Νέα ζευγάρια, πολύτεκνοι και τρίτεκνοι, χαμηλόμισθοι, μονογονεϊκές οικογένειες και γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας, θα είναι μεταξύ των πρώτων δικαιούχων που θα στεγαστούν στα ακίνητα κοινωνικής κατοικίας.
Η ενίσχυση του θεσμού της κοινωνικής αντιπαροχής, με τον οποίο αξιοποιούνται ακίνητα τα οποία βρίσκονται σε αχρησία ή έχουν απαξιωθεί για την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών, προωθείται με βελτιωμένους όρους μέσω νομοσχεδίου του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Η κυβέρνηση αλλάζει τους όρους και τις προϋποθέσεις σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) με στόχο να προσελκύσει κατασκευαστικές εταιρείες που θα αναλάβουν την ανέγερση των νέων κατοικιών, δημιουργώντας νέες μορφές διαχείρισης ακινήτων, δεδομένης της στεγαστικής κρίσης.
Σκοπός της κυβερνητικής παρέμβασης είναι η επίλυση του κρίσιμου στεγαστικού προβλήματος για ένα μεγάλο μέρος των πολιτών, με την αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που θα διατίθενται σε ιδιώτες για την κατασκευή κατοικιών, το 30% των οποίων, θα παρέχεται σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες.
«Φέρνουμε μια βελτιωμένη διάταξη για την κοινωνική αντιπαροχή θέλοντας να αξιοποιήσουμε ακίνητα του Δημοσίου τα οποία ακόμα δεν έχουν αξιοποιηθεί και να επιτρέψουμε να χτιστούν πολυκατοικίες, ένα ποσοστό εξ’αυτών να πάει σε κοινωνικό μίσθωμα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη» τόνισε σε χθεσινές δηλώσεις της η αρμόδια υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη.
Ελάχιστο ποσοστό κυριότητας που θα διατηρεί το Ελληνικό Δημόσιο με χρήση κοινωνικής κατοικίας, ορίζεται το 30%, ενώ μέχρι σήμερα το εύρος κυμαινόταν μεταξύ 30% και 60%. Παράλληλα επεκτείνεται η έννοια της κοινωνικής αντιπαροχής, ώστε να καλύπτει όχι μόνο την ανέγερση νέων κτιρίων σε αδόμητα ακίνητα, αλλά και την ανακαίνιση ή επισκευή ήδη δομημένων χώρων.
Το υπουργείο θεσπίζει ρητά η δυνατότητα ανάθεσης στην ανάδοχο κατασκευαστική εταιρεία της πλήρους διαχείρισης των κοινωνικών κατοικιών (εκμίσθωση, είσπραξη, συντήρηση) για προκαθορισμένη περίοδο.
Ταυτόχρονα προβλέπεται η μεταβίβαση «εξ αδιαιρέτου» ποσοστού επί του ακινήτου στον ανάδοχο, ενώ στην υφιστάμενη διάταξη ο ανάδοχος περιοριζόταν στη χρήση ή εκμετάλλευση κάποιων οριζοντίων ιδιοκτησιών.
Στο σχέδιο νόμου προβλέπονται ρήτρες για τη δυνατότητα “rent to own”, αγοράς της κατοικίας μετά από συνεπή ενοικίαση (συγκεκριμένο χρονικό όριο και όροι συνέπειας) και παράλληλα δημιουργείται ηλεκτρονικό μητρώο στη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, με αναλυτική καταγραφή των διαδικασιών, διαγωνισμών και συμβάσεων.
Ποια κτίρια θα αξιοποιηθούν πρώτα
Σύμφωνα με πληροφορίες, από τις πρώτες μελέτες προκύπτει ότι περίπου 1.000 διαμερίσματα θα υποδεχτούν τους νέους τους ενοικιαστές, οι οποίοι θα οριστούν με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια. Μέσα στους 20 μήνες, δηλαδή πριν το τέλος του 2026 θα είναι έτοιμα τα πρώτα διαμερίσματα που θα διατεθούν για κοινωνική στέγαση με προσιτό ενοίκιο.
Από τις πρώτες αξιοποιήσεις θα είναι:
- το ακίνητο της ΧΡΩΠΕΙ ανάμεσα σε Αθήνα και Πειραιά, έκτασης 17.893 τ.μ.,
- το οικόπεδο «Ανατόλια» έκτασης 29.576 τ.μ. στη Νέα Ιωνία Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται στη δικαιοδοσία της ΕΤΑΔ,
- το ακίνητο επιφάνειας 25 στρεμμάτων της πρώην Κλωστοϋφαντουργίας Ρετσίνα, στον δήμο Πειραιά, το οποίο ανήκει στην Εθνική Τράπεζα.
Παράλληλα το Δημόσιο καταγράφει τα ακίνητα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για κοινωνική κατοικία, κυρίως από το «απόθεμα» της ΔΥΠΑ και υπολογίζονται στα 1.650. Από τα οικόπεδα αυτά, τα 11 προέρχονται από τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και βρίσκονται σε περιοχές όπως εντός σχεδίου σε περιοχές όπως Κηφισιά, Παιανία, Μαρούσι, αλλά και σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως Λάρισα, Αγρίνιο, Πάτρα, Σέρρες, Χαλκιδική και Ξάνθη.
