης, την υλοποίηση βιομηχανικών διδακτορικών τίτλων, τη συνεργασία με πανεπιστήμια του εξωτερικού και προγράμματα για την αριστεία και την προώθηση της καινοτομίας στα πανεπιστήμια.
- Ενσωμάτωση στο εκπαιδευτικό σύστημα των ασυνόδευτων ανήλικων μεταναστών και των νεαρών μεταναστών εντός των δομών υποδοχής, με στόχο την κοινωνική συνοχή και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού των αλλοδαπών χωρίς αποκλεισμούς. Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλει η υλοποίηση προγραμμάτων μη τυπικής εκπαίδευσης διάρκειας 360 ωρών για αλλοδαπούς με στόχο την ενσωμάτωσή τους στο πλαίσιο του προγράμματος «Ήλιος», καθώς και με την παροχή επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης σε οκτώ κλάδους οικονομικής δραστηριότητας.
- Αναβάθμιση του συστήματος κατάρτισης, παράλληλα με την αποτελεσματικότερη σύζευξη προσφοράς και ζήτησης δεξιοτήτων μέσω του Μηχανισμού Διάγνωσης των Αναγκών της Αγοράς Εργασίας. Αναμένεται να εκπαιδευτούν ως το 2025 περισσότεροι από 500.000 απασχολούμενοι και άνεργοι σε πράσινες και ψηφιακές δεξιότητες.
