Προφανώς η ψήφιση του αναπτυξιακού νόμου, έστω και με καθυστέρηση αρκετών μηνών είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Γιατί, ό,τι και να λέμε, αν δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο (καλό ή κακό), δεν πρόκειται να προσελκύσεις κανέναν επενδυτή.
Άρα, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, η Ελλάδα είναι έτοιμη να υποδεχθεί τους επενδυτές και μαζί τους την… ανάπτυξη.
Ας περάσουμε τώρα από τη θεωρία στην πράξη. Εδώ τα πράγματα γίνονται πιο περίπλοκα. Οι επενδύσεις θέλουν χρήματα. Η κυβέρνηση λέει ότι η Ελλάδα θέλει περί τα 80 δις. ευρώ και η αντιπολίτευση ανεβάζει το λογαριασμό στα 100 δις. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, πολλά χρήματα, τα οποία ο νέος νόμος δεν εξασφαλίζει.
Άρα στο παιχνίδι μπαίνουν οι τράπεζες, ως μηχανισμός χρηματοδότησης της οικονομίας. Και εδώ τα χαλάμε. Με capital controls, σχεδόν μηδενικές εκταμιεύσεις και κυρίως, «κόκκινα» δάνεια που ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ, χρήμα στην αγορά δεν πρόκειται να πέσει. Οι ίδιοι οι τραπεζίτες παραδέχονται ότι αν δεν ξεκαθαρίσουν τα χαρτοφυλάκιά τους από τις επισφάλειες, δεν πρόκειται να δώσουν νέα δάνεια. Άρα, στην καλύτερη περίπτωση ραντεβού από το Σεπτέμβρη και ρεαλιστικά από το 2017 και βλέπουμε.
Όσο για τον άλλο πυλώνα χρηματοδότησης επενδύσεων, το Χρηματιστήριο, ας μην το συζητάμε καλύτερα. Με το γενικό δείκτη να βολοδέρνει πέριξ των 600 μονάδων και την αγορά σε πλήρη απαξίωση, κανείς σώφρων επενδυτής δεν περιμένει χρηματοδότηση μέσω έκδοσης μετοχών.
Άρα, ουσιαστικά μένουμε στο ΕΣΠΑ και τα όποια εργαλεία χρηματοδότησης θα έρθουν από την Ευρώπη είναι μονόδρομος για την όποια προσπάθεια επανεκκίνησης.
Ακόμα και αυτά όμως δεν αρκούν, όσο δεν αντιμετωπίζονται οι βασικοί λόγοι που αποτρέπουν τους επενδυτές. Και όχι, αυτοί δεν είναι το μισθολογικό κόστος και ο 13ος ή ο 14ος μισθός. Όσο η απονομή δικαιοσύνης κρατά… δεκαετίες, η κάθε επένδυση κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα λόγω μιας οποιαδήποτε προσφυγής και ταυτόχρονα δεν ξέρεις τι φόρο θα πληρώσεις αύριο, μακροχρόνιες τοποθετήσεις δύσκολα θα γίνουν.
Η αλήθεια είναι ότι η τρέχουσα συγκυρία έχει και σημαντικές ευκαιρίες. Με τις αποτιμήσεις στο ναδίρ, το διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον είναι υπαρκτό. Το στοίχημα λοιπόν της κυβέρνησης είναι να το μετουσιώσει σε πράξη, κάνοντας πιο φιλικό το επενδυτικό περιβάλλον. Ένα στοίχημα που κερδίζεται όμως μόνο με πράξεις και παραδείγματα και όχι με νόμους και τροπολογίες που περνούν μετά τα μεσάνυχτα.
