Το bitcoin είναι μακράν ο μεγάλος πρωταγωνιστής του 2024, που «έκλεψε τις εντυπώσεις» και αναπτέρωσε τις ελπίδες για ακόμη μεγαλύτερα ύψη. Ήταν πρώτα τα ETFs σε bitcoin spot που άνοιξαν την πόρτα της αγοράς σε θεσμικούς επενδυτές και εν συνεχεία οι προσδοκίες για ένα πιο χαλαρό ρυθμιστικό πλαίσιο υπό τον Ντόναλντ Τραμπ που ώθησαν το ψηφιακό ενεργητικό σε επίπεδα ρεκόρ.
Από κοντά με μεγάλα κέρδη οι αμερικανικές μετοχές με τις κορυφαίες big tech, το δολάριο, ο χρυσός και το κακάο. Στον αντίποδα, το γιέν, το ευρώ, οι γαλλικές μετοχές, το πετρέλαιο και το σιδηρομετάλλευμα και η σόγια.
Απόλυτος κυρίαρχος το bitcoin
Το bitcoin έχει υπερδιπλασιάσει την τιμή του από τότε που ξεκίνησε το 2024 στην περιοχή των 40.000 δολαρίων, ενώ το Ether σημείωσε κέρδη σχεδόν 50%.
Η πιο εκρηκτική περίοδος του περασμένου έτους καταγράφηκε τις εβδομάδες που ακολούθησαν τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, το κρυπτονόμισμα είχε εκτοξευθεί για πρώτη φορά πάνω από τα 108.000 δολάρια, τροφοδοτούμενο από την αισιοδοξία ότι η νίκη Τραμπ θα ανοίξει την πόρτα για μεγαλύτερη ρυθμιστική σαφήνεια φέρνοντας νέο χρήμα.
Tα ETFs σε bitcoin, τα οποία προωθούνται από τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων ως o απλούστερος τρόπος πρόσβασης των επενδυτών στο βασικότερο κρυπτονόμισμα, έχουν αντλήσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια φέτος. Το iShares Bitcoin Trust ETF διακρατεί περισσότερα από 50 δις. δολάρια σε ενεργητικό.
Το ράλι των cryptos ώθησε σε επίπεδα ρεκόρ και τις μετοχές των εταιρειών του κλάδου. Η συμμετοχή της Microstrategy στο bitcoin αυξήθηκε φέτος κατά 388%, ενώ η Coinbase και Robinhood έχουν σημειώσει άνοδο περίπου 47% και 200% αντίστοιχα. Οι μετοχές της MicroStrategy σημείωσαν εκρηκτική άνοδο από τα μέσα Δεκεμβρίου, καθώς η εταιρεία προστέθηκε στον δείκτη Nasdaq 100.
Αλλεπάλληλα ρεκόρ στη Wall Street
Σε εκρηκτικό ράλι και η Wall Street με τον S&P 500 να καταγράφει κέρδη 23% για δεύτερη συναπτή χρονιά, σε ένα διετές ράλι της τάξης του 53%, που είναι το πιο ισχυρό από το άλμα του 66% τη διετία 1997-1998. Ο Nasdaq παρουσίασε κέρδη 29%, ενώ ο Dow Jones πιο μέτρια άνοδο της τάξης του 13%.
Στη διάρκεια του 2024 καταγράφηκαν 57 κλεισίματα ρεκόρ για τον S&P, 47 για τον Dow και 38 για τον Nasdaq. Επίσης, η δυναμική της Wall Street ξεπέρασε αυτή των αγορών της Ευρώπης και της Ασίας: O CSI 300 της Κίνας σημείωσε άνοδο 15% μετά από τις απώλειες των τριών προηγούμενων ετών, ενώ ο πανευρωπαϊκός STOXX 600 ενισχύθηκε 6%. Επίσης, ο DAX στην Φρανκφούρτη έκλεισε την χρονιά με κέρδη 19% σε αντίθεση με τις απώλειες 2,15% για τον CAC 40 στο Παρίσι.
Αυτό ωστόσο που «στιγμάτισε» το 2024 ήταν το «κυνήγι» των μετοχών της τεχνητής νοημοσύνης, με εκείνες των "Magnificent Seven", να καταγράφουν τα μεγαλύτερα ράλι και να εκπροσωπούν περισσότερο από το ήμισυ των κερδών του S&P 500.
