O πρωταγωνιστικός ρόλος που διαδραματίζει ο Ελληνικός Τουρισμός, τόσο από άποψη μεγεθών όσο κι από πλευράς ποιότητας, αποτελεί το συγκριτικό πλεονεκτήματα της Ελλάδας στη διεκδίκηση της ηγεσίας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, αναφέρει ο βουλευτής της ΝΔ και υποψήφιος για την θέση του γ.γ του ΠΟΤ, κ. Χάρης Θεοχάρης σε συνέντευξή του στο Insider. Θέση που αν κερδηθεί, θα δώσει την ευκαιρία στη χώρα να αξιοποιήσει, δημιουργικά και ωφέλημα, τις δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης που διαθέτει ο Οργανισμός, σε όλο το φάσμα του τουριστικού κλάδου διεθνώς, σύμφωνα με τον ίδιο.
Ανεκτίμητη παρακαταθήκη στον συγκεκριμένο «αγώνα» αποτελεί και το γεγονός ότι η χώρα μας, ήταν η πρώτη χώρα που άνοιξε τον τουρισμό της με ασφάλεια και επαίνους από τη διεθνή κοινότητα, μετά και την μεγαλύτερη υγειονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας. «Πρωτιά» που ο υποψήφιος γενικός γραμματέας του ΠΟΤ, γνωρίζει εκ τον έσω καθώς εκείνη την περίοδο είχε το «τιμόνι» του υπουργείου Τουρισμού.
Αναλύοντας το προσωπικό όραμα ηγεσίας για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, ο κ. Θεοχάρης επισημαίνει ότι εδράζεται σε πέντε κύριους άξονες παρέμβασης, οι οποίοι έχουν ως κεντρικό πυλώνα την βιωσιμότητα και ως «όπλο» την αξιοποίηση των σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Βασική πρόκληση, όπως εξηγεί, είναι η ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη, η οποία αποτελεί ζήτημα εξαιρετικά σύνθετο αλλά και κομβικό για την πορεία του κλάδου παγκοσμίως.
Μια πορεία που βρίσκεται σε τροχιά σταθερής ανόδου, όπως εκτιμά ο ίδιος, κατόπιν και της πρόσφατης επίσκεψής του στη διεθνή τουριστική έκθεση World Travel Market (WTM) που έλαβε χώρα την προηγούμενη εβδομάδα στο Λονδίνο.
- Ανακοινώθηκε πρόσφατα η υποψηφιότητά σας για την Γενική Γραμματεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού. Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθεί από εδώ και πέρα, μέχρι την ανάδειξη του Γενικού Γραμματέα;
Ναι, πράγματι, η Ελλάδα διεκδικεί τη θέση του Γενικού Γραμματέα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (ΠΟΤ). Πρώτα από όλα, στην απόφασή αυτή, κρίσιμο ρόλο είχε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος με τιμά με την ενθάρρυνση και την υποστήριξή του μπροστά σε μια τόσο μεγάλη πρόκληση -όχι μόνο για εμένα προσωπικά, αλλά και για τον Ελληνικό Τουρισμό, για την Ελλάδα και τη διεθνή παρουσία της γενικότερα.
Με την ευκαιρία, θα πρέπει να τονίσω ότι ο ΠΟΤ δεν είναι ένας οργανισμός που υφίσταται μόνο για τυπικούς ή εθιμοτυπικούς λόγους. Ο ΠΟΤ διαθέτει δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης, σε όλο το φάσμα του τουριστικού κλάδου διεθνώς. Αυτό, άλλωστε, είναι το κίνητρο και για τη δική μου υποψηφιότητα: Το πώς θα αξιοποιήσουμε δημιουργικά και ωφέλιμα την ισχύ επιρροής του ΠΟΤ στο τουριστικό γίγνεσθαι. Και, εξίσου, το πώς η Ελλάδα θα ωφεληθεί από τη δική μας ανάμιξη στην κορυφαία διοικητική βαθμίδα του ΠΟΤ.
Ασφαλώς, τίποτα δεν μπορεί να προεξοφληθεί και ο δρόμος μπροστά μας είναι μακρύς. Το χρονοδιάγραμμα των διαδικασιών θα καθοριστεί τις επόμενες μέρες με τη σχετική απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του ΠΟΤ, το οποίο θα συνεδριάσει στην Κολομβία και στο οποίο θα συμμετάσχω. Κατόπιν, θα κατατεθούν οι φάκελοι με τις υποψηφιότητες. Την άνοιξη του 2025 θα ακολουθήσει η ψηφοφορία από τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου, στη έδρα του ΠΟΤ, στη Μαδρίτη. Ακολούθως, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού η οποία θα συνεδριάσει τον Οκτώβριο του 2025 στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας θα επικυρώσει με την απόφασή της την εκλογή.
