Με μεγαλύτερες προκλήσεις βρίσκεται αντιμέτωπη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς οι τελευταίες αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα θα μπορούσαν να επιβαρύνουν ιδιαίτερα τις οικονομικές προοπτικές μέσω του χαμηλότερου τραπεζικού δανεισμού, όπως υποστηρίζει η Goldman Sachs.
Οι τελευταίες εκτιμήσεις του αμερικανικού οίκου υποδεικνύουν ένα σημαντικό αλλά διαχειρίσιμο πλήγμα στη δραστηριότητα από τις πιέσεις που παρατηρήθηκαν μέχρι στιγμής, της τάξεως του 0,3% περίπου στο επίπεδο του ΑΕΠ. Ωστόσο, η θέση των αναλυτών υπόκειται σε υψηλές αβεβαιότητες, καθώς οι αυστηρότεροι όροι τραπεζικού δανεισμού είχαν στο παρελθόν εξαιρετικά μη γραμμικές επιπτώσεις στην οικονομία. Για παράδειγμα, οι εκτιμήσεις τους υποδηλώνουν ότι το πλήγμα στη δραστηριότητα θα μπορούσε να αυξηθεί σε περισσότερο από 1% εάν οι τραπεζικές μετοχές υποχωρούσαν κατά 15% επιπλέον από αυτό το σημείο και έπειτα.
Από την άλλη πλευρά, ο επίσημος πληθωρισμός εξακολουθεί να διατηρείται σε αρκετά υψηλά και επίμονα επίπεδα. Οι συνθήκες της αγοράς εργασίας παραμένουν ανθεκτικές παρά την επιβράδυνση της ανάπτυξης, η αύξηση των μισθών συνέχισε να επιταχύνεται και ο δομικός πληθωρισμός εξακολουθεί να κινείται γύρω στο 5% - 6% (με ετήσιο ρυθμό). Μάλιστα, η θέση της Goldman Sachs για τον δομικό πληθωρισμό είναι σημαντικά υψηλότερη από τις τελευταίες εκτιμήσεις της ΕΚΤ, καθώς βλέπει ένα πιο επίμονα υψηλό πληθωρισμό στο σκέλος των υπηρεσιών κατά τους επόμενους μήνες. Ως αποτέλεσμα, αναμένει πως ο δομικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 5,1% το 2023, 0,5 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερα από την εκτίμηση της ΕΚΤ τον Μάρτιο.
Επιπλέον, ο ισχυρός επενδυτικός οίκος προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει και να δώσει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την τρέχουσα κατάσταση, λαμβάνοντας δεδομένα και από το πρόσφατο παρελθόν στη βάση της ιστορικής αλληλεπίδρασης των τραπεζικών πιέσεων, του πληθωρισμού και της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Υπό αυτό το πρίσμα διαμορφώνει ένα μοντέλο που αποτυπώνει την κοινή δυναμική της αύξησης του ΑΕΠ, τον δομικό πληθωρισμό βάσει του ΕνΔΤΚ, τις συνθήκες τραπεζικού δανεισμού, το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, την παροχή ρευστότητας της ΕΚΤ σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις τραπεζικές μετοχές. Οι υπολογισμοί γίνονται για τις εννέα μεγαλύτερες χώρες της Ευρωζώνης με τριμηνιαία δεδομένα από το 1999 έως το 2023.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η υποχώρηση των τραπεζικών μετοχών οδηγεί ιστορικά σε πιο αυστηρούς όρους τραπεζικού δανεισμού, επιβαρύνοντας την αναπτυξιακή δυναμική και μειώνοντας ελαφρώς τον δομικό πληθωρισμό. Παράλληλα, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ ανταποκρίθηκε ιστορικά στην πτώση των τραπεζικών μετοχών μειώνοντας το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, δεδομένης της αναμενόμενης οπισθοχώρησης της ανάπτυξης και του πληθωρισμού. Όσον αφορά τα μεγέθη, εκτιμά ότι μια πτώση κατά 15% στις τραπεζικές μετοχές ιστορικά, μείωσε το πραγματικό ΑΕΠ κατά 0,5%, επιβράδυνε τον δομικό πληθωρισμό κατά 0,1 ποσοστιαίες μονάδες και μείωσε το επιτόκιο καταθέσεων κατά περίπου 15 μονάδες βάσης.
Ταυτόχρονα, ο Sven Jari Stehn, επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs για την Ευρωζώνη, διαπιστώνει ότι ιστορικώς η ΕΚΤ έχει ανταποκριθεί σθεναρά στις διαταραχές του πληθωρισμού. Συγκεκριμένα, διαπιστώνει ότι μια «ανοδική έκπληξη» 0,3 ποσοστιαίων μονάδων στον δομικό πληθωρισμού οδήγησε συνήθως το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ να αυξήσει το επιτόκιο καταθέσεων κατά 30 μονάδες βάσης, παρά την αρνητική επίδραση στις τραπεζικές μετοχές, στα πρότυπα δανεισμού των τραπεζών και στην ανάπτυξη.
Ο αμερικανικός οίκος εξετάζει την κοινή επίπτωση των τραπεζικών πιέσεων και των «ανοδικών εκπλήξεων» στον πληθωρισμό και βλέπει ότι μια μέτρια (0,5 ποσοστιαίες μονάδες) «ανοδική έκπληξη» για τον πληθωρισμό θα οδηγούσε σε ένα υψηλό στα επιτόκια στο 4% παρά τις τραπεζικές πιέσες. Συνεπώς, οι πιο έντονες ανησυχίες για τον πληθωρισμό ξεπερνούν γρήγορα τις αντιστάσεις που συνεπάγονται οι αυστηρότεροι όροι τραπεζικού δανεισμού.
Δεδομένης λοιπόν της πιθανής επιβράδυνσης της ανάπτυξης από τα αυστηρότερα πρότυπα τραπεζικού δανεισμού και της συνεχιζόμενης αβεβαιότητας γύρω από τις τραπεζικές αναταράξεις, η παραπάνω ανάλυση υποστηρίζει τη βασική θέση της Goldman Sachs ότι το Διοικητικό Συμβούλιο θα επιβραδύνει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων στις 25 μονάδες βάσης τον Μάιο, ολοκληρώνοντας τον κύκλο με μια τελευταία αύξηση ίδιου μεγέθους τον Ιούνιο. Ωστόσο, μια ακόμη αύξηση 50 μονάδες βάσης τον Μάιο είναι αρκετά πιθανή, εάν οι τριγμοί στον τραπεζικό κλάδο υποχωρήσουν γρήγορα και η οικονομία παραμείνει ανθεκτική.
