Η είδηση πέρασε στα ψιλά, αλλά μπορεί να δρομολογήσει πολύ σοβαρές αναταράξεις στο τραπεζικό και το νομισματικό σύστημα. Με την ενεργοποίηση για τις ευρωπαϊκές τράπεζες μέρους των κανονισμών της Βασιλείας ΙΙΙ, που αφορούν τον τρόπο τιμολόγησης της κατοχής χάρτινου χρυσού στους ισολογισμούς τους, αλλάζουν άρδην οι συνθήκες για τις υποχρεώσεις ιδίων κεφαλαίων, όπως επίσης και την τιμολόγηση του χάρτινου και του φυσικού χρυσού στην αγορά.
Η συγκεκριμένη Οδηγία προβλέπει ότι οι τράπεζες που διατηρούσαν συμβόλαια αξίωσης σε χρυσό, για να μπορούν αυτά να καταχωρούνται ως μηδενικού κινδύνου όπως μέχρι τώρα, θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους και να καλύπτονται από τις αντίστοιχες ποσότητες σε φυσικό χρυσό, δηλαδή σε πλάκες, νομίσματα, κ.λ.π. Γιατί πλέον ο χρυσός σε φυσική μορφή θα αξιολογείται στους ισολογισμούς τους ως μηδενικού κινδύνου (Tier 1) αντίθετα με τα συμβόλαια απαιτήσεων σε χρυσό, όπως π.χ, διάφορα παράγωγα ή μερίδια αμοιβαίων σε παράγωγα χρυσού, κ.λ.π.
Αυτή η «αλλαγή», η οποία είναι μέρος της Βασιλείας ΙΙΙ και η οποία δρομολογήθηκε στο πλαίσιο διασφάλισης του τραπεζικού συστήματος έναντι κινδύνων τύπου 2008 – 2009, υποχρεώνει πλέον τις τράπεζες, είτε να περιορίσουν την κατοχή assets χρυσού, είτε να προχωρήσουν σε δέσμευση ιδίων κεφαλαίων για την αγορά των αντίστοιχων ποσοτήτων χρυσού.
Όπως είναι γνωστό ένα asset με αναφορά στον χρυσό μπορεί να έχει πολύ περισσότερους από ένα «ιδιοκτήτη» και στις περισσότερες των περιπτώσεων χρησιμοποιείτε σαν χρηματοδοτικό εργαλείο από την πλευρά των τραπεζών.
Η δε σχέση των assets απαιτήσεων χρυσού με την πραγματική υπαρκτή ποσότητα φυσικού χρυσού είναι... δραματικά χαμηλή και θα μπορούσε να αναλογεί με την σχέση του όγκου ενός σωσίβιου με τον όγκο μιας πισίνας ολυμπιακών διαστάσεων... Από αυτή την άποψη είναι έως και αδύνατο να υποθέσει κανείς ότι οι τράπεζες θα καλύψουν τα παράγωγα assets χρυσού που διακρατούν με ανάλογες αγορές φυσικού χρυσού, γιατί απλά αυτός ο χρυσός δεν υπάρχει και ούτε είναι δυνατό να παραχθεί...
Η πρώτη «ανάγνωση» της αλλαγής αυτής είναι ότι θα υπάρξει μία πιθανή βίαιη αναπροσαρμογή στην τιμολογιακή σχέση μεταξύ του «χάρτινου» και του «φυσικού» χρυσού με τις ρευστοποιήσεις χάρτινου χρυσού και τις αγορές φυσικού χρυσού να βυθίζουν και να εκτινάσσουν ταυτόχρονα τις τιμολογήσεις μέχρι να βρεθεί η σχετική νέα ισορροπία.
Το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι η εφαρμογή της οδηγίας αυτής από την Επιτροπή Τραπεζικής Εποπτείας της BIS που ξεκίνησε να ισχύει από την Δευτέρα για την Ευρώπη, θα τεθεί σε ισχύ μετά από ένα χρόνο στο αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα... Η ερμηνεία αυτής της σταδιακής εφαρμογής θα μπορούσε να αφορά στην προσπάθεια αποφυγής μιας ακόμα ισχυρότερης πίεσης αν αυτό γινόταν ταυτόχρονα σε πλανητική κλίμακα, αλλά αυτό έτσι κι αλλιώς είναι μία υπόθεση προς το παρόν.
Μια πρώτη ανάγνωση του κίνητρου για μία τόσο ισχυρή αναπροσαρμογή στο πλαίσιο της Βασιλείας ΙΙΙ και μάλιστα σε μία τόσο έκτακτη κατάσταση, είναι η στόχευση της διασφάλισης του τραπεζικού συστήματος από το ενδεχόμενο μίας νέας κρίσης τύπου 2008 – 2009 αλλά σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και βάθος. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η προώθησή της σε τόσο έκτακτες συνθήκες είναι παράδοξη, αλλά η εξήγηση ίσως να βρίσκεται το γεγονός ότι σ' αυτές τις συνθήκες οι Κεντρικές Τράπεζες έχοντας ενεργοποιήσει τόσο ισχυρά νομισματικά εργαλεία για να αντιμετωπίσουν την κρίση, έχουν την δυνατότητα να αντιμετωπίσουν με αυτά και μια νέα αναταραχή. Κάτι που δεν θα μπορούσαν να κάνουν αν η κατάσταση είχε ομαλοποιηθεί και είχαν αποσυρθεί τα έκτακτα εργαλεία νομισματικής πολιτικής.
Μια δεύτερη ανάγνωση όμως ενδέχεται να συνδέεται με το γεγονός ότι για τις Κεντρικές Τράπεζες ο χρυσός ήταν και παραμένει ένα βασικό εργαλείο «σταθερής» νομισματικής αξίας, που πρέπει να έχει ξεκάθαρη θέση και τιμολόγηση στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια σε ένα κύμα επερχόμενης πληθωριστικής πίεσης που θα προκαλέσει αναταράξεις και στο διεθνές νομισματικό σύστημα.
Ας μη ξεχνάμε ότι τα 50 χρόνια που κλείνουμε φέτος από την κατάρρευση του Μπρέτον Γούντς και της σταθερής μέχρι τότε ισοτιμίας χρυσού δολαρίου, δεν είναι πολλά για να ξεχαστεί το ότι οι κρίσεις που ακολούθησαν την 15 Αυγούστου του 1971, έχουν την ρίζα τους στην ανακοίνωση του Νίξον την ημέρα εκείνη...