- Ποια είναι τα πλεονεκτήματα μας στη διεκδίκηση αυτής της θέσης και τι θα σημάνει ένας Έλληνας στο τιμόνι του ΠΟΤ για την τουριστική εικόνα της Ελλάδας παγκοσμίως;
Η πατρίδα μας βρίσκεται μεταξύ των κορυφαίων τουριστικών αγορών, σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα μετά από την πανδημία της COVID-19. Το γεγονός αυτό θα αρκούσε για να δικαιολογήσει την αίγλη, το κύρος αλλά και την καθαυτό ισχύ της Ελλάδας στο πλαίσιο του ΠΟΤ. Στην πραγματικότητα, όμως, η διεκδίκηση της θέσης του Γενικού Γραμματέα στον ΠΟΤ είναι φυσικό επακόλουθο του πρωταγωνιστικού ρόλου που διαδραματίζει ο Ελληνικός Τουρισμός, τόσο από την άποψη των μεγεθών (όγκος αφίξεων, έσοδα, συμβολή του τουρισμού στον εθνικό προϋπολογισμό κ.ο.κ.), όσο και από πλευράς ποιότητας της φιλοξενίας που προσφέρουμε σε εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. Επομένως, τα βασικά πλεονεκτήματά μας γι' αυτή την υποψηφιότητα είναι α) η κυριαρχία της Ελλάδας στην τουριστική αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου. β) Η διεθνώς αναγνωρισμένη επιτυχία μας στη διαχείριση σοβαρών κρίσεων που πλήττουν κατεξοχήν τον τουρισμό, όπως η COVID-19, πόλεμοι, μεταναστευτικό κ.λπ. γ) Τα άλματα που έχουν γίνει στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια ώστε ο τουρισμός να γίνει περισσότερο φιλικός προς το περιβάλλον και να λειτουργεί με όρους βιωσιμότητας. δ) Η φυσική γεωστρατηγική θέση μας μεταξύ Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. ε) Το βαθιά ριζωμένο, σχεδόν στα γονίδιά μας ως έθνους, πνεύμα της φιλοξενίας, μαζί με την εφευρετικότητα και τη διάθεση για καινοτομία.
Επιπλέον, σε ό,τι με αφορά προσωπικά, η εκλογή μου ως Γενικού Γραμματέα του ΠΟΤ θα προσφέρει στην Ελλάδα μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να προβάλει και να ενισχύσει περαιτέρω τη διεθνή εικόνα της. Η πατρίδα μας θα επωφεληθεί άμεσα από την αναγνώριση του κύρους της, προσελκύοντας περισσότερες και καλύτερες επενδύσεις στον τουριστικό τομέα. Το ίδιο θα ισχύσει για την πρόσβαση σε πόρους και τεχνογνωσία, καθώς και με τη διευκόλυνση στρατηγικών συμμαχιών με άλλα κράτη. Εξυπακούεται, δε, ότι με έναν Έλληνα στη θέση του επικεφαλής του ΠΟΤ, η Ελλάδα θα έχει ακόμη πιο ενεργή συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων και τα σχέδια του Οργανισμού για το μέλλον του τουρισμού.
- Ποιο είναι το προσωπικό σας όραμα ηγεσίας για τον ΠΟΤ;
Στον πυρήνα του δικού μου οράματος για έναν νέο, δυναμικό ΠΟΤ βρίσκεται η βιωσιμότητα και η αξιοποίηση των σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων, προκειμένου να βελτιωθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό η εμπειρία για κάθε ταξιδιώτη. Πιο συγκεκριμένα αλλά εντελώς επιγραμματικά, η δική μου στρατηγική για την αναγέννηση του ΠΟΤ θα μπορούσε να αναλυθεί σε 5 κύριους άξονες παρέμβασης:
- Προώθηση της Βιώσιμης Ανάπτυξης, με την εκτεταμένη εφαρμογή βιώσιμων πολιτικών σε ολόκληρο τον διεθνή τουριστικό κλάδο και σε κάθε παράμετρό του (περιβαλλοντική, κοινωνική, οικονομική).