Αρκεί να σημειωθεί ότι οι σημαντικότεροι «παίκτες» της ΑΙ σημείωσαν κατά μέσο όρο κέρδη άνω του 60%. Η Nvidia κατέλαβε την πρώτη θέση με κέρδη 171% και αποτελώντας το σημείο αναφοράς της εκτόξευσης του ΑΙ στα χαρτοφυλάκια των επενδυτών. Η μετοχή της Tesla σημείωσε άνοδο 62%, παίρνοντας ώθηση από την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς ο διευθύνων σύμβουλος Έλον Μασκ έχει γίνει στενός σύμβουλος του νεοεκλεγμένου προέδρου. Η Meta σημείωσε κέρδη 66%, η Amazon και η Alphabet 45% και 36% αντίστοιχα, ενώ η Apple κατέγραψε άνοδο 30% και η Microsoft 12%.
Πρωταγωνιστής το δολάριο
Μεγάλος κερδισμένος και το δολάριο, με το σχετικό δείκτη του Bloomberg να εκτοξεύεται στο υψηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 2022. Στη διάρκεια του 2024 ενισχύθηκε 8%, στα μεγαλύτερα κέρδη από το 2015, ειδικά από τη στιγμή που η Federal Reserve έστειλε σήμα για λιγότερες επιτοκιακές μειώσεις το 2025.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το ράλι του δολαρίου έχει περιθώριο για περισσότερα κέρδη το 2025, με αποτέλεσμα πολλοί επενδυτές να διοχετεύσουν ρευστό στην αμερικανική αγορά, τάση που ώθησε ακόμη υψηλότερα το νόμισμα. Παίκτες της αγοράς – συμπεριλαμβανομένων αντισταθμιστικών ταμεία και διαχειριστών ενεργητικού – αύξησαν τα στοιχήματά τους για άνοδο του δολαρίου περίπου στα 30 δις. δολάρια το Δεκέμβριο του 2024, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Από την άλλη, το ευρώ υποχώρησε περισσότερο από 6% έναντι του δολαρίου, με την ισοτιμία να κλείνει το 2024 στο 1,0353 από το 1,1044 που ήταν την 1η Ιανουαρίου του ιδίου έτους. Αναλυτές προειδοποιούν ότι είναι πιθανόν να δοκιμάσει τους επόμενους μήνες ακόμη και το επίπεδο της απόλυτης ισοτιμίας του έναντι του δολαρίου, λόγω της εξασθένησης της οικονομίας της Ευρωζώνης αλλά και της απόκλισης, όπως φαίνεται, των νομισματικών πολιτικών μεταξύ των δύο κορυφαίων κεντρικών τραπεζών του πλανήτη.
Από τους μεγάλους χαμένους και το γιέν, λόγω του χάσματος στη νομισματική πολιτική μεταξύ Ιαπωνίας και ΗΠΑ. Παρά τις προσδοκίες κάποιων αναλυτών ότι το γιέν θα έβρισκε στήριξη στις επιτοκιακές αυξήσεις από την ιαπωνική κεντρική τράπεζα, το νόμισμα παρέμεινε και παραμένει υπό πίεση. Στη διάρκεια του 2024 παρουσίασε πτώση 11,2% έναντι του δολαρίου, στην τέταρτη διαδοχική χρονιά απωλειών.
Οι ιαπωνικές αρχές παρενέβησαν πολλές φορές στην αγορά ξένου συναλλάγματος για να σταθεροποιήσουν το νόμισμα χωρίς ωστόσο σημαντικό αποτέλεσμα.
«Έλαμψε» ο χρυσός
Εκπληκτική ήταν και η επίδοση του χρυσού το 2024 στη διάρκεια του οποίου κατέγραψε τα μεγαλύτερα κέρδη σε διάρκεια 14 ετών, χάρη στην χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής, τους κλιμακούμενες γεωπολιτικούς κινδύνους και τις συνεχιζόμενες αγορές από κεντρικές τράπεζες.
Παρότι, το ράλι ανακόπηκε μετά τη σαρωτική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές, το πολύτιμο μέταλλο ενισχύθηκε 27%, ξεπερνώντας σε επίδοση τα περισσότερα από τα υπόλοιπα εμπορεύματα. Από τα 2.064 δολάρια η ουγκιά που ξεκίνησε το 2024, ο χρυσός κατέρριψε αλλεπάλληλα ιστορικά υψηλά τα οποία τον έφεραν κοντά στα 2.800 δολάρια.
Παρά την επιφυλακτικότητα που δημιούργησε στις αγορές η Fed στην τελευταία συνεδρίαση του 2024 όταν έστειλε σήμα για λιγότερες επιτοκιακές μειώσεις το 2025, οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν ότι το ισχυρό ράλι του χρυσού θα συνεχιστεί και φέτος, καθώς έχει αποκοπεί από τις παραδοσιακές δυνάμεις επιρροής του.
