Τι σχέση έχει η Κίνα με το Ταμείο Ανάκαμψης; Είναι ο πιο μεγάλος αποδεκτής κονδυλίων της ΕΕ. Όχι με την έννοια των κεφαλαίων που θα διανείμουν οι Βρυξέλλες έως το 2026. Εκεί τα πρωτεία τα κατέχει η Ελλάδα, αφού δικαιούται το υψηλότερο ποσό ως αναλογία του ΑΕΠ της (18 δισ. ευρώ επιδοτήσεων).
Η Κίνα είναι πρώτη σε ένα άλλο, πιο «πολύτιμο» σπρίντ: στον αγώνα για το ποια χώρας οι επιχειρήσεις θα πάρουν τελικά το πιο μεγάλο κομμάτι της «πίτας» των κονδυλίων, προμηθεύοντας πρώτες ύλες, εξοπλισμό και ό,τι άλλο χρειάζονται στην Ευρώπη για τις επενδύσεις. Μάλιστα η Κίνα πήρε τα πρωτεία από την Γερμανία οι επιχειρήσεις της οποίας προηγουμένως λάμβαναν το πιο μεγάλο μέρος της «πίτας». Τώρα η Γερμανία κατατάσσεται δεύτερη. Και κάτι ακόμη: στην τρίτη θέση είναι οι ΗΠΑ...
Ίσως όλα αυτά εξηγούν και γιατί μπαίνει φρένο στις κινεζικές εισαγωγές. Και ειδικά στα αυτοκίνητα...
Για την Ελλάδα πάντως στο άμεσο μέλλον δεν θα αλλάξουν πολλά. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν με αιχμή τον ακριβό εξοπλισμό για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, πολλά εκ των οποίων είναι επίσης από τη Κίνα όπως τα πράσινα λεωφορεία. Τι θα γίνει αν μπουν φραγμοί; Τότε απλά θα εισάγουμε πράσινο εξοπλισμό από τη Γερμανία (όπως ήδη κάνουμε ειδικά για την πράσινη ενεργειακή μετάβαση) ή από κάπου αλλού. Το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο για το ελληνικό ισοζύγιο.
Το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο και η απώλεια υπεραξίας από τα κονδύλια της ΕΕ παραμένει. Η Ευρώπη δίνει στην Ελλάδα (ΕΣΠΑ, ΚΑΠ και για τα χρόνια αυτά Ταμείο Ανάκαμψης ) με «πλάτη» από τα κράτη που είναι οι καθαροί δωρητές (πχ Γερμανία με το τεράστιο πλεόνασμα στο εμπορικό ισοζύγιο). Και ένα μεγάλο μέρος των επιδοτήσεων θα επιστρέψει σε αυτούς. Πάντα αυτό γινόταν. Κυρίως στο ΕΣΠΑ που έχουμε τώρα λησμονήσει λόγω του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά ίσως να μείνουμε μόνο με αυτό μετά το 2026 (τουλάχιστο σε επίπεδο επιδοτήσεων). Και έως τότε ας πράξουμε τα μέγιστα για να πιάσει τόπο το πακέτο της ΕΕ. Γιατί οι έρευνες που γίνονταν τα χρόνια που είχαμε μόνο ΕΣΠΑ έδειχναν πως η Ελλάδα τότε είχε μία από τις χαμηλότερες υπεραξίες πανευρωπαϊκά εξαιτίας ακριβώς αυτής της αδυναμίας να καλύψει από εγχώριες δυνατότητες τις ανάγκες των επενδύσεων.
Προς το παρόν για το Ταμείο Ανακαμψης το μόνο που έχουμε για να δούμε πόσο θα ωφελήσει είναι οι εκ των προτέρων εκτιμήσεις των Βρυξελλών (έγιναν το 2021). Υπολόγιζαν πως, από το υπέρογκο πακέτο των 36 δισ. ευρώ, μπορεί να υπάρξει ώθηση από 3,3% έως 4,4% στο ελληνικό ΑΕΠ ανάλογα με το πόσο αποδοτικά θα διανεμηθούν τα χρήματα (με επιπλέον ώθηση από τις μεταρρυθμίσεις που τότε δεν προσμετρούνταν στο λογαριασμό). Να θυμίσουμε και πως έχουμε πάνω από 2% άνοδο του ΑΕΠ ετησίως με ώθηση κατά το ήμισυ τουλάχιστο λόγω των ίδιων έργων (προφανώς πάλι αυτή η επίδοση είναι πάρα πολύ καλή σε μία ΕΕ που παλεύει με τη στασιμότητα). Αλλά καθώς ακόμη (λόγω όσων περάσαμε με τη κρίση) είμαστε στον «πάτο» της ΕΕ σε όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ προσαρμοσμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (δηλαδή το στοίχημα της σύγκλισης είναι μπροστά μας), θα πρέπει να προετοιμασθούμε για μετά το 2026 αξιοποιώντας την ευκαιρία όλοι, και στη δημόσια αλλά και στην ιδιωτική «σφαίρα». Γιατί η... προσεδάφιση μετά το 2026 μπορεί να είναι απαιτητική, αλλά και γιατί πολλοί κίνδυνοι διεθνώς ελλοχεύουν...