- Ίδρυση Κέντρων Αριστείας από τον ΠΟΤ, ώστε να καλλιεργηθεί η άμιλλα μεταξύ των κατά τόπους εθνικών οργανισμών τουρισμού και η ανάπτυξη καλών και ωφέλιμων πρακτικών.
- Καινοτομία και Ψηφιακή Μεταρρύθμιση. Με τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία (Τεχνητή Νοημοσύνη, ανάλυση και επεξεργασία Big Data κ.λπ) θα μπορούμε να κατανοούμε καλύτερα τις επιθυμίες και τις ανάγκες των τουριστών, ενώ ταυτόχρονα θα ενισχύσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη.
- Απόλυτη διαφάνεια και χρηστή διαχείριση. Εάν εκλεγώ Γενικός Γραμματέας του ΠΟΤ, σκοπεύω να επιμείνω πολύ στη θέσπιση κώδικα ηθικής και δεοντολογίας, ξεκινώντας από τη λογοδοσία του ίδιου του ΠΟΤ. Θεωρώ επίσης κομβικής σημασίας τη θέσπιση ορίου στις θητείες της ανώτατης διοίκησης του Οργανισμού, αλλά και την αναδιάρθρωση της οικονομικής διαχείρισης του ΠΟΤ.
- Εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού. Ο ΠΟΤ οφείλει να πρωταγωνιστεί στην ανανέωση και τον εμπλουτισμό του ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιείται επαγγελματικά στον τουριστικό τομέα. Θα φροντίσω προσωπικά να πετύχει η διεύρυνση των προγραμμάτων εκπαίδευσης τουριστικών στελεχών σε συνεργασία με πανεπιστήμια και εξειδικευμένους φορείς σε όλο τον κόσμο. Πιστεύω ότι η παιδεία, η ολοκληρωμένη εκπαίδευση στα τουριστικά επαγγέλματα, είναι ο θεμελιώδης όρος για την συνολική αναβάθμιση του κλάδου.
- Ποιες θα χαρακτηρίζατε ως τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ο κλάδος παγκοσμίως τα επόμενα χρόνια και με ποια στρατηγική θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν;
Κατά τη γνώμη μου, η πρόκληση για τον παγκόσμιο τουρισμό είναι μία -η ισόρροπη ανάπτυξη. Βεβαίως, το ζήτημα είναι εξαιρετικά σύνθετο, καθώς συντίθεται από πάρα πολλές συνιστώσες που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Όταν λέω «ισόρροπη τουριστική ανάπτυξη», εννοώ σαφώς τη βιωσιμότητα και την πρόοδο του κλάδου με όρους κυκλικής οικονομίας, με το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα κ.λπ. Ισόρροπη ανάπτυξη όμως σημαίνει και ότι η επιδίωξη της κερδοφορίας δεν έχει επ' ουδενί προτεραιότητα έναντι της ανθρώπινης εμπειρίας, δηλαδή της ικανοποίησης κάθε τουρίστα. Η στρατηγική για την επίτευξη αυτών των στόχων προϋποθέτει γενναίες και τολμηρές αποφάσεις, σε μια μακροπρόθεσμη και οικουμενική προοπτική. Αυτά ακούγονται αφηρημένα ίσως, ενδεχομένως και ρομαντικά, αλλά δεν είναι καθόλου έτσι. Και τουλάχιστον εμείς, δηλαδή μια ομάδα συνεργατών και εγώ προσωπικά, εργαζόμαστε εντατικά στην κατάστρωση ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου για το μέλλον του ΠΟΤ. Το σχέδιο αυτό έχω ήδη αρχίσει να κοινωνώ σε παράγοντες με θέσεις-κλειδιά στη διεθνή τουριστική αγορά, σε συζητήσεις που έχω τακτικά με εκπροσώπους κυβερνήσεων και κρατικών φορέων, αλλά και με στελέχη μεγάλων τουριστικών επιχειρήσεων από τον ιδιωτικό τομέα.