Από κοντά και ο άργυρος που κατέγραψε πέρυσι κέρδη 20,43%, κλείνοντας το 2024 πάνω από τα 29 δολάρια η ουγγιά από τα 24 δολάρια που ξεκίνησε το έτος.
Το «τοπίο» στα εμπορεύματα
Από τα εμπορεύματα, ο μεγάλος νικητής είναι αδιαμφισβήτητα το κακάο, με τεράστια κέρδη 172% στη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, εν μέσω ανησυχιών για τα επίπεδα προσφοράς και την έντονη μεταβλητότητα της αγοράς. Ο βασικός παράγοντας που καθοδήγησε τα κέρδη ήταν η πενιχρή σοδειά στην Ακτή Ελεφαντοστού και στην Γκάνα, κορυφαίους παραγωγούς, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές και οι σοκολατοβιομηχανίες να βρεθούν αντιμέτωπες με υψηλότερες τιμές.
Οι τιμές ρεκόρ περιόρισαν επίσης την ρευστότητα στην αγορά στο χαμηλότερο επίπεδο σε διάρκεια δεκαετίας, καθώς τα margin calls (τα περιθώρια κάλυψης κινδύνων) εκτινάχθηκαν στα ύψη και οι θέσεις έγιναν ιδιαίτερα ακριβές για να διακρατηθούν. Αυτό μαζί με την έλλειψη ρευστότητας προκάλεσε έντονες διακυμάνσεις στις τιμές το τελευταίο διάστημα του 2024.
Αντίστοιχα, η τιμή του καφέ ποικιλίας αράμπικα ενισχύθηκε 67% φέτος στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, αγγίζοντας το υψηλότερο επίπεδο σε διάρκεια άνω των 40 ετών, εν μέσω ανησυχιών για παρατεταμένη ξηρασία στην κορυφαία παραγωγό, τη Βραζιλία.
Στον αντίποδα, οι σπόροι σόγιας παρουσίασαν την χειρότερη επίδοση μεταξύ των κορυφαίων εμπορευμάτων, καθώς η άπλετη προσφορά σε ΗΠΑ και Βραζιλία σε συνδυασμό με τη μείωση της ζήτησης στην Κίνα οδήγησαν τις τιμές σε πτώση 24%, στη μεγαλύτερη ετήσια πτώση σε διάρκεια 20 ετών. Η δέσμευση δε του Ντόναλντ Τραμπ να αυξήσει τους δασμούς στις εισαγωγές κινεζικών αγαθών θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω διαταραχές στην εν λόγω αγορά το τρέχον έτος.
Επίσης, από τα εμπορεύματα, η τιμή σιδηρομεταλλεύματος γνώρισε τις μεγαλύτερες ετήσιες απώλειες από το 2015, καθώς η κρίση στην αγορά real estate της Κίνας έκαμψε τη ζήτηση για νέες κατασκευές. Τα προθεσμιακά σιδηρομεταλλεύματος διαμορφώθηκαν την τελευταία ημέρα του 2024 ελαφρώς πιο πάνω από τα 100 δολάρια ο τόνος στη Σιγκαπούρη, με πτώση 28%.
Στάσιμη η αγορά πετρελαίου
Η αγορά πετρελαίου ακολούθησε στενό πλαίσιο διακύμανσης κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια του 2024, με την τιμή brent στο Λονδίνο να ολοκληρώνει το 2024 με απώλειες 3%. Η τιμή αργού στη Νέα Υόρκη παρέμεινε υποτονική, με οριακή άνοδο 0,10%. Παρά την κλιμάκωση των γεωπολιτικών ανησυχιών με τους πολέμους στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, οι τιμές επηρεάστηκαν περισσότερο από τις ανησυχίες για οικονομική επιβράδυνση στην Κίνα και για υπερπροσφορά στη διάρκεια του 2025 λόγω αύξησης της παραγωγής από χώρες εκτός ΟΠΕΚ, όπως ΗΠΑ.
Ωστόσο, κάποιοι αναλυτές εμφανίζονται επιφυλακτικοί απέναντι στις εκτιμήσεις για υπερπροσφορά, επικαλούμενοι τη δέσμευση Τραμπ να ασκήσει τις μέγιστες πιέσεις στην Τεχεράνη, που σημαίνει ότι θα την αναγκάσει να περιορίσει τις εξαγωγές αργού της. Αυτό εάν συνδυαστεί με τυχόν απρόβλεπτες γεωπολιτικές εξελίξεις ενδεχομένως να αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά πετρελαίου.
