Σήμερα -εκτός απροόπτου- τίθεται σε δημόσια διαβούλευση το μίνι ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και αναμένεται να ψηφιστεί το πρώτο 10ήμερο του Δεκεμβρίου.
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται 8 ρυθμίσεις που μηδενίζουν την παρακράτηση στη σύνταξη για όσους συνταξιούχους συνεχίζουν να απασχολούνται, απλοποιούν τη διαδικασία απονομής των επικουρικών συντάξεων, επιτρέπουν να λάβουν σύνταξη οφειλέτες του ΕΦΚΑ, εξασφαλίζουν χαμηλές εισφορές στους αγρότες που λειτουργούν παράλληλα μικρούς ξενώνες κ.α.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα άρθρα του νομοσχεδίου:
1. Καταργείται το πέναλτι 30% επί της σύνταξης για εργαζόμενους συνταξιούχους και θεσπίζεται η κράτηση 10% επί του μισθού (αν είναι μισθωτοί). Αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πληρώνουν την εισφορά που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική τους κατηγορία με προσαύξηση 50%, ενώ αν είναι αυτοαπασχολούμενοι (π.χ., δικηγόροι και μηχανικοί), θα πληρώνουν την εισφορά με προσαύξηση 40% και την εισφορά επικουρικής με προσαύξηση 40%.
2. Χορηγείται σύνταξη - υπό προϋποθέσεις- στους οφειλέτες του ΕΦΚΑ. Συγκεκριμένα θα δίνεται το 40% της σύνταξης σε όσους χρωστούν έως 30.000 ευρώ στον ΟΑΕΕ και έως 10.000 ευρώ στον ΟΓΑ. Αν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες μόνο με κύρια ασφάλιση (π.χ., πρώην ΟΑΕΕ), θα πληρώνουν την εισφορά με προσαύξηση 50%, ενώ αν είναι αυτοαπασχολούμενοι με κύρια και επικουρική ασφάλιση (π.χ., δικηγόροι και μηχανικοί), θα πληρώνουν την εισφορά κύριας ασφάλισης με προσαύξηση 40% και την εισφορά επικουρικής με προσαύξηση 40%. Αίτηση μπορούν να υποβάλουν μόνο όσοι έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και έχουν 20 χρόνια ασφάλισης, εφόσον δεχτούν άρση τραπεζικού απορρήτου.
3. Απλοποιείται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις για τη θεμελίωση του δικαιώματος σε επικουρική σύνταξη για όλα τα Ταμεία. Βασική προϋπόθεση θα θεωρείται στο εξής η συμπλήρωση 15ετίας (4.500 ένσημα), είτε σε έναν φορέα, είτε με διαδοχική ασφάλιση, κάτι που σήμερα ισχύει μόνο για το πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, και όχι με τις προϋποθέσεις που προέβλεπε το κάθε Ταμείο. Η εφαρμογή των ενιαίων κανόνων για την απονομή των επικουρικών συντάξεων θα επιτρέπει την υπαγωγή τους στη διαδικασία fast track, δηλαδή θα εκδίδονται εντός προθεσμίας τριών μηνών από την ημερομηνία απονομής κύριας σύνταξης.
4. Προβλέπεται η χρήση προπληρωμένης κάρτας για την πληρωμή επιδομάτων. Μέσω προπληρωμένης κάρτας θα καταβάλλεται από τις αρχές του 2024 τουλάχιστον το 50% του ποσού των επιδομάτων, των βοηθημάτων και κάθε είδους παροχών και ενισχύσεων της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ. Τα επιδόματα ανεργίας, τέκνων, ανασφάλιστου υπερήλικα κλπ θα καταβάλλονται -σταδιακά- μέσω της κάρτας (στο 50%) και το άλλο 50% θα το παίρνουν σε μετρητά οι δικαιούχοι. Εξαιρούνται τα αναπηρικά επιδόματα, των ομογενών, τα επιδόματα στέγασης κ.ά.
5. Επεκτείνεται το επίδομα μητρότητας ύψους 780 ευρώ το μήνα και σε μητέρες ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες, αλλά και σε όλες τις μητέρες που έχουν μισθωτή απασχόληση και λαμβάνουν επίδομα κυοφορίας, όπως οι έμμισθες γυναίκες δικηγόροι. Το επίδομα χορηγείται στις νέες κατηγορίες από 1ης/1/2024 για 9 μήνες, όπως ακριβώς ισχύει για τις μισθωτές σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
6. Χορηγείται επίδομα προσωπικής διαφοράς 200, 150 και 100 ευρώ σε συνταξιούχους του ΕΦΚΑ που δεν δικαιούνται τις αυξήσεις του 2024 καθώς διατηρούν προσωπική διαφορά κύριας σύνταξης άνω των 10 ευρώ. Η πληρωμή του επιδόματος έχει προγραμματιστεί για να γίνει το διάστημα από 11 ως 22 Δεκεμβρίου, πριν την καταβολή των συντάξεων μηνός Ιανουαρίου. Το επίδομα είναι ανάλογο της κύριας σύνταξης ή του αθροίσματος κύριων συντάξεων. Συντάξεις άνω των 1.600 ευρώ δεν παίρνουν επίδομα.
7. Διατηρούνται ως το τέλος του 2023 οι χαμηλές εισφορές για τους αγρότες που λειτουργούν παράλληλα τουριστικά καταλύματα έως 10 δωματίων. Από 1ης/1/2024 η συγκεκριμένη κατηγορία ασφαλισμένων θα καταβάλει τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών.
8. Μειώνεται το επίδομα ανεργίας για εργασία με σύμβαση ορισμένου χρόνου που δεν ξεπερνά τις 3 μέρες την εβδομάδα ή τις 12 ημέρες το μήνα. Για το διάστημα της απασχόλησης και ανάλογα με την αμοιβή, θα μειώνεται αναλογικά και το ημερήσιο επίδομα.
Στο ίδιο νομοσχέδιο προβλέπονται και αλλαγές στη νομοθεσία των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (TEA).