- Αναλάβατε τον υπουργικό θώκο του τουρισμού το 2019, μια χρονιά που ο κλάδος δέχτηκε την μεγαλύτερη πρόκληση της σύγχρονης ιστορίας του. Ποιο ήταν το πιο ισχυρό δίδαγμα από την δύσκολη αποστολή του να ξανανοίξουμε την ελληνική τουριστική αγορά; Με δεδομένες και τις εμπειρίες σας από τον ελληνικό τουρισμό, υπάρχουν ελληνικές καλές πρακτικές που θα μπορούσε να υιοθετήσει ο ΠΟΤ;
Το ότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που άνοιξε τον τουρισμό της και τον άνοιξε με ασφάλεια αποσπώντας επαίνους και βραβεία από τη διεθνή κοινότητα γι' αυτό, νομίζω πως δημιούργησε μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη. Η πανδημία, ιδιαίτερα στην αρχική φάση του ξεσπάσματός της, καθήλωσε και στραγγάλισε τον τουρισμό. Κι όμως, μέσα στο πλέον ζοφερό σκηνικό, μέσα στην απέραντη απελπισία, εμείς στην Ελλάδα, κατορθώσαμε να μετατρέψουμε τον εφιάλτη σε μια μεγάλη ευκαιρία. Ο κορονοϊός ενεργοποίησε δυνάμεις που, πολλοί από εμάς, ίσως ούτε καν γνωρίζαμε πως διαθέτουμε. Δουλέψαμε σκληρά, δουλέψαμε με πάθος, αλλά και με μεγάλη δημιουργικότητα, μιας και οι αντιξοότητες που είχαμε να υπερβούμε ήταν εντελώς πρωτόγνωρες.
Χωρίς καμία υπερβολή και χωρίς την παραμικρή πρόθεση να «ευλογήσουμε τα γένια μας», η διαχείριση της πανδημίας από σύσσωμο τον Ελληνικό Τουρισμό, με κράτος και ιδιώτες επιχειρηματίες σε πλήρη σύμπνοια, θα μπορούσε να αποτελέσει case study, ένα υπόδειγμα επιτυχούς αντιμετώπισης κρίσεων. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν πάμπολλες επιμέρους λύσεις που επινοήσαμε εμείς οι Έλληνες τότε και που θα μπορούσαν να υιοθετηθούν από τον ΠΟΤ. Πιστεύω όμως πως το πιο χρήσιμο και πιο ουσιώδες είναι η χαρακτηριστική ελληνική νοοτροπία, ότι όσο μεγαλύτερο το πρόβλημα, τόσο πιο έξυπνες θα είναι οι λύσεις που θα εφεύρουμε.
- Επιστρέψατε πρόσφατα από την μεγάλη έκθεση για τον Τουρισμό που πραγματοποιείται στο Λονδίνο. Ποια ήταν η αίσθηση για την πορεία του τουρισμού σε Ευρώπη και Ελλάδα το 2025;
Από τη θητεία μου ως Υπουργού Τουρισμού, γνωρίζω καλά τη σημασία της World Travel Market (WTM) και τη λειτουργία της, σαν παρατηρητήριο των τάσεων που αναπτύσσονται στον παγκόσμιο τουρισμό. Στη φετινή διοργάνωση ήταν, όπως είναι φυσικό, έντονος ο προβληματισμός που εξέφρασαν παράγοντες της τουριστικής αγοράς για τις εν εξελίξει πολεμικές συγκρούσεις σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία, με τις ανατροπές που κάθε πόλεμος συνεπάγεται και την αβεβαιότητα που διαχέει στο κοινό. Ωστόσο, τα δυσάρεστα ή και τραγικά γεγονότα δεν επισκιάζουν τη γενικότερη εικόνα, καθώς ο τουρισμός παγκοσμίως βρίσκεται σε τροχιά σταθερής ανόδου.
Η επιθυμία των ανθρώπων σε όλη την υφήλιο να ταξιδέψουν, να γευτούν την εμπειρία από την επαφή με διαφορετικούς τόπους, εικόνες και συνήθειες, εξακολουθεί να είναι ισχυρή. Από μια άλλη οπτική, εξίσου ισχυρή είναι η διάθεση των θεσμικών φορέων του διεθνούς τουρισμού να προχωρήσουν στην ενσωμάτωση τεχνολογικών λύσεων αιχμής, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, προκειμένου ο ταξιδιώτης να λαμβάνει καλύτερες και πιο ποιοτικές υπηρεσίες σε όλες τις φάσεις της τουριστικής διαδικασίας. Μου έκανε εντύπωση -προφανώς θετική- το πόσο πολύ απασχολούν τους φορείς του τουρισμού από όλο τον κόσμο ζητήματα όπως η ψηφιοποίηση και η βιωσιμότητα. Και γι' αυτό ακριβώς έφυγα από την WTM πολύ πιο αισιόδοξος για το μέλλον.